محمدرضا مسجدی در گفتوگو با فارس اظهار داشت: از آنجا كه برخی از مصرفكنندگان قلیان، سیگار هم استعمال میكنند، ارزیابی خطر اختصاصی استعمال قلیان دشوار است و میزان خطر آن به دوره و تعداد دفعات استعمال بستگی دارد اما در محتوای انواع مختلف قلیان تفاوت زیادی وجود دارد.
وی با بیان اینكه به رغم دشواریهای ذكر شده، مطالعات انجام شده در خصوص اینكه استعمال قلیان جایگزینی بیخطر برای استعمال سیگار نیست دلایلی كافی ارائه میكنند افزود: اثبات شده است كه دود قلیان حاوی غلظتهای بالایی از مونوكسید كربن، نیكوتین، تار و فلزات سنگین است. علاوه بر این از آنجایی كه موادی همچون ذغال یا خاكههای چوب كه معمولاً به عنوان منبع حرارتی به كار میروند، موادی سمی مثل مونوكسیدكربن، فلزات و مواد سرطانزا تولید میكنند، ممكن است مضرات مربوط به سلامت را افزایش دهند.
مسجدی تصریح كرد: علاوه بر این به واسطه استفاده از ذغالهای سریع سوز كه نسبت به ذغالهای سنتی مورد استفاده، مونوكسید كربن بیشتری تولید شود. خطرات بیشتری استفاده كنندگان از این كالاها را تهدید میكند.
وی گفت: آن دسته از مشكلات مربوط به سلامت كه توسط محققان در خاورمیانه، چین و هند شناخته شده عبارت است از سرطان ریه، دهان و مثانه و همچنین سرطانهای مری و حفره شكم، ناراحتیهای قلبی و مشكلات تنفسی و از دیگر مضرات مربوط به سلامت میتوان به اعتیاد به نیكوتین و عفونتهای همچون سل، زگیل و هپاتیت نام برد كه به واسطه استفاده مشترك از سر قلیانیها كه در بسیاری از فرهنگها رسم معمولی به شمار میرود، انتقال مییابد.
دبیركل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران خاطرنشان كرد: زنانی كه در دوران بارداری استعمال قلیان داشتهاند نیز ممكن است جنین خود را در معرض خطر وزن كم هنگام زایمان، پایینبودن رشد كودك بر اساس معیارهای پزشكی (آپگار) و زجرتنفسی قرار دهند. كودكانی كه در معرض دود قلیانهایی كه در منزل استعمال میشود قرار دارند ممكن است به ناراحتیهای تنفسی مبتلا شوند و مشكلاتی مشابه مشكلاتی كه كودكان خانوادههایی كه در آنها سیگار مصرف میشود، داشته باشند.
وی اضافه كرد: با این حال تصور نادرست در میان استعمالكنندگان قلیان آن است كه در صورتی كه همچون اغلب افراد سیگاری كه هر روز سیگار استعمال میكنند قلیان را گهگاه استعمال میكنند به همین علت به هیچ گونه عارضهای مبتلا نخواهند شد در صورتی كه در حقیقت حتی افرادی كه قلیان را گهگاه استعمال میكنند نیز به دلیل آنكه در هر مرتبه استعمال كه عموما 45 دقیقه تا بیش از یك ساعت طول میكشد، مقادیر زیادی از دود مملو از مواد سمی را استنشاق میكنند ممكن است در معرض خطر باشند.
مسجدی خاطرنشان كرد: محققان در كشورهای خاورمیانه مواردی را یافتهاند كه در آن به نوجوانان اجازه استعمال قلیان داده میشود و حتی در برخی موارد خانوادهها پس از صرف غذا استعمال اشتراكی قلیان وجود داشته و در مقایسه با استعمال سیگار، تمایل بیشتری در بین زنان مشاهده شده است.
وی گفت: در ایالات متحده استعمال قلیان توسط بیشتر رسانهها، تك فروشان قلیان و مراكز عرضه قلیان به عنوان یك عمل اجتماعی دلپذیر و بیخطر برای دانشجویان و دیگر جوانان استعمالكننده معرفی و تشویق میشود. برخی دانشجویان استعمال قلیان را به دلیل ارزانتربودن و بیخطربودن نسبت به استعمال مواد مخدر یا مواد شادیآور و مراكز تفریحی و مسائل بالقوه خطرناك این فعالیتها به تفریحات دیگر ترجیح میدهند.
دبیركل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران ادامه داد: سیاستهای بازدارنده استعمال در فضاهای عمومی ممكن است به پیشگیری و كاهش استعمال قلیان كمك كند چرا كه استعمالكنندگان قلیان به استعمال جمعی و همراه دوستان در كافهها و دیگر اماكن عمومی تمایل دارند.
وی اضافه كرد: اخیراً برخی كشورها همچون ایرلند، نروژ و سوئد در خصوص هوای پاك اماكن سربسته قوانینی وضع كردهاند. در ایالات متحده 22 ایالت و منطقه كلمبیا از قوانین هوای پاك تبعیت میكنند كه در 13 مورد از آنها تقریباً در تمام اماكن عمومی و محیطهای كاری استعمال دخانیات ممنوع است.
مسجدی تصریح كرد: به هر حال در اغلب این ایالتها قوانین هوای پاك نتوانستهاند مراكز عرضه قلیان را از فعالیت باز دارند چرا كه آنها ادعا میكنند مراكز عرضه دخانیات هستند. مراكز عرضه قلیان در صورتی كه عمده درآمد آنها از محل فروش فرآوردههای دخانی باشد و اصولاً فعالیت آنها فروش فرآوردههای دخانی برای مصرف مشتریهای داخل ملك تجاری و متعلقات آن باشد محدودیت قانونی ندارند.
دبیركل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران خاطرنشان كرد: قانون هوای پاك در اماكن سربسته در چندین كشور و برخی ایالتهای آمریكا تصویب شده است. با این حال در این كشور، مراكز عرضه قلیان در برخی ایالتها جزء استثناها قلمداد شدهاند. این مراكز نه تنها به فعالیت خود ادامه دادهاند بلكه برخی از موارد تازه تأسیس در شهرهای بزرگ و نزدیك به دانشكدهها عملاً یك شبه پدیدار شدند.
وی اضافه كرد: همچنین از آنجایی كه تنباكوی قلیان همچون تنباكوی سیگار مشمول قوانین تركیبات تشكیل دهنده نیست، مالكان مراكز عرضه قلیان میتوانند ادعا كنند كه تركیبات ابتكاری آنها حاوی تار یا نیكوتین اندكی بوده یا فاقد تنباكوی سیگار است. علاوه بر این، مالكان مراكز عرضه قلیان ملزم به استریلكردن یا تعویض سرقلیانیهای قلیانهای خود نیستند و بنابراین با به اشتراك گذاشتن قلیانها با دیگران، مشتریان خود را در معرض خطر ابتلا به بیماریهای عفونی قرار میدهند.
مسجدی یادآور شد: كارشناسان معتقدند بسیاری از كشورها و برخی ایالتهای آمریكا برای رهایی از دود دست دوم نیاز به سیاستهای جدید دارند. همچنین طرفداران كنترل دخانیات و دیگر افراد بایستی برای از میان برداشتن این خلاءهای قانونی با آگاهكردن سیاستگذاران در خصوص مضرات مربوط به سلامت و ترغیب این سیاستگذاران به تغییر قوانین یكصدا شوند.
وی افزود: دیگر سیاستهایی كه اثرات مضر استعمال قلیان را كاهش خواهد داد عبارت است از اطمینان از در دسترس قراردادن سرقلیانیهای پلاستیكی یكبار مصرف توسط این مراكز به منظور پیشگیری از انتقال عفونتها در میان استعمال كنندگان كه قلیان را به صورت اشتراكی استعمال میكنند. همچنین مشخص شده است سیاستهایی كه درخصوص كاهش استعمال سیگار اتخاذ میشود در كاهش استعمال قلیانها نیز مؤثر است.
مسجدی گفت: در نظر گرفتن محدودیتهایی در خرید و فروش، قراردادن برچسبهای گمراهكننده (برای مثال حاوی صفر میلیگرم تار)،استفاده از برچسبهای هشداردهنده در مورد مضرات بالقوه برای سلامت بر روی محصولات و نظارت بر محتوای تنباكوها و اعمال مالیات بر تنباكوهای تركیبی ممكن است گرایش به استعمال قلیان را در میان افراد جوان كاهش دهد.
نظر شما