سلامت نیوز-*نرگس عزیزی:  چند دهه قبل، زمانی که مطالعات روان‌شناسی هنوز به گستردگی امروز نبود، گروهی از روان‌شناسان به فکر بررسی تاثیر اضطراب بر روابط افراد با دیگران افتادند. آن‌ها برای بررسی این وضعیت، دو گروه آزمودنی انتخاب و هر گروه را به اتاقی دعوت کردند. به یک گروه اعلام کردند که قرار است به زودی در آزمونی دشوار شرکت کنند اما به گروه دیگر گفتند برنامه بعدی آن‌ها فعالیت ساده‌ای خواهد بود.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه خراسان، هدف روان‌شناسان از این برنامه، افزایش اضطراب در گروه اول همزمان با آرام نگه داشتن گروه دوم بود. آن‌ها می‌خواستند ببینند رفتار گروه مضطرب در زمان حضور در اتاق انتظار، چه تفاوت‌هایی با گروه دیگر دارد. نتیجه این آزمون روان‌شناسی، یافته‌ای مهم را به دنیای روان‌شناسی ارائه کرد. گروهی که مضطرب بودند، به شکلی محسوس بیشتر شروع به گفت وگو با هم‌گروهی‌های خود کردند. در مقابل اما گروهی دیگر، چندان در پی آغاز گفت وگو در اتاق انتظار نبودند. بر اساس این مطالعه و دیگر مطالعات مشابه در این حوزه، روان‌شناسان به این نتیجه رسیدند که افراد مضطرب نیاز به گفت وگو و ارتباط اجتماعی با دیگران دارند. مطالعات بعدی تایید کرد که این افزایش ارتباط می‌تواند به افراد کمک کند تا اضطراب خود را کاهش دهند و حمایت اجتماعی-  عاطفی لازم برای مدیریت شرایط دشوار را تا حدی پیدا کنند.
 
هفته‌ای پرماجرا برای همه‌ ما
حالا بیایید به حال خودمان در این روزها نگاهی بیندازیم. بامداد جمعه، همه ما ناگهان متوجه افزایش قیمت بنزین شدیم. تصمیمی که با دلایل مختلف اتخاذ شد واز همان روز بهانه برای مضطرب شدن ما مهیا شد. به ویژه که این تصمیم به شکلی ناگهانی اعمال شد و توضیحات تکمیلی آن تا از راه برسد، یکی دو روزی طول کشید.  داستان اضطراب ما هر چند با افزایش قیمت بنزین  آغاز شد اما با آن به انتها نرسید. بعد از آغاز تغییر نرخ بنزین و ایجاد یک سری اغتشاشات و تخریب‌ اموال عمومی، اختلالات اینترنت آغاز و شبکه‌های اجتماعی خارجی از دسترس خارج شد؛ تصمیمی که برای پیشگیری از مشکلات بیشتر گرفته شده بود. این تصمیم هر چند توانست به آرام ماندن جو روانی جامعه کمک کند و ما را از گزند برخی مشکلات اساسی چون به هم خوردن امنیت دور نگه دارد اما از سوی دیگر امکانی برای ارتباط با دیگران را از دسترس ما دور کرده بود. دور شدنی که می‌توانست با توجه به عادت ما به این سبک ارتباط، به اضطراب بسیاری از ما بیشتر دامن بزند. اضطرابی که می تواند ناشی از استفاده غیر اصولی و معتادگونه بعضی از کاربران شبکه‌های اجتماعی باشد. این یک واقعیت است که کاربران ایرانی کمابیش در صدر مصرف‌کنندگان اینترنت در دنیا قرار دارند، اما این تمام ماجرا نبود.

 آینده‌ و ابهامی که با آن دست به گریبانیم
در روان‌شناسی مفهومی داریم به نام تحمل ابهام. منظور از این اصطلاح، توانایی افراد در مدیریت هیجانات خود در زمان مواجه شدن با موضوعی مبهم است یعنی این که فرد بتواند در عین حال که نمی‌داند چه چیزی انتظارش را می‌کشد، احساسات خود را مدیریت کند و برنامه‌های خود را پیش ببرد. افزایش ناگهانی قیمت بنزین و نگرانی از این که اقتصاد بعد از این به کدام سو خواهد رفت، چالشی جدید برای هر کدام از ما در این روزهاست. حالا همه‌ ما با وضعیتی روبه رو هستیم که نمی‌دانیم دقیقا چه چیزی به لحاظ اقتصادی انتظار ما را می‌کشد. تحمل این وضعیت مبهم به خودی خود، کار آسانی نیست اما انگار داستان وضعیت مبهم بعد از افزایش بنزین، به ویژه در دو، سه روز ابتدایی این هفته،  پیچیده‌تر از این حرف‌ها بود. از سویی دولت نیز در ابتدای هفته توضیحات مرتبط با این طرح را به صورت قطره‌چکانی اعلام می‌کرد. عجیب نیست که در چنین شرایط مبهمی، همه ما فشار دوچندانی را بر دوش خود حس می‌کردیم.

 ما و این اضطراب فراگیر
این روزها اما عوامل استرس‌زای دیگری نیز برخی از ما را تحت فشار گذاشته است؛ به رغم آن‌که از منافع کلان قطع اینترنت در شرایط فعلی برای جلوگیری از گسترش اغتشاش‌های رخ داده شده در این چند روز با خبریم اما برخی از ما در بستر شبکه‌های اجتماعی، فعالیت اقتصادی می‌کردیم، حالا با محدودیت دسترسی به این شبکه‌ها شاهد دست‌اندازهای تازه ای در وضعیت اقتصادی خود هستیم. برخی از ما که به مدد شبکه‌های اجتماعی از حال اعضای خانواده و اقوام خود در خارج از کشور باخبر می‌شدیم، اکنون چند روزی است که از آن‌ها بی‌خبریم و باید به شیوه‌های قدیمی همچون پیامک و تماس از آن‌ها با خبر شویم.

 حالا باید چه کار کنیم؟
این روزها برخی از ما مضطرب هستیم  و بهانه هم برای این موضوع کم نیست اما شاید با خود فکر کنید، چه می‌شود کرد؟ واقعیت این است که پاسخ دادن به این سوال، بسیار دشوار است. اما شاید دم‌دست‌ترین راه برای هر یک از ما، همان چیزی باشد که ابتدای متن نیز به آن اشاره شد؛ درباره اضطراب خود حرف بزنیم، بنویسیم و البته به درددل‌های اطرافیان بدون این‌که بخواهیم به اجبار آن‌ها را آرام سازیم، گوش دهیم. گفت‌وگو و داشتن رابطه عاطفی، قدیمی‌ترین حربه بشر برای کم کردن اضطراب خویش است.
*کارشناس ارشد مشاوره