مسعود میرکاظمی، وزیر بازرگانی، در گفت‌وگو با همشهری، این ادعا را بی‌پایه خواند و با بیان این‌كه دستگاه‌های میكروفیدر در تمام کارخانجات نصب شده گفت: هزینه‌ای بالغ بر10 میلیارد ریال یارانه که برای تهیه پرمیکس لازم بوده است باید در بودجه وزارت بهداشت لحاظ می‌شده است.
به گفته مدیركل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس، قرار بوده بر اساس تعهد وزارت بازرگانی مبنی بر خرید و تأمین پرمیكس كه ماده اولیه مورد نیاز برای غنی‌سازی آرد با آهن و اسید فولیك است، از ابتدای امسال آرد همه نان‌های كشور به صورت غنی شده در اختیار نانواها و كارخانه‌های تولید نان صنعتی قرار گیرد، اما به علت عمل نكردن وزارت بازرگانی به تعهد خود، این طرح ملی در اكثر استان‌های كشور متوقف شده است.
به گفته دكتر صفوی، درحالی‌که وزارت بازرگانی در سال 84 متعهد شده بود كه هزینه‌های تبعی غنی‌سازی آرد را كه شامل تأمین پرمیكس مورد نیاز كارخانه‌های آرد است، تأمین كند، اما اكنون كه اقدامات لازم برای اجرای طرح ملی غنی‌سازی آرد با آهن و اسید فولیك از اول سال 86 فراهم شده است، معلوم شده كه وزارت بازرگانی هیچ اقدامی برای تأمین بودجه خرید پرمیكس كه حدود 5 میلیارد تومان در سال است، انجام نداده است.
در واكنش به گفته‌های مدیر دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت، وزیر بازرگانی به پرسش خبرنگار همشهری این‌طور پاسخ داد: وزارت بازرگانی در لایحه سال 86 پیشنهاد داده بود، اما سازمان مدیریت آن را حذف کرد، با این حال و با توجه به اهمیت غنی‌سازی و تولید نان با کیفیت، ما قضیه را پیگیری می‌کنیم تا وزارت بهداشت این اعتبار را تامین کند.
وی اضافه كرد: البته در صورتی که وزارت بهداشت نسبت به تخصیص بودجه لازم برای غنی‌سازی آرد اقدام نکرد، وزارت بازرگانی تلاش می‌کند تا از محل منابع داخلی خود نسبت به تامین این اعتبار اقدام کند.
مبارزه با فقر آهن
كم‌خونی فقر آهن، گسترده‌ترین و شایع‌ترین نوع كمبود ریزمغذی‌ها در جهان است و تقریباً یك سوم جمعیت جهان را گرفتار كرده است. بر اساس آمارهای جهانی حدود 50 درصد كودكان خردسال در كشورهای در حال توسعه كم‌خون هستند. گرچه زنان و كودكان سنین قبل از مدرسه (2 تا 5 سال) بیشتر در معرض كم‌خونی قرار دارند ولی كم‌خونی در كودكان بزرگتر و مردان هم دیده می‌شود.
در كشور ما نیز، با شیوع 20 درصدی كم‌خونی فقر آهن، سالیانه در حدود 575 میلیون دلار به كشور ضرر و زیان وارد می‌شود كه شامل افزایش موارد مرگ‌ومیر و بیماری، روزهای غیبت از كار و مدرسه، افت تحصیلی و مردودی، كاهش قدرت كار و تولید است؛ ضرر و زیانی كه معمولاً از دید مسئولین برنامه‌ریز و تخصیص دهندگان اعتبارات دور می‌ماند و سرمایه‌گذاری برای غلبه بر آن را با مشكل مواجه می‌كند.
بر اساس تحقیقات انجام شده از سوی وزارت بهداشت در سال1380 مشخص شد که متاسفانه حدود 33 درصد كودكان زیر دو سال، 26 درصد كودكان 6 ساله، 23 درصد نوجوانان دختر و پسر و 43 درصد زنان باردار از كمبود آهن رنج می‌بــرند و حدود 38 درصد كودكان زیر دو سال و 18 درصد كودكان 6 ساله و 21 درصد زنان باردار مبتلا به كم خونـــی هستند. شیوع كمبود آهن در استان سیستان و بلوچستان، جنوب خراسان و جنوب كرمان بالاتر از سایر نقاط كشور بود.
به همه این دلایل و با رایزنی‌های متخصصین و متولیان امر تغذیه و بهداشت از چند سال قبل، غنی‌سازی آرد به عنوان بهترین راهکار برای حل بحران پیش رو که پیش از این هم در سایر کشورهای دنیا نیز به اجرا درآمده بود، عنوان شد.
طرح غنی‌سازی آرد با آهن ابتدا به‌صورت پایلوت در سال 1375 در منطقه شاهین شهر اصفهان به اجرا درآمد و با توجه به مثبت بودن نتایج در سال 1380 برنامه غنی‌سازی آرد در استان بوشهر به مورد اجرا گذاشته شد. برنامه از نظر چگونگی اجرا، همکاری بین بخشی، نظارت و کنترل و برنامه ریزی موفق بود و بررسی‌ها نشان می‌داد که غنی‌سازی در بوشهر توانسته است از افزایش مشکل جلوگیری کرده و تا حدودی از کمبود پیشگیری کند.
با تمام این تفاسیر قرار بر این بود که برنامه غنی‌سازی آرد در سال جاری در تمام استانها به عنوان یکی از اولویت‌های وزارت بهداشت به اجرا درآید. اما بنا بر اظهارات دکتر صفوی، اكنون حداكثر كارخانه‌های آرد 10 استان كشور با كمك استانداری‌ها یا با استفاده از پرمیكس‌های مانده از قبل به غنی‌سازی آرد ادامه می‌دهند كه استان‌های خراسان رضوی، شمالی و جنوبی، آذربایجان شرقی و غربی، اصفهان، كرمان، یزد، سیستان و بلوچستان و هرمزگان هستند و بقیه استانها با وجود تجهیز كارخانه‌های آردشان با دستگاه‌های میكروفیدر امكان غنی‌سازی را ندارند.
هزینه اثربخشی فراموش شده
دکتر ربابه شیخ‌الاسلام، مدیر سابق دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت و یكی از مجریان طرح پژوهشی در وضعیت ریزمغذی‌های ایران با بیان این‌كه غــنی‌سازی مواد غذایی بسیار كم‌هزینه است و هزینه اثربخشی آن قابل توجه است، می‌گوید: هزینه غنی‌سازی آرد به ازای هر فرد در سال حدود 120-100 تومان است در حالی كه با شیوع 20 درصدی فقر آهن و GDP معادل 1700 دلار در سال 1380، كارشناسان سازمان جهانی بهداشت ضرر و زیان حاصل از كم خونی فقر آهن را برای هر فرد در سال 7600 تومان برآورد كـرده‌اند.
او می‌گوید در مجمــوع با صرف هزینه‌ای بالغ بر 8 میلیارد تومان می‌توان تمامی آردهای موجود در كشور را غنی كرد كه بدین ترتیب از ضرر و زیان معادل 282 میلیون دلار در سال كه حاصل از اختلالات ناشی از كم خونی فقر آهن در كشور است جلوگیری خواهد شد
نظر شما