سلامت نیوز:با وجود ادعاهای دولتهای اروپایی و امریكا درباره معافیت دارو و خدمات و اقلام بشردوستانه از شمول تحریمهای اقتصادی، اعمال ممنوعیت قطعی فروش داروهای مبتلایان امپیاس به ایران از سوی كشورهای تولیدكننده، وزارت بهداشت را با چالش جدی در تامین داروی این بیماران و افزایش مخاطرات تهدیدكننده سلامت این بیماران مواجه كرده است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه اعتماد ،از اردیبهشت سال 97 و به دنبال خروج یك جانبه رییسجمهوری امریكا از معاهده بینالمللی برجام و پررنگ شدن تهدیدهای دونالد ترامپ علیه شركای تجاری ایران، زمزمههایی درباره احتمال اعمال محدودیتها برای واردات دارو و دشواری تامین كالاهای حیاتی حوزه سلامت مطرح شد؛ زمزمههایی كه 4 ماه بعد در نمایشگاه بینالمللی دارو- پاییز 97- نمود علنیتری پیدا كرد و نمایندگان شركتهای دارویی اروپایی با تردید درباره ادامه همكاریهایشان با ایران صحبت میكردند یا ترجیح میدادند در این باره سكوت كنند.
بازگشت تحریمهای اقتصادی امریكا علیه ایران از آبان 97 تكلیف اغلب شركتهای تولیدكننده دارو و مواد اولیه و موثره دارویی اروپایی را برای ادامه همكاری با ایران روشن كرد.
اگر تا آن زمان با مكاتبات غیررسمی از ادامه همكاری با سازمان غذا و دارو خودداری كرده بودند از آبان 97 با اعلام آشكار، تمام مراوادات تجاری خود در زمینه فروش دارو را به ایران متوقف كردند. اگرچه وزارت بهداشت از آبان 97 تاكنون با دور زدن تحریمها تلاش كرده، دارویهای حیاتی كه هنوز صنعت داروی داخل قادر به تولید آنها نیست را از كانالهای فرعی تامین كند یا حتی با واردات مواد موثره یا مواد اولیه از كشورهای ثالث و دستیابی به فرمولاسیون تولید برخی داروهای حیاتی تا حدی نیاز كشور را پاسخگو باشد اما تامین برخی اقلام دارویی طی 14 ماه گذشته واقعا دشوار و در مواردی غیرممكن بوده كه شاخصترین این اقلام، پانسمان بیماران پروانهای، داروی بیماران سرطانی، داروی مبتلایان ایدز و داروی بیماران امپیاس است كه ظرف ماههای گذشته، خرید و واردات آنها تقریبا غیرممكن شده است.
نامهنگاری متولیان سلامت به سران سازمان ملل هم تاكنون بینتیجه بوده و فقط شهریور ماه امسال به دنبال حرفهای توهینآمیز مسوولان خزانهداری امریكا مبنی بر «توهم» تحریم دارو آنتونیو گوترش؛ دبیركل سازمان ملل در گزارش مربوط به وضعیت حقوق بشر در ایران گفت:«نهادهای حقوق بشری ابراز نگرانی كردهاند كه تحریمها و محدودیتهای بانكی ایران ممكن است به طور غیرقانونی بر تولید، دسترسی و توزیع داروها، تجهیزات و لوازم پزشكی در ایران تاثیر بگذارد.
افزایش چشمگیر قیمت داروها و كاهش سهام موجود همراه با افزایش خطر فساد و موانع توسعه صنعت داروسازی همچنان بر بخش بهداشت و درمان ایران تاثیر خواهد گذاشت كه این امر میتواند منجر به افزایش مرگ و میر قابل پیشگیری و تاثیر منفی بر بهرهمند شدن مردم از حق سلامت شود.
مقامات ایران میگویند كه ۹۷ درصد داروها در ایران تولید میشود اما به مواد اولیه وارداتی متكی است. علاوه بر اینكه داروهای خارجی به ویژه داروهای تخصصی مورد نیاز برای درمان بیماریهای صعبالعلاج همچون سرطان، بیماریهای قلبی، تالاسمی و ام اس یا بیماریهای نادر از اوایل سال ۲۰۱۸ در ایران كمیاب شدهاند و جمهوری اسلامی ایران با كمبود ۸۰ قلم دارو مواجه است و بیمارستانها هم كمبود دارو، تجهیزات پزشكی و كالاهای مصرفی را تجربه میكنند.»
این، كل اعتراض مقام ارشد سازمان ملل متحد در واكنش به تحریمهای تحمیل شده از سوی امریكا بود آن هم در حالی كه به گفته عباس كبریاییزاده؛ نایب رییس سندیكای صاحبان داروهای انسانی بر اساس ارقام اداره گمرك سوییس، صادرات دارو از سوییس به ایران با كاهش ۳۰ درصدی مواجه شده و از ۲۴۰ میلیون دلار در سال ۲۰۱۷ به ۱۶۷ میلیون دلار در سال 2018 رسیده همچنین صادرات دارو از فرانسه به ایران ۲۵ درصد كاهش یافته و از ۲۱۸ میلیون دلار به ۱۶۴ میلیون دلار در سال 2018 رسیده است.
با وجود این هشدارها حتی گزارشی كه گزارشگر حقوق بشر از بحران تامین دارو - به خطر افتادن سلامت ایرانیها بر اثر تحریمهای امریكا - تهیه و به سازمان ملل ارسال كرد هم هیچ سدی را باز و تسهیل نكرده است جز آنكه روزهای پایانی آذرماه، تعدادی از نمایندگان مجلس امریكا با ارسال نامهای به وزیر خزانهداری امریكا از تاثیر تحریمها بر زندگی شهروندان عادی ایران ابراز نگرانی كرده و خواهان تجدیدنظر در تحریمهای امریكا شدند.
كمبود دارو در ایران به دلیل شدت یافتن تحریمهای اقتصادی؛ به خصوص برای بیماران خاص و صعبالعلاج، افشای واقعیتها از شرایط دشوار دسترسی به دارو در ایران برخلاف دروغپردازیهای دولت امریكا، اشاره به رفتاری كه شركتهای دارویی خارجی همكار با ایران از ترس مجازات و تنبیه یا اعمال تحریمهای ثانویه علیه آنها توسط وزارت خزانهداری امریكا در پیش گرفته و از فروش هر گونه داروی ساخته شده یا مواد اولیه به ایران خودداری میكنند، كمبود جدی دارو و تجهیزات پزشكی در ایران به خطر افتادن تداوم اقدامات درمانی برای بیماران به دلیل كمبود تجهیزات پزشكی و به خطر افتادن جان بیمارانی كه ادامه حیاتشان به دارویهای وارداتی وابسته است از جمله نكاتی بوده كه در این نامه مطرح شده و 17 نماینده دموكرات مجلس امریكا با جدیت خواستار بازنگری دولت در شدت تحریمهای تحمیل شده بر ایران، اصلاح و تعدیل تحریمها بر اساس قوانین بینالمللی، توقف تاثیرات مخرب تحریمها بر دسترسی به كالاهای بشردوستانه در ایران و افزودن اقلام پزشكی بیشتر به لیست تجهیزات معاف از تحریم شدند.
به دنبال این نامهنگاری، دو روز قبل، وزیر بهداشت با ابراز نگرانی از مسدود شدن تمام راهها برای تامین داروی بیماران ام پی اس با تاكید بر اینكه فرزندان ایران در تهیه داروی ام پی اس با كمال بیرحمی امریكاییها مواجه شدند، گفت:«این اقدام امریكا در ممانعت از ورود دارو به كشور جنایت علیه بشریت محسوب میشود.»
سعید نمكی در توضیح كمیاب شدن داروی بیماران ام پی اس در كشور گفت:«داروی بیماران ام پی اس را یك كمپانی امریكایی و یك كمپانی كرهای تحت لیسانس امریكا تولید میكنند و ما همه ارز ریالی و دلاری تامین این دارو را تهیه كردیم اما متاسفانه با وجود حرفهایی كه امریكاییها زدند، تمامی راهها برای تهیه این دارو در كشور ما بسته شده است.
ما با دور زدن تحریمها برای همه داروهای اساسی هیچ مشكلی در كشور نداریم ولی در خصوص داروی بیماران MPS همچنان مشكل داریم و فرزندان این ممكلت با كمال بیرحمی امریكاییها مواجه شدند. من نامهای هم به دبیركل سازمان بهداشت جهانی در انتقاد به ممانعت از تهیه داروی ام پی اس در كشور نوشتم و به شدت انتقاد كردم كه این اقدام امریكاییها جنایت علیه بشریت محسوب میشود.»
همچنین رییس مركز مدیریت پیوند و درمان بیماریهای وزارت بهداشت با انتقاد از سكوت سازمان جهانی بهداشت در برابر نامه وزیر بهداشت جمهوری اسلامی ایران بابت نگرانی شدید از غیرممكن شدن تامین داروهای بیماران ام پی اس به دلیل تحریمهای مستقیم از سوی امریكا گفت:«درحال حاضر، آنچه برای ما اخیرا نگرانی مضاعف ایجاد كرده، عدم در اختیار گذاشتن داروهای بیماران مبتلا به ام پی اس برای پیشبرد پروسه درمان است كه منجر شده، وضعیت بیماران در شرایط خطرناكی قرار گیرد، بیم آن میرود كه سلامتی بیماران دچار مشكل شده و حتی از بابت ادامه حیات با خطر مواجه شوند.
این در حالی است كه حدود یك ماه و نیم قبل، وزیر بهداشت در نامهای به دبیركل سازمان ملل، مدیركل سازمان جهانی بهداشت و رییس یونیسف این موارد را هشدار داده و برای تامین داروی این بیماران استمداد كرده بود اما تاكنون هیچ اقدامی از سوی مجامع بینالمللی صورت نگرفته و در مقابل این رفتار ضد بشری ایالات متحده، سكوت شده است.»
مهدی شادنوش افزود:«برای خرید این داروها حتی ارز مورد نیاز نیز تخصیص پیدا كرده اما شركتهای تولیدكننده انحصاری داروهای بیماران ام پی اس مانند شركت بایومارین امریكا و لزوبزیكس كره جنوبی با این بهانه كه بانكهای عاملشان نمیتوانند این مبالغ را به شركتها منتقل كنند از صادرات این داروها به ایران خودداری كرده و حداقل جان ۳۳۵ نفر بیمار مبتلا به ام پی اس را با خطرات جدی روبهرو میكنند.
البته همكاران ما در سازمان غذا و دارو با تلاشهای شبانهروزی درصدد هستند كه با نمایندگان داخلی و خارجی این شركتها مذاكره كنند تا بتوانند راهی پیدا كنند تا داروی بیماران تامین شود اما این شركتها به بهانههای مختلف از ارایه دارو خودداری میكنند.»
از نیمه امسال شركتهای دارویی كره جنوبی به صراحت اعلام كردند كه به دلیل تحریمهای امریكا از ادامه همكاری با ایران معذورند و این خداحافظی ساختگی در حالی بود كه از دو هفته قبل تابلوی تبلیغ «دوو» خودروی ساخت كره جنوبی در اتوبانهای تهران نصب شده و پیامی هم خطاب به ایرانیها دارد با این مضمون كه:«بودیم و خواهیم ماند.»
نظر شما