سلامت نیوز : وسواس ایده، فكر، تصور، احساس یا حركت مكرر و مضری است كه با نوعی احساس اجبار و ناچاری ذهنی وعلاقه به مقاومت در برابر آن همراه است.
 
به گزارش ایرنا، به اعتقاد متخصصان وسواس یكی از شایع ترین رفتارهای درونی و از اختلالات اضطرابی انسان ها است كه پایه زیست شناختی دارد و گاهی از كودكی شروع می شود اما نمونه های آن را در تمام گروههای سنی می توان مشاهده كرد.
روانشناسان، وسواس را نوعی بیماری می‏دانند كه تعادل روانی و رفتاری را از بیمار سلب می كند و او را در سازگاری با محیط دچار اشكال می‏سازد و این عدم تعادل و اختلال جلوه ای آشكار دارد.
روانكاوان نیز وسواس را نوعی غریزه واخورده و ناخودآگاه معرفی می‏كنند و آن را حالتی می‏دانند كه در آن، فكر، میل یا عقیده‏ای خاص كه اغلب وهم‏آمیز و اشتباه است، اختیار و اراده را از فرد سلب می كند و بیمار را وامی‏دارد كه حتی رفتاری را برخلاف میل و خواسته‏اش انجام دهد و بیمار هرچند به بیهودگی كار یا افكار خودآگاه است اما نمی‏تواند از قید آن رهایی یابد.
تحقیقات برخی صاحبنظران نشان می دهد حدود 40 درصد وسواسی ها، این بیماری را از والدین خود به ارث برده‏اند؛ اگرچه گروهی دیگر از محققان جنبه ارثی بودن آن را محتمل دانسته ‏اند و انتقال زمینه‏های عصبی نیز می‏تواند ریشه و عاملی در این راه باشد.
حدود دو تا سه درصد مردم جهان به بیماری وسواس مبتلا هستند.
به گفته پزشكان، وسواس را در اقوام درجه یك و دو می‌توان یافت و علاوه بر این، نسبت جنسیتی در مبتلا شدن به وسواس در زن و مرد تقریبا برابر است.
وسواس به صورت های مختلف بروز می‏كند؛ تكرار و مداومت، تردید، شك در عبادت، ترس، دقت و نظم افراطی، اجبار و الزام، احساس بن بست، عناد و لجاجت از مهمترین نشانه های این بیماری در افراد است.
بررسی های علمی نشان داده‏ كه وضع هوشی افراد وسواسی در سطحی متوسط و حتی بالاتر از این حد است.
وسواسی‏هایی كه دارای هوش اندك یا با درجه ضعیف باشند، بسیار كم هستند و بر این اساس، رفتار آنها نباید حمل بر كم ‏هوشی شود.
افرادی كه در زندگی شخصی حساس‏تر هستند، امكان ابتلا به بیماری وسواس در آنها بیشتر است؛ در بین فرزندانی كه معمولا از سوی والدین محكوم می شوند، این بیماری بیشتر دیده می‏شود.
پاره‏ای از تحقیقات نشان داده ‏است كه شخصیت والدین و حتی صفات ژنتیكی، روابط همگن خویی و محیطی در ابتلا به بیماری وسواس مؤثرند و به همین علت، وسواس در بین دوقلوهای یكسان بیشتر دیده می‏شود تا در دیگران؛ اگر چه ریشه‏های اساسی و كلی این امر كاملا مشهود نیست.
نكته قابل توجه این است وسواس در جوامع به ظاهر متمدن و پیشرفته و حتی در بین افراد هوشمند هم به میزانی قابل توجه دیده می‏شود.
گاهی وسواس‏ها بصورت راه رفتن اجباری است. شخص، از این سو به آن سو راه می‏رود و اصرار دارد كه تعداد قدم ها معین و طبق ضابطه باشد. مثلا فاصله بین دو نقطه از ده قدم تجاوز نكند و از آن كمتر هم نباشد.
بسیاری از افراد تصور می كنند اختلال وسواس اجباری در خانم ها بیشتر است اما برخلاف تصورر عموم ، احتمال ابتلای مرد و زن به OCD(اختلال وسواس اجباری) یكسان است اما در گروه سنی نوجوانی، میزان ابتلای پسران از دختران بیشتر است كه منشا ژنتیك دارد.
استادیار روانپزشكی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی در این زمینه به خبرنگار ایرنا می گوید: بیماری وسواس، از گروه بیماری های شایع اعصاب و روان محسوب می شود.
دكتر امید رضائی بیماری وسواس را یك اختلال وسواسی جبری می داند و می افزاید: وسواس، بخش فكری این اختلال است و اجبار، بخش رفتاری آن را تشكیل می دهد.
وی شست و شوی مكرر، كنترل كردن و تردید داشتن را از علائم وسواس برمی شمرد و می گوید: در وسواس ذهنی، یك فكر مزاحم در ذهن فرد مبتلا شكل گرفته و به دنبال آن فرد به طور مكرر به انجام اعمالی در این زمینه اقدام می كند تا آنجا كه آن فكر مزاحم به یك رفتار تكراری و ناراحت كننده تبدیل می شود.
وی با بیان این كه وسواس ممكن است ریشه در اتفاقات خانوادگی داشته باشد، اضافه می كند: خانواده نیز می تواند باعث ایجاد وسواس شود وحتی می تواند از آن تاثیر بگیرد و به اختلال عملكرد دچار شود.
رضائی، نسبت به آگاه سازی از بیماری وسواس توصیه می كند: افراد با مشاهده علائم این بیماری هر چه زودتر به متخصصان اعصاب و روان مراجعه كنند.