سلامت نیوز:وضعیت سفید كم‌كم بر شهرهای كشور حاكم می‌شود ولی هنوز آژیر قرمز كمبود خون از صدا نیفتاده است. به‌نظر می‌رسد مسوولان توانسته باشند طبق زمان‌بندی شیوع ویروس كرونا را كند كنند اما با شروع ماه مبارك رمضان اتفاقی دیگر برای خون كشور در حال وقوع است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه اعتماد ،شیوع ویروس كرونا میزان مراجعه به مراكز اهدای خون را به‌شدت كاهش داد و این در حالی بود كه از نیمه دوم سال 1398 نیز به دلایلی روند اهدا خون كند شده بود. حالا با حلول ماه مبارك رمضان و براساس تجربه قبلی انتظار می‌رود اهدای خون به میزان 20 درصد كاهش یابد. این در حالی است كه وضعیت برخی استان‌های كشور كه اتفاقا در رتبه‌های بالای اهدای خون بوده‌اند نامناسب گزارش شده است.

برای نمونه در سیستان و بلوچستان كه بیش از 3هزار بیمار تالاسمی وجود دارد با شروع ماه مبارك رمضان اهدای خون 60درصد كاهش یافته است. در سال‌های گذشته نیز شاهد این كاهش اهدا بوده‌ایم اما مشكل اینك این است كه به سبب شیوع كرونا از یك سو اهدای خون كاهش یافته و از سوی دیگر به سبب پلاسمادرمانی بیماران مبتلا به كووید19 نیاز به واحدها و فرآورده‌های خونی بیشتر شده است.

اما فقط استان سیستان و بلوچستان نیست كه با كاهش اهدای خون مواجه است. استان كرمان نیز كاهش اهدای خون را از زمان شروع ماه مبارك رمضان تجربه كرده است تا آنجا كه روح‌الله میرزایی مدیركل انتقال خون استان كرمان در این باره به ایسنا گفته است: بحران كرونا باعث كاهش شدید اهداكنندگان خون در استان كرمان شده بود و حدود ۴۰ درصد كاهش اهداكننده خون داشتیم.

در همین حال مجتبی قهرمان رضاییه مدیركل انتقال خون آذربایجان غربی نیز فراخوانی برای اهدای‌خون داده و از دارندگان گروه‌های خونی منفی خواستار اهدا شده است. اوگفته است: شیفت كاری مراكز اهدا‌ی‌خون را به دو نوبت افزایش داده‌ایم تا بعد از افطار نیز مردمی كه توان اهدای خون دارند بتوانند برای اهدا مراجعه كنند. 

پیش‌تر و در سال‌های گذشته نیز با توجه به كاهش اهدای خون در ماه مبارك رمضان بحث «نذرخون» مطرح می‌شد كه بیشتر در شب‌های قدر در ماه مبارك رمضان مورد توجه قرار می‌گرفت ولی اینك مسوولان سازمان انتقال خون تاكید دارند برای ادای نذر خود تا شب‌های قدر صبر نكنید. استان‌ها نیازمند خون و استان‌های پیشرو در اهدا براساس آنچه سخنگوی سازمان انتقال خون كشور اعلام كرده است در فروردین امسال ۳ استان در صدر اهدای خونِ كشور قرار گرفته‌اند.

بشیرحاجی‌بیگی با بیان اینكه بیشترین میزان خون اهدایی در كشور در فروردین ماه مربوط به استان‌های تهران، فارس و مازندران بوده، گفته است: استان‌های بوشهر، هرمزگان، خراسان شمالی و خراسان جنوبی بیشترین میزان رشد اهدای خون را در فروردین ماه امسال نسبت به مدت مشابه در سال قبل داشته‌اند.یكی از مشكلات خون كشور رغبت كمتر زنان به اهدای‌خون است. یكی از اتفاقاتی كه در سال 1398 برای خون كشور افتاد این بود كه مشاركت زنان در اهدای خون كاهش یافت.

در سال گذشته سهم زنان از اهدای خون فقط 4.3 درصد از اهداكنندگان بود. این در حالی است كه هر فردی كه بالای 50كیلوگرم وزن داشته باشد می‌تواند پیش‌قدم اهدای خون شود به شرط آنكه بیماری خاصی نداشته باشد، تتو و حجامت هم نكرده باشد و از داروهای بدنسازی نیز استفاده نكرده باشد. 

با این وصف باید به 9 استانی كه بیشترین نیاز خونی را دارند اشاره كنیم. سیستان و بلوچستان، مازندران، گیلان، فارس، خوزستان، كرمان، تهران، هرمزگان و بوشهر استان‌هایی هستند كه با كمبود منابع خونی مواجهند. 

سیستان و بلوچستان چرا با بحران منابع خون مواجه شد؟

وقتی سهیلا خسروی مدیركل انتقال خون سیستان و بلوچستان در گفت‌وگو با ایرنا ،وضعیت اهدای‌خون در فروردین 98 و 99 را با هم مقایسه كرد از وجود 3هزار بیمار تالاسمی در این استان خبر داد و گفت: میزان خون اهدایی در سیستان و بلوچستان فقط 60درصد نیاز این استان را تامین می‌كند. 

 او گفته بود: در فروردین ۹۸ چهار هزارو ۶۷۳ و امسال پنج هزارو چهار واحد خون در استان اهدا شده است. از ابتدای سال ۶ هزارو ۳۹۰ نفر به پایگاه‌ها و مراكز سازمان انتقال خون در سراسر استان مراجعه كردند كه از این تعداد پنج هزارو ۴۳۹ نفر مرد و ۹۵۱ نفر زن بودند. از این تعداد پنج هزارو چهار نفر موفق به اهدای خون شدند كه چهار هزارو ۴۳۸ نفر مرد و ۵۶۶ نفر زن بودند.

به گفته خسروی متوسط مصرف ماهانه سیستان و بلوچستان ۱۰ هزارو ۹۵۶ واحد خون و فرآورده خونی است و این در حالی است كه بیش از سه هزارو ۲۰۰ بیمار تالاسمی دراین استان وجود دارد كه ۶۸ درصد خون‌های اهدایی برای این بیماران مصرف می‌شود. مدیركل انتقال خون سیستان و بلوچستان دارا بودن حداقل وزن ۵۰ كیلوگرم، نداشتن سابقه رفتار پرخطر، پایین نبودن فشار خون، دارا بودن حداقل ۱۸ سال تمام و حداكثر ۶۰ سال تمام، برخورداری از سلامت كامل و مبتلا نبودن به كم‌خونی را از شرایط لازم برای اهداكنندگان خون عنوان كرد.

از منظر كارشناسان در سیستان و بلوچستان با توجه به ثبت نشدن برخی ازدواج‌ها به صورت رسمی و در نتیجه عدم دریافت مشاوره و انجام نشدن آزمایش‌های قبل از ازدواج و همچنین وجود نگرش‌های منفی در زمینه سقط جنین همچنان روند رو به رشد تعداد مبتلایان به بیماری تالاسمی ماژور ادامه دارد.

به بحران نرسیدیم ولی نیاز جدی داریم 

 پیمان عشقی، رییس سازمان انتقال خون كشور وقتی از راه‌اندازی سامانه رصد روزانه دریافت خون و فرآورده‌های خونی در كشور خبر داد، گفت:ذخایر خون در دوران شیوع ویروس كرونا هیچ‌وقت به مرز بحران نرسید و امیدواریم رمضان امسال نیز با همراهی اهداكنندگان نوع دوست، در تأمین خون دچار مشكل نشویم. او كاهش آمار اهدای خون در ماه رمضان را به‌طور معمول ۲۰ درصد ذكر كرد و افزود: به دلیل شروع انجام اعمال جراحی انتخابی از اول ماه رمضان درخواست خون و فرآورده‌های خونی از سوی بیمارستان‌ها افزایش می‌یابد.