سلامت نیوز : افرادی كه به صورت طولانی دارو مصرف می كنند باید به طور مرتب از نظر عوارض آن بررسی شوند.
دكتر فرهاد ذاكر عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشكی تهران ضمن بیان این مطلب گفت: عوارض خونی ناشی از مصرف داروها بستگی به نوع دارو ، دوز و زمان مصرف دارو و صفات ژنتیكی افراد دارد.
وی افزود: داروها با توجه به نوع آنها ممكن است بصورت ایدیوسنكرازی عمل كنند.  بدین معنی  كه دارو در افرادی خاص تاثیراتی ایجاد می كند كه اصولا ربطی به دوز دارو ندارد و بستگی به این دارد كه فرد چه حساسیتی نسبت به آن دارو داشته باشد به طور مثال بعضی از كودكان به پنی سیلین حساسیت دارند و پس از مصرف این دارو دچار یك آلرژی خیلی  شدید می شوند.
دكتر ذاكر متخصص هماتولوژی ادامه داد: برخی از افراد نسبت به بعضی از داروها بدون دلیل و بدون پیش آگاهی قبلی به یك داروی خاصی حساسیت دارند و فرد فقط با یكبار مصرف آن دارو، دچار عوارض خونی می شود و به طور مثال دچار كم خونی آپلاستیك می شود كه  در آن سلول مادری مغز استخوان فرد به شدت كاهش پیدا می كند و سلولهای خونی كم می شود.
دانشیار دانشگاه علوم پزشكی تهران اظهار داشت: مورد دیگر عوارض دارویی، اثراتی است كه مربوط  به دوز دارو است و این می تواند در مورد هر كسی اتفاق بیفتد. یعنی اگر فردی در یك مدت زمان طولانی از دارویی با دوزهای خاصی استفاده كند، بتدریج دچار عارضه خونی می شود. این اثرات وابسته به دوز دارو ، قابل پیش بینی است و پزشك تا حد زیادی از این موضوع آگاهی دارد و در نتیجه با احتیاط آن دارو را تجویز می كند و بیمار را تحت نظر دارد چرا كه می داند دارو ی مورد نظر ممكن است روی هر فردی تاثیر داشته باشد.
دكتر ذاكر  با اشاره به اینكه در برخی موارد عوارض خونی داروها مربوط به ژنتیك است، گفت: با توجه به اینكه ژنتیك افراد با هم فرق دارد از این رو صفات ژنتیكی و استعدادهای فردی می تواند در ارتباط با اثرات داروها موثر باشد.
به طور مثال با توجه به استعدادهای ژنتیكی یك فرد ، یك دارو ممكن است بر او تاثیر بیشتری بگذارد و فرد را دچار عارضه خونی كند و فرد دیگری استعدادهای ژنتیكی او به شكلی است كه مصرف آن دارو تاثیرات كمتری بر وی خواهد داشت.
وی اظهاركرد: مورد دیگر عوارض خونی داروها مربوط به مكانیسم داروها است . یكی از این مكانیسم های دارویی به این شكل عمل می كند كه دارو مستقیما به سلولهای مادر صدمه می زند (سلولهای مادر خونساز كه در مغز استخوان هستد ). اگر سلول مادر دچارآسیب شود به تبع آن سلولهای بالغ و سلولهایی كه از سلول های مادر ساخته می شود دچار مشكل می شوند.
وی ادامه داد: مورد دیگر این است كه مكانیسم دارویی موجب می شود به سلول های بالغ تر صدمه وارد شود ، مثلا دارو باعث تخریب نوتروفیل می شود . بدین معنی كه ممكن است بر روی سلولهای مادری تاثیر نداشته باشد ولی در خون باعث تخریب گلبولهای سفید شود (كه نوتروفیل یكی از آنهاست) و یا باعث تخریب پلاكت ها شود كه تخریب آن هم مكانیسم های مختلفی دارد. مثلا یكی از مكانیسم های آن این  است كه دارو باعث می شود كه یك سری آنتی بادی در بدن تولید شود و این آنتی بادی و دارو بر غشاء سلول (كه می تواند گلبول قرمز، گلبول سفید و یا هر سلول خونی دیگر) می نشیند و باعث تخریب سلول می شود .
این متخصص هماتولوژی یادآورشد: اگر مكانیسم دارویی به سلول مادر خونساز آسیب وارد كند باعث" پان سیتوپنی "می شود یعنی سلولهای خونی كم می شود و این تاثیرات در مورد داروهای شیمی درمانی و پرتو درمانی صدق می كند كه درآن سلولهای خونی فرد بیمار بسیار كم می شود.
گفتنی است داروهایی كه برای فرد تجویز می شود بستگی به دوز دارو و مدت مصرف آن دارد .اگر داروها در كوتاه مدت مصرف شوند عوارضی ایجاد نمی كنند مگر اینكه مصرف داروها طولانی مدت  باشد. بنابر این  عوارض خونی ناشی از مصرف داروها بستگی به نوع دارو ، دوز و زمان مصرف دارو و صفات ژنتیكی فرد دارد.
نهایتا توصیه می شود كه  داروها با احتیاط مصرف شوند و افرادی كه داروهائی را  به صورت طولانی مدت مصرف می كنند باید مرتب از نظر علائم بالینی و آزمایشگاهی چك شوند.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha