بیماری آلزایمر نوعی اختلال مغزی است كه در آن آسیب دیدگی و مرگ سلول های مغزی سبب بروز اختلال در حافظه، تفكر،قضاوت، زبان و سایر كاركردهای عصبی ودر پی آن تغییر در رفتار و شخصیت فرد می شود.

بیماری آلزایمر، تشخیص زود هنگام و راهكارهای درمانی
سلامت نیوز :  بیماری آلزایمر نوعی اختلال مغزی است كه در آن آسیب دیدگی و مرگ سلول های مغزی سبب بروز اختلال در حافظه، تفكر،قضاوت، زبان و سایر كاركردهای عصبی ودر پی آن تغییر در رفتار و شخصیت فرد می شود.  به گزارش سلامت نیوز به نقل از روابط عمومی انجمن آلزایمر ایراناین بیماری در نتیجۀ رسوب غیر عادی برخی مواد پروتئینی در درون و بیرون سلول های مغز ایجاد می شود. این رسوبات ارتباط سلول های مغز را با یكدیگر مختل كرده، مانع رسیدن پیام های عصبی می شود. در نتیجه كاركرد های عصبی یكی پس از دیگری مختل شده و از بین می روند.

تاریخچه بیماری آلزایمر
•    این بیماری نام خود را از پزشك آلمانی آلوییس آلزایمر(Alois Alzheimer) گرفته است كه برای نخستین بار در سال 1907 تغییرات آسیب شناختی این بیماری را شرح داد.
•    « پروفسور آلزایمر» مغز بیمار میانسال خود، آگوسته دی، را پس از مرگ او آزمایش كرد و نوشت كه در درون سلول های مغز ذراتی دوكی شكل و در لابلای آنها اجسامی پهن تر رسوب می كنند. این تغییرات به ترتیب كلافه های عصبی neurofibrillary )   (tangles و پلاك های پیری(senile plaques)
خوانده شدند.

انواع بیماری آلزایمر
•    نوع تك گیر كه بیشتر افراد 65 ساله و بالاتر را مبتلا می كند. عامل وراثت در آن نقش چندان مهمی ندارد و شایعترین نوع این بیماری به شمار می آید. نوع فامیلی كه عامل وراثت در آن نقش تعیین كننده دارد و معمولاً مستقیماً از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود. معمولاً در سنین پایین تر( دهه های چهار و پنج عمر) شروع می شود و شیوع كمتری دارد.

چگونه می توان فراموشكاری عادی سالمندی را از بیماری آلزایمر افتراق داد؟
•    سالمندان عادی ممكن است:
•    نام افرادی را كه تازه دیده اند، فراموش كنند.
• پیام های تلفنی را به موقع نرسانند.
• فراموش كنند داروهای خود را به موقع بخورند.
• یادشان نیاید وسایل شخصی خود را كجا گذاشته اند.
• موضوعات تازه مثل طرز كار با اجاق گاز تازه را به سختی یاد بگیرند.
•    این فراموشی ها واجد ویژگی های زیر هستند:
• معمولاً مدتی بعد چیزی را كه فراموش كرده بودند به یاد می آورند.
• فراموشی ها پیشرونده نیستند .

چگونه می توان فراموشكاری عادی سالمندی را از بیماری آلزایمر افتراق داد؟
•    در فراموشكاری های مرضی)شامل بیماری آلزایمر و انواع دیگر دمانس (افت حافظه پیشرونده است و سایر قوای شناختی نظیر، تكلم ، تمركز، تصمیم گیری ، قضاوت، درك فضایی، و ......نیز دچار اختلال شده و به افت كاركرد فرد در زمینه های شغلی، خانوادگی و اجتماعی منجر می شود.

شیوع دمانس و  آلزایمر:
•    قریب 25 میلیون نفر در سراسر دنیا به بیماری آلزایمر مبتلا هستند.
•    شیوع بیماری آلزایمر در كل جمعیت جهان 5/. % است.

-    در جمعیت 65 ساله و بالاتر:
    بیماری آلزایمر متوسط تا شدید :
%5 سالمندان 65سال و بالاتر

    بیماری آلزایمر خفیف:
10 تا 15% سالمندان 65 سال و بالاتر

هر زوال عقلی بیماری آلزایمر نیست؟
•    زوال عقل بیش از صد علت دارد كه بیماری آلزایمر یكی از، و البته شایعترین، آنهاست:
•    برخی ازعلل كم و بیش درمان پذیر آن عبارتند از:
    تومورها وسایر ضایعات فضاگیر مغزمانند كیست ها وهماتوم ها
    هیدروسفالی با فشار طبیعی
    مسمومیت ها از جمله مسمومیت با فلزات سنگین
    بیماری های متابولیك، اندوكرینی و تغذیه ای مانند بیماری ویلسون، گواتر توكسیك و كمبودهای ویتامینی

•    برخی از علل كم وبیش درمان ناپذیر آن عبارتند از:
    بیماری آلزایمر و اختلالات وابسته
    بیماری پاركینسون
    سكته و ضایعات عروقی مغز
    ضربه مغزی
    ایدز
    مصرف دراز مدت برخی از داروها مانند الكل
    بیماری های پیشرونده (قلبی، كبدی ، كلیوی ، ریوی و... )
    سایر موارد

بیماری آلزایمر چگونه تشخیص داده می شود؟
•    بر اهمیت مراجعه زودرس به پزشك هر چه تاكید شود كم است.
•    یك ارزیابی كامل شامل اقدامات زیر است:
•    شرح حال مفصل و دقیق
•    معاینه كامل جسمی و عصبی
•    آزمایشات مختلف خون و ادرار
•    سایر آزمایشات تخصصی مانند نوار قلب و مغز، عكس قفسه سینه، سیتی اسكن یا ام.ار.ای مغز
•    اجرای آزمون های شناختی

آزمون های شناختی به چه كار می آیند؟
•    با كاربرد آزمون های شناختی موارد مشكوك شناسایی و برای ارزیابی كامل تر و جامع تر به سطوح بالاتر مراقبت ارجاع می شوند.
•    نمره وضعیت شناختی سالمند به عنوان معیار پایه ثبت می شود و در اندازه گیری های بعدی ملاك مقایسه قرار می گیرد. تغییرات این نمره، پزشك را در تعیین سرعت پیشرفت، پیش آگهی و پاسخ به درمان دارویی یاری می دهد.
نكته: این ابزارها جای تشخیص را نمی گیرند و صرفاً موارد مشكوك را شناسایی می كنند.

علائم ونشانه های بیماری آلزایمر(1)
•    نشانه های مرحله اولیه و خفیف:
    یك سئوال را بارها و بارها تكرار می كنند.
    در نام بردن وسایلی كه به طور روزمره با آن سر وكار دارند دچار اشكال می شوند.
    نام نزدیكان را فراموش می كنند.
    گاهی راه خانه را گم می كنند.
    موقعیت زمان و مكان را تشخیص نمی دهند.
    آداب اجتماعی را رعایت نمی كنند.
    كارهایی را كه نیاز به رعایت ترتیب خاصی دارند به درستی انجام نمی دهند.
    نمی توانند حساب پول را درست نگهدارند.

علائم ونشانه های بیماری آلزایمر(2)
•    مراحل میانی و متوسط:
    اختلال حافظه شدیدتر می شود مثلا نام فرزندان یا همسر را فراموش می كنند.
    در انجام فعالیت های عادی و روزمره مانند غذا خوردن ، شستشو، و لباس پوشیدن مشكل دارند و گاه بی اختیاری ادرار پیدا می كنند
    به اختلالات رفتاری مانند عصبانیت ، بیقراری ، پرخاشگری ، و مسایلی مانند سوء ظن، توهم، و بیخوابی دچار می شوند.
•    تعدادی از مبتلایان در این مرحله به سراهای سالمندی سپرده می شوند.

علائم ونشانه های بیماری آلزایمر(3)
•    مرحله پایانی و شدید:
    فراموشی به قدری شدید می شود كه حتی هویت خود را فراموش می كنند.
    قدرت تكلم را از دست می دهند.
    كنترل ادرار و مدفوع را از دست می دهند.
    قدرت حركت را از دست می دهند.
    مشكلات بلع پیدا می كنند.
    زخم بستر پیدا می كنند.
    به علت عفونت و نارسایی دستگاه های حیاتی بدن فوت می كنند.

معیارهای تشخیصی بیماری الزایمر
    اختلال حافظه در معاینه بالینی و آزمون های روان سنجی و نیز وجود اختلال حداقل در یك حوزه شناختی دیگر( افازی یا اگنوزی یا اپراكسی)
    افت عملكرد در حوزه های شغلی، خانوادگی و اجتماعی
    پیشرفت تدریجی
    بهنجاری سطح هشیاری حداقل در اوایل تا اواسط بیماری
    شروع علایم بعد از 40 سالگی
    رد سایر عوامل سبب ساز دمانس پس از بررسی تشخیصی

عوامل افزاینده خطرابتلا به بیماری آلزایمر
•    این عوامل را می توان به سه دسته تقسیم كرد:
    عواملی كه نقش آنها در افزایش خطر ابتلا به اثبات رسیده است شامل چهار عامل سن، سابقه فامیلی، ناهنجاری كروموزم 21 ، وجود ژن   APOE-4  و جهش های ژنی
    عواملی كه نقش آنها در افزایش خطر ابتلا محتمل است شامل ضربه و آسیب های مغزی شدید، كوچكی ابعاد سر، عوامل عروقی مانند پرفشاری خون، دیابت و استعمال دخانیات
    عواملی كه نقش آنها در افزایش خطر ابتلا در دست بررسی است شامل افسردگی، قرار گرفتن در میدان های مغناطیسی پرفشار، كمبود ویتامین B 12 و فولات، افزایش هوموسیستئین سرم، اختلالات خواب، جنس مونث، مصرف هورمون های استروژنی در دوره یائسگی و تماس با آلومینیوم

عوامل كاهنده خطر ابتلا به بیماری آلزایمر
    عوامل كاهنده خطر ابتلا را می توان به دو دسته تقسیم كرد:
•    عواملی كه تاثیر آنها بر كاهش خطر ابتلا محتمل است شامل:
    فعالیت های اجتماعی/ اوقات فراغت
    فعالیت فیزیكی
    تحریك فكری مستمر
    تحصیلات بالاتر
    مصرف الكل به مقدار كم
    مصرف داروهای ضد التهاب
    مصرف داروهای كاهنده كلسترل
•    عواملی كه تاثیر آنها بر روی كاهش خطر ابتلا در دست بررسی است شامل:
    داروهایی كه در درمان بیماری آلزایمر بروز یافته استفاده می شود
    اسید های چرب امگا3

راهكارهای درمانی در بیماری آلزایمر
    معالجه قطعی بیماری آلزایمر هنوز مقدور نیست لذا راهكارهای درمانی در مقطع فعلی بر دوهدف زیر تاكید دارد:
•    كاهش نگرانی بیمار و مراقب
•    افزایش كیفیت زندگی بیمار و مراقب- کاردرمانی جهت پیشگیری از اُفت زودرس توانائی ها
•    كاهش نگرانی بیمار و مراقب

    راهكارهای درمانی در بیماری آلزایمر را می توان به دو دسته كلی تقسیم كرد:
•    درمان های فیزیكی شامل
    تامین آسایش بیمار
    درمان های دارویی موثر بر شناخت
    درمان های دارویی موثر بر اختلالات روانی – رفتاری
•    درمان های روانی - اجتماعی شامل طیف وسیعی از مداخلات فردی و محیطی موثر بر شناخت و رفتار


راهكارهای های درمانی در بیماری آلزایمر- تامین آسایش بیمار
(1)    درمان غیرداروئی
•    ایجاد فضای كافی برای فعالیت فیزیكی
•    رعایت اصول ایمنی ومناسب سازی در محیط
•    حذف عوامل تحریك كننده از محیط
•    رفع گرسنگی و تشنگی بیمار
•    كنترل درد و تب
•    تشویق بیمار به فعالیت فیزیكی
•    مشاركت دادن بیمار در ADL

روش های درمانی در بیماری الزایمر
(2)  درمان دارویی
•    داروهایی كه به عنوان داروهای موثر بر شناخت و حافظه از آنها نام برده می شود
1-    داروهای بازدارنده انزیم كولین استراز مانند rivastigmine ، galantamin ،donepezil
2-    داروهای با مكانیسم ناشناخته تر مانند memantine
3-    انتی اكسیدان ها gingko
4-    ویتامین ها مانند   Cو ویتامین های گروه  B  و تاحدی ویتامین E
•    داروهای موثر بر روان و رفتار
1-    داروهای ضد روان پریشی
2-    داروهای ضد افسردگی
3-    داروهای ضداضطراب و خواب اور
4-    بتابلوكرها
5-    داروهای ضد تشنج


برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha