سلامت نیوز: وقتی صحبت از سلامت به میان می‌آید؛ اصولاً آقایان زیربار هیچ حرفی نمی‌روند؛ به این دلیل که عقیده دارند هر نوع «مراقبت» در شأن قدرت مردانه آنها نیست! شاید چون مراقبت را امری زنانه می‌دانند و بلافاصله افکاری مانند استراحت و زدن ماسک به صورت، نوشیدن آبمیوه یا مکمل‌های مختلف در ساعات مشخص و استفاده از کرم‌های مختلف در ساعت‌های مختلف به ذهن‌شان خطور می‌کند! که البته همه اینها راهکارهای خوبی برای حفظ سلامت هستند، اما غافلند از اینکه فارغ از جنسیت، هر دو جنس زن و مرد به مراقبت و توجه جسمی و روانی نیاز دارند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از هفته نامه آتیه نو، هفته نخست اسفند‌‌ماه، «هفته سلامت مردان» نامگذاری شده است تا شاید دیدگاه مردان به مفهوم سلامت و مراقبت تغییر کند. به همین بهانه مروری داریم بر نکاتی که باعث حفظ سلامت مردان می‌شوند. این مراقبت‌ها به تفکیک دهه سنی ارائه شده است.
اگر به بیماری ارثی یا اختلالات روانی ارثی دچار نیستید و به سلامت خود اهمیت داده‌اید، سن نیاز مراجعه به پزشک یا رعایت مراقبت‌های پزشکی- روانپزشکی بالاتر می‌رود، اما هرچه کمتر به سلامت جسم و روان خود اهمیت دهید، به همان نسبت نیز سن مراجعه به پزشک یا روانپزشک کاهش می‌یابد. به طور کلی تا سن 40 سالگی- مگر در مواقعی خاص - شاهد عارضه‌ای خاص و لزوم مراجعه به پزشک نیستیم و معمولاً در سال‌های پایانی این دهه، نیاز به بعضی مراقبت‌ها آغاز می‌شود.
مرحله اول؛ نوجوانی
نوجوانی مرحله کسب تجربه و رشد جسمی و روانی است. رشد در همه ابعاد آن در این دهه اتفاق می‌افتد، اما هستند مردانی که این قابلیت را تا دهه 20 زندگی خود دارا هستند. حفظ این ویژگی بستگی به ساختار ژنتیک و مراقبت‌های والدین دارد. نکته مهم در این دهه سنی، رشد در همه ابعاد زندگی اعم از جسمی و روانی است. بنابراین اگر پسر شما در این سن است، باید روی رشد همه‌جانبه او - جسمی و روانی- متمرکز شوید. ورزش منظم و روزانه، سرگرمی‌های فوق‌‌برنامه مناسب با سن و سلامت روانی او و تغذیه سالم از نیازهای اصلی است. لازم است از این سن او را به سمت انتخاب رشته تحصیلی و پی‌ریزی صحیح آینده سوق دهید؛ اما برای این کار هیچ استرسی به او وارد نکنید. اگر روش برخورد درست را نمی‌دانید، از مشاور کمک بگیرید.
نکته: با او حرف بزنید. فرزند شما باید با شما احساس راحتی کند. از پرسیدن بیش از اندازه، نصیحت کردن، مقایسه او با دیگران و... و هر رفتار محرک دیگر خودداری کنید.
مرحله دوم؛ دهه 20
این دهه، دهه تجربه است! بچه‌ها از دوره دبیرستان و همه محدودیت‌ها آن، وارد دانشگاه می‌شوند. اضافه وزن، خشم و کلافگی، تغییر چهره، تغییر در عادت‌های غذایی، تلاش برای رهایی از سایه پدر و مادر، تلاش برای یافتن شریک زندگی، تلاش برای کسب درآمد و... همگی رفتار و سلامت جسمی و روانی را متلاطم می‌کند.
چه باید کرد؟
1. کنترل خطرها: رفتارهای پرخطر در این سن افزایش می‌یابد (تجربه کشیدن اولین نخ سیگار، تجربه آشنایی با جنس مخالف و...)؛ بنابراین بیشتر مراقب فرزندتان باشید؛ اما دورادور و بدون امر و نهی.
2. پی‌ریزی درست: بسیاری از عادت‌ها تا پایان عمر در همین سن پایه‌گذاری می‌شوند. اضافه وزن و بیماری‌های مرتبط به آن، عادت به بعضی رفتارهای نادرست روانی یا جسمی، عادت به ورزش و تغذیه سالم یا عکس آن و... همگی در همین سن پایه‌ریزی می‌شوند. بنابراین مراقب بچه‌ها در این سن باشید.
مرحله سوم؛ دهه 30 و 40
عارضه اصلی این دهه، استرس و اضطراب است. به این دلیل که تحصیلات به پایان رسیده و باید دوره سربازی و یافتن کار به نتیجه نهایی خود برسند. از سوی دیگر، یافتن شریک زندگی به معنای واقعی در این سن است. همه این اتفاقات، معمولاً استرس و اضطراب به همراه دارد. استرس و اضطراب می‌تواند ابعاد مختلف زندگی را تحت تأثیر قرار دهد. در این دوره، سوختوساز بدن کند می‌شود. بنابراین نخستین عارضه می‌تواند اضافه وزن باشد.
چه باید کرد؟
1. کنترل استرس: ورزش، معاشرت، کمک گرفتن از مشاور از راهکارهای کنترل استرس است.
2. کنترل وزن: رژیم غذایی خود را تغییر دهید تا کند شدن سوختوساز بدن، باعث اضافه وزن نشود.
3. کنترل خواب: استرس ممکن است باعث اختلال خواب شود.
اختلال خواب مشکلات دیگری را به همراه دارد؛ بنابراین وضعیت خواب و استراحت را کنترل کنید.
4. هدفمند باشید: با وجود مشکلات متعدد، هدفمند و مؤثر برنامه‌ریزی کرده و پیش روید.
5. بیماری‌ها را کنترل کنید: عملکرد غده تیروئید، دیابت، سلامت قلب و رگ‌ها را بررسی کنید.
مرحله چهارم؛ دهه 50
شاخص‌ترین اتفاق این دهه، میزان ترشح هورمون تستوسترون است که در سراشیبی قرار می‌گیرد. بنابراین میزان تجمع چربی در بدن افزایش می‌یابد. ممکن است با اضافه وزن- شاید به شکل موضعی فقط- کاهش حجم موی سر و رشد موها روی گوش و بینی روبه‌رو شوید. همزمان با این اتفاق‌ها، میزان ترشح استروژن و استرادیول (نوعی هورمون جنسی زنانه) افزایش می‌یابد. با این تغییر، ممکن است به حجم توده سینه اضافه شده و از حجم ماهیچه‌ها کاسته شود. همچنین ممکن است اختلال در عملکرد و میل جنسی بروز کند.
چه باید کرد؟
1. قلب و ریه‌ها: به سلامت قلب خود توجه کنید. اگر سیگار می‌کشید، ریه‌ها را از نظر ابتلا به سرطان بررسی کنید. فشار خون را نیز کنترل کنید.
2. وضعیت جنسی: اگر در میل جنسی و عملکرد آن اختلالی مشاهده کردید، به پزشک مراجعه کرده و فقط از او کمک بگیرید.
3. کنترل سلامت: وضعیت بینایی، شنوایی، توانایی‌های جسمی مانند راه رفتن و... خود را بررسی و در صورت نیاز، به پزشک مراجعه کنید. اگر نیاز است، در وضعیت دکوراسیون خانه تغییراتی ایجاد کنید که متناسب با آسایش و راحتی شما در رفت‌‌‌و‌‌‌آمد باشد. از نظر ابتلا به سرطان کولون و پروستات (به‌ویژه اگر سابقه آن در خانواده وجود داشته است) وضعیت خود را بررسی کنید.
4. تفریح کنید: علاوه بر داشتن برنامه‌ها تفریحی- ورزشی با خانواده؛ حتماً با دوستان خود برنامه تفریحی و ورزشی داشته باشید و سعی کنید با نشاط و پرتحرک باشید.
5. ورزش و تغذیه: به تحرک بدنی و وضعیت تغذیه خود بیش از قبل حساس بوده و دقت کنید. روزی نیم ساعت پیاده‌روی را فراموش نکنید و از مصرف گوشت قرمز، خوراکی‌ها و تنقلات چرب و شور پرهیز کنید.
6. کمک بگیرید: اگر دچار هر نوع بحران شدید، حتماً از درمانگر، روانپزشک یا روانشناس کمک بگیرید.
مرحله پنجم؛ دهه 60 و بعد از آن
این دوره، دوره ناتوانی نیست، دوره استراحت است. بنابراین بیشتر هدف شما از زندگی باید حفظ سلامتی و آرامش و زندگی شاد باشد؛ هرچند در این دوران سخت‌ترین کار همین‌هاست! اگر تا به حال راهکارهایی را برای سلامت جسم و روان پیگیری کرده‌اید، از این به بعد باید دقت بیشتری داشته باشید.
چه باید کرد؟
1. مراقبت‌های قبلی: اگر از دهه قبل مراقبت‌های منظم پزشکی را شروع کرده‌اید، آنها را ادامه دهید. در صورت نیاز، پزشک تغییراتی در روند مراقبت‌ها خواهد داد.
2. به علائق خود بپردازید: سعی کنید زندگی را بر اساس علاقه‌های دوست‌داشتنی خود طی کنید تا جسم و روان سالمی داشته باشید. این علاقه هرچه هست، از آشپزی و باغبانی تا ورزش و مطالعه و... حالا فرصت بهتری برای پرداختن به آن است.
3. معاشرت کنید: کرونا، کمی دایره معاشرت‌ها را تنگ کرده است. اما سعی کنید بعد از کرونا، حتماً معاشرت‌های خانوادگی و دوستانه‌ای که مورد علاقه شماست را آغاز کنید.
4. فعالیت ذهنی: هر یک از اعضای بدن اگر کمتر فعالیت کنند، دچار کندی در انتقال و عملکرد می‌شوند. بنابراین سعی کنید با راهکارهای مختلف که ساده‌ترین آن حل کردن جدول است، ذهن خود را به فعالیت وادار کنید.
5. دوباره شروع کنید: سن شما برای شروع بسیاری از کارها بالا نیست. بنابراین اگر به کاری علاقه دارید، حتماً آن را شروع کنید تا به لحاظ جسمی و روانی شاداب و بانشاط شوید.
نظر شما