علل بروز این بیماری کدامند و چگونه می‌توان آن را درمان کرد؟ پاسخ های فیلیپ ژیمه، روان پزشک، را در این باره با هم می‌خوانیم.


چه طور می‌توان از بیماری آنورکسیا  (بی اشتهایی) پیشگیری کرد؟
ایزابل کارو، مانکن سابقی که مبتلا به آنورکسیا (بی اشتهایی) بود، بالاخره از این بیماری رها شد و در نوامبر گذشته در سن 28 سالگی جان خود را از دست داد. اگرچه 80% موارد آنورکسیا درمان می‌شود، ولی این بیماری نیازمند درمانی چندگانه است.

آنورکسیا چیست؟
فیلیپ ژیمه: این بیماری یک مشکل رفتار ِ تغذیه ای است که نه به خاطر از دست دادن اشتها، که به علت مبارزۀ جدی و فعال با گرسنگی برای لاغر شدن سریع و شدید شناخته می‌شود، بر اثر این بیماری ممکن است فرد 20 تا 50% وزن نرمال خود را با نادیده گرفتن اصول از دست بدهد. آنورکسیا یک انتخاب یا شیوۀ زندگی نیست که فردی بتواند آن را به عنوان سبک زندگی اش انتخاب کند.

آنورکسیا یک بیماری روانی است، اضطراب شدیدی که باعث می‌شود یک سری رفتارهای محدود کننده در فرد به وجود بیاید؛ زمانی که این محدودیت ها را برای خود قائل می‌شود و رعایت شان می‌کند، احساس آرامش دارد.     

چرا این بیماری عمدتاً، دختران جوان و نوجوان را مبتلا می‌کند؟
فیلیپ ژیمه: اولاً چون، اضطراب ناشی از شاخصه های بدنی مانند مشکلات جسمی بیشتر در بین دختران جوان دیده می‌شود تا پسران؛ پسرها مشکلات شان را راحت تر بیرون می‌ریزند (با خشونت، بزهکاری و غیره). علاوه بر این، علت این که آنورکسیا بیشتر در سن بلوغ دیده می‌شود این است که، در این دوره یعنی دورۀ بلوغ، نوجوان یک دوره گرسنگی های شدید هم خواهد داشت، این گرسنگی باعث ایجاد نگرانی های شدید می‌شود به ویژه که نوجوانان در این زمان احساس می‌کنند همه چیز از آنها فرار می‌کند.

علل بروز آنورکسیا چیست؟
فیلیپ ژیمه: فقط، عدم  اعتماد به نفس، عدم اعتماد به دیگران و نداشتن عزت نفس؛ این احساس ها فرد را از درون خالی می‌کنند، وی می‌پندارد که دیگر هیچ امکان و توانی برای پیشرفت کردن و بزرگ شدن ندارد. اغلب، اضطراب و نگرانی به خاطر یک رخداد ناراحت کننده، (رابطه ای که ناراحتی ایجاد کند، مرگ نزدیکان، رفتن یک حامی مانند برادر بزرگتر از خانه...) که تنهایی فرد را بیشتر می‌کند و نگرانی های او دربارۀ به تنهایی رو در رو شدن با مشکلات را افزایش می‌دهد، بیماری اش را تشدید می‌کنند.

بسیاری از مبتلایان به آنورکسیا تمایل دارند که بیماری شان را پنهان کنند. بنابراین، چه طور می‌توان این بیماری را تشخیص داد؟ کدام نشانه ها، هشدارهایی برای آگاه کردن اطرافیان از این بیماری هستند؟

فیلیپ ژیمه: زمانی که یک نوجوان بدون رعایت قوانین واصول، در یک چشم به هم زدن لاغر می‌شود و یا یک سری رفتارهای خاص از خود نشان می‌دهد و آنها را تشدید می‌کند (غذاهایش را طبقه بندی می‌کند، از برخی وعده های غذایی صرف نظر می‌کند، مدام کالری مواد غذایی را حساب می‌کند) و به نظر می‌رسد که هیجانات خاصی دارد، باید نگران شد. ضمناً زمانی که او به وضوح لاغر بودنش و خطراتی که به همراه دارد را انکار می‌کند، باید احساس خطر کرد، او نمی‌فهمد که اطرافیان نگران وزنش هستند. اغلب، آنورکسیا همراه با بیش فعالی هم هست که باعث تخلیۀ نگرانی ها و احتمالاً دغدغه های ذهنی شدیدش می‌شود.

چه طور آنورکسیا را درمان کنیم؟ با چه کسی مشورت کنیم؟
فیلیپ ژیمه: خیلی منطقی به دخترتان بگویید: «تو ما را نگران می‌کنی، شاید این نگرانی درست نباشد، ولی به هر حال وجود دارد، ما می‌خواهیم که یک پزشک تو را معاینه کند.» مهم است که از خودتان جدیت نشان دهید و دربارۀ فرزندتان با یک متخصص صحبت کنید. اگر آنورکسیا تشخیص داده شود، توصیه می‌شود که به مراکز عالی درمانی مراجعه کنید، برای حل این مشکل درمان های چندگانه ای وجود دارد. یک پزشک باید تغییرات جسمی و فیزیکی و یک روانشناس باید وضعیت روحی و روانی او را کنترل کند. اما اگر تمام روش ها برای بازگرداندن وزن عادی بی فایده بودند، باید فرد مبتلا به آنورکسیا را در بیمارستان بستری کرد. دختران نوجوان، دور از چشم نگران والدین شان، از منابع غیرقابل تصور دیگری هم اطلاعات کسب می‌کنند، دور و اطراف آنها پر است از دختران جوانی که می‌توانند تجربیات شان را در اختیار یکدیگر بگذارند.  

دختر نوجوان را چه طور مدت بیشتری همراهی کنیم؟ چه کاری برایش انجام دهیم؟
فیلیپ ژیمه: آنچه ضروری است این است که دختر نوجوان باید رابطه ای همراه با اعتماد با یک بزرگسال برقرار کند، شخص مورد اعتمادی (روانشناس، روان پزشک، یک پزشک عمومی و ...) که تغییراتش را پیگیری کند و بتواند با او جرف برند. یک فرد مبتلا به آنورکسیا بسیار سخت می‌تواند احساساتی را که از آنها می‌ترسد، بیان کند. بنابراین او باید جایی را پیدا کند که در آن بتواند به راحتی از نگرانی هایش حرف بزند و روی آنها کار کند. تنها گذاشتن یک مبتلا به آنورکسیا یعنی قرار دادن او در خطر مرگ. در این میان، والدین هم نقش مهمی بازی می‌کنند، آنها باید خیلی هوشیار باشند و به حرف های فرزندانشان گوش دهند. یک درمان خانوادگی می‌تواند به هر یک از طرفین کمک کند و احتمالاً می‌تواند بسیاری از مشکلات یا ناهنجاری هایی را که والدین نگرانش هستند، از بین ببرد.  

کمی بیشتر دربارۀ آنورکسیا
اعداد
 وقتی از آنورکسیا نامی به میان می‌آوریم که فرد وزنش 20% کمتر از وزن متناسب با قد و سنش باشد.

 در 50 تا 60% موارد، آنورکسیا با بیماری گرسنگی ِ همیشگی (جوع)، همراه است.
 در 95% موارد، آنورکسیا نوجوانان 12 تا 20 سال را مبتلا می‌کند. 9 مورد از 10 مورد نیز دختر هستند.
منبع: سیمرغ