سلامت نیوز :گستاخی یكی از جلوه‌های رفتار ناسازگارانه است. این‌گونه رفتارها شامل بد‌دهانی، كنایه‌های نیش‌دار، ستیزه‌جویی جسمانی، مسخره كردن و بی‌توجهی است كه بسیاری از والدین برای مواجهه با چنین رفتارهایی، مهارت ندارند كه متاسفانه دیده شده كه پدر و مادرها پابه‌پای فرزندان‌شان، رفتارهای گستاخانه از خود نشان می‌دهند یا پرچم تسلیم را بالا می‌برند و اجازه می‌دهند، فرزندان‌شان به تاخت‌وتاز خود به راحتی ادامه دهند. گستاخی فرزندان اگر ادامه یابد باعث درگیری‌های فراوانی بین اعضای خانواده می‌شود و حرمت‌ها را از بین می‌برد. روان‌شناسان بر این عقیده‌اند والدین برای مقابله با گستاخی فرزندان باید از روش‌های زیر كمك گیرند كه در چهار قدم به ترتیب اولویت است.

قدم اول: شناخت رفتار گستاخانه
وقتی لحن و محتوای گفته فرزندان خصمانه، تمسخركننده، بی‌ادبانه و توهین‌آمیز است به احتمال زیاد فرزند دارای رفتار گستاخانه است كه با این جملات در سنین پیش‌دبستانی شروع می‌شود: «مامان بد»، «بابای بد» و... . در سنین دبستانی «ازت بدم می‌آید»، «اه بسه دیگه» یا ناسزاهای رایجی كه شنیده است را بر زبان می‌آورد و به این ‌ترتیب كه بزرگ شد، اهانت به صورت مستقیم را به پدر و مادرش نشانه می‌گیرد: «ساكت‌شو»، «حوصله‌ات رو ندارم.»

قدم دوم: انتخاب پیامد مناسب برای این رفتار
والدین نباید در مقابل این نوع فرزند، انعطاف‌پذیر باشند. اگر چیزی را كودك‌مان می‌خواهد و توسط ما قابل اجراست، نباید به او ارایه داد یا اجازه كاری را كه دوست دارند انجام دهند را نباید به آنها داد. والدین باید كاری كنند تا فرزندشان با پیامد رفتار خود روبه‌رو شوند و بهتر است این پیامد مناسب، انجام شدنی و محدود باشد.

قدم سوم: اعمال پیامد انتخاب شده
بهتر است این قدم به موقع و سریع انجام شود. والدین باید خیلی كوتاه و مختصر علت اتخاذ پیامد برگزیده را برای فرزندشان توضیح دهند، مثلا بگویند: «رفتارت قابل قبول نیست» و با این كاری كه كردی نمی‌توانم طبق قرار قبلی اجازه بدهم به تولد دوستت بروی و....» كودك گستاخ بلافاصله در مقابل این اقدام از خود واكنش نامناسبی ارایه می‌دهد كه باید بلافاصله قدم چهارم برداشته شود.

قدم چهارم: كناره‌گیری از معركه و مجادله با فرزند گستاخ
پدر و مادر بعد از اعلام پیامد، باید فرزند را ترك كرده و به دنبال كار خود بروند و از هرگونه درگیر شدن و مجادله كردن بپرهیزند و درصدد دفاع از كار خود برنیایند. باید از تكنیك صفحه خط خورده استفاده كنند، یعنی مثل یك صفحه گرامافون قدیمی كه وقتی خط می‌افتاد به علت‌گیر كردن سوزن، قسمتی از شعر تكرار می‌شد، والدین نیز با لحنی یكنواخت و تكراری حرف خود را خیلی كوتاه تكرار كنند. مثلا: ببخشید، نمی‌توانم اجازه دهم. این عمل سبب می‌شود كه در نهایت فرزندتان از كارش معذرت‌خواهی كند، اما برای جلوگیری از تداوم رفتارهای گستاخانه، والدین باید پیامد انتخاب شده را با قاطعیت انجام دهند. از نكات قابل ملاحظه در این زمینه، این است که پدر و مادر باید حتما با یكدیگر هماهنگ باشند و در صورت رعایت قدم‌ها و مراحل فوق، اگر رفتار گستاخانه فرزندشان رفع نشد از مشاور روان‌پزشك مشورت گیرند.
منبع:روزنامه شرق