سلامت نیوز: سندرم کولون تحریک پذیر (I B S) یکی از شایعترین اختلالات است که پزشکان می بینند. چیزی که خیلی از مردم صحبت در مورد آن راحت نیستند. سندرم کولون تحریک پذیر با دردهای شکمی و پیچش شکم و تغییرات در عملکرد روده ها- از جمله نفخ، گاز، اسهال و یبوست – مشکلاتی که خیلی از مردم دوست ندارند در مورد آن بحث کنند. بیشتر اینکه، برای سالیان درازی سندرم کولون تحریک پذیر به عنوان یک مشکل روانی و روحی تا اینکه جسمی در نظر می گرفتند.

حدود 1 نفر از هر 5 آمریکایی بالغ سندرم کولون تحریک پذیر دارد . این عارض بیش از یک نفر از هر 10 ویزیت پزشکان را تشکیل می دهد. برای خیلی از افراد ، علائم و نشانه های سندرم کولون تحریک پذیر ملایم است.فقط درصد کمی از افراد با سندرم کولون تحریک پذیر دارای علائم و نشانه های شدید هستند.

خوشبختانه، برعکس بیشتر بیماریهای وخیم روده ای مانند کولیت زخمی(ulcerative colitis)  و بیماری کرونCrohns disease    سندرم کولون تحریک پذیر موجب التهاب و تغییرات در بافت روده یا افزایش خطر شما برای سرطان روده و مقعد نمی شود. در خیلی از موارد ، شما می توانید سندرم کولون تحریک پذیر را با مدیریت خوب غذایی، شیوه زندگی و استرس کنترل کنید.
 
علائم و نشانه ها

علائم ونشانه های سندرم کولون تحریک پذیر می تواند به طور وسیعی از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد و اغلب شبیه به دیگر بیماری ها است. شایعترین آنها عبارتند از:

-   درد شکمی یا دل پیچه

-   احساس باد کردن

-   گاز(نفخ شکم)

-   اسهال یا یبوست- افراد با سندرم کولون تحریک پذیر ممکن است به صورت متناوب اسهال و یبوست تجربه کنند.

-    مخاط در مدفوع

مانند خیلی از افراد، شما ممکن است علائم و نشانه های ملایم سندرم کولون تحریک پذیر داشته باشید.بعضی اوقات این علائم می توانند باعث ناتوان کردن بیمار شوند. در برخی موارد، شما ممکن است علائم و نشانه های شدید داشته باشید که به خوبی به درمان دارویی پاسخ نمی دهند.چون نشانه های سندرم کولون تحریک پذیر می تواند همراه با دیگر بیماریها باشد، بهتر است که با پزشک خود در باره نشانه ها صحبت کنید.

برای اغلب افراد، سندرم کولون تحریک پذیر یک بیماری مزمن است، اگر چه در زمان هایی علائم و نشانه ها بدتر شده و زمان هایی آنها بهبود یافته و کاملا ناپدید می گردند.

علل

هیچ علت شناخته شده ای که موجب سندرم کولون تحریک پذیر شود وجود ندارد. دیواره روده ها پوشیده شده با لایه هایی از ماهیچه که انقباض می کنند و شل می شوند همانطور که غذا را از معده به داخل روده ها و به مقعد هدایت می کنند. به صورت طبیعی، این ماهیچه ها در نظمی هماهنگ منقبض می شوند. اما اگر شما سندرم کولون تحریک پذیر داشته باشید، انقباضات شدید تر و طولانی تر از طبیعی است. غذا به داخل روده ها سریعتر می رود، ایجاد گاز کرده، باد کردن و اسهال موجب می شود.در برخی موارد، مخالف آن رخ می دهد. عبور غذا آهسته شده، و مدفوع سخت و خشک می شود.

برخی تحقیقات اعتقاد بر این دارد که سندرم کولون تحریک پذیر به وسیله تغییراتی در عصب ها که کنترل حس یا انقباضات ماهیچه های روده می شود ایجاد می گردد.برخی دیگر اعتقاد بر این دارند که سیستم عصبی مرکزی ممکن است تاثیر بر روده بزرگ داشته باشد. و چون زنان 2 برابر مردان استعداد داشتن سندرم کولون تحریک پذیر دارند، تحقیقات اعتقاد بر این دارد که تغییرات هورمونی همچنین نقشی بازی می کنند. همچنین، خیلی از زنان یافته اند که علائم و نشانه ها در خلال یا اطراف عادت ماهیانه بدتر می شوند.

موارد تشدید بیماری

به دلایلی که هنوز مشخص نیست، اگر شما سندرم کولون تحریک پذیر دارید شما واکنش شدیدتری به تحریکات نشان می دهید که دیگر افراد را دچار دردسر نمی کند. انگیزاننده های سندرم کولون تحریک پذیر می تواند دامنه ای از گاز یا فشار در روده به اغلب غذاها، داروها یا هیجانات باشد. برای  مثال:

- غذاها: خیلی افراد یافته اند که علائم و نشانه های آنها بدتر می شود وقتی آنها برخی غذاها را می خورند. بعنوان مثال ، شکلات، شیر، و الکل ممکن است موجب یبوست یا اسهال شود. یک بررسی یافت که تقریبا 2 نفر از 3 نفری که سندرم کولون تحریک پذیر دارند احساس آلرژی به غذا یا عدم تحمل آن را مقصر در سندرم کولون تحریک پذیر می دانند.نقش حساسیت غذایی یا عدم تحمل در سندرم کولون تحریک پذیر بخوبی مطالعه نشده است. و برخی تحقیقات شک به این دارند که نه تنها غذا می تواند یک انگیزاننده باشد بلکه روند خوردن نیز ممکن است برانگیزاننده باشد چون جویدن می تواند روده بزرگ را تحریک کند.

اگر شما تجربه دل پیچه و باد کردن عمدتا بعد از خوردن محصولات لبنی ، غذا با کافئین، یا آدامس ها و شکلات های بدون قند می شوید، مشکل ممکن است سندرم کولون تحریک پذیر نباشد. در عوض، بدن شما ممکن است تحمل قند(لاکتور)در فرآورده های لبنی، کافئین یا سوربیتول های مصنوعی شیرین کننده  را نداشته باشد.

- استرس: اگر شما مانند دیگر افراد با سندرم کولون تحریک پذیر دریافتید که علائم و نشانه های شما بیشتر یا بدتر در خلال اتفاقات هیجان آور ، مانند یک تغییر در کارهای روزمره یا احتیاجات خانوادگی می شود. ولی وقتی استرس باعث تشدید نشانه ها می شود، آن موجب آنها نمی شود.

- بیماریهای دیگر: اغلب اوقات بیماریهای دیگر مانند اسهال عفونی می تواند موجب تشدید سندرم کولون تحریک پذیر شود.

عوامل خطر

بیشتر افراد نشانه های اتفاقی از سندرم کولون تحریک پذیر دارند، اما شما احتمال بیشتری برای داشتن سندرم کولون تحریک پذیر دارید اگر شما جوان و زن هستید. سندرم کولون تحریک پذیر حدود سن 20 سالگی شروع می شود. در کل، 2 تا 3 برابر زنان بیشتر از مردان این وضعیت را دارند. افراد با سندرم کولون تحریک پذیر اغلب گزارش می کنند که دیگر اعضای خانواده نیز این وضعیت را دارند، که احتمالا یک علت احتمالی ژنتیکی وجود دارد.

چه زمانی نیاز به پزشک است

اگر چه یک پنجم بزرگسالان آمریکایی علائم و نشانه های سندرم کولون تحریک پذیر دارند، کمتر از نیمی از آنها در جستجوی کمک پزشکی هستند. مهم است که شما پزشک خود را ملاقات کنید اگر تغییرات مزمن در حرکات روده یا دیگر نشانه های سندرم کولون تحریک پذیر دارید.

پزشک شما ممکن است قادر به کمک شما برای پیدا کردن راههایی در جهت کم کردن نشانه ها به خوبی رد کردن دیگر بیماری های وخیم روده بزرگ، مانند کولون السراتیو و بیماری کرون، که شکل هایی از بیماریهای التهابی روده هستند، و سرطان روده بزرگ. پزک همچنین می تواند کمک به شما کند تا از عوارض جانبی مشکلاتی مانند اسهال مزمن جلوگیری شود.

غربالگری و تشخیص

تشخیص سندرم کولون تحریک پذیر مقدار زیادی بستگی به تاریخچه پزشکی و معاینه بالینی دارد. پزشک همچنین ممکن است آزمایشاتی راهبردی را توصیه کند، شامل آزمایش مدفوع برای چک کردن عفونت یا مشکلات سوء جذب. آزمایشاتی که برای رد دیگر علل انجام می شوند عبارتند از:

 

-   سیگموئید سکوپیFlexible sigmoidoscopy. به وسیله لوله ای خم شونده و نور دار قسمت پایین روده بزرگ سیگموئید را می بینند.

-  کولونوسکوپیColonoscopy  .
در برخی موارد پزشک ممکن است از این تست تشخیصی استفاده کند، که در آن از یک لوله تا شونده و نازک برای دیدن طول روده بزرگ استفاده می شود.

- سی تی اسکنCT scan . سی تی اسکن تولید تصاویر رادیوگرافی از مقطع عرضی از اعضای داخلی می کند.سی تی اسکن از شکم یا لگن کمک به پزشک در رد کردن دیگر علل نشانه های شما می کند.

- تست عدم تحمل لاکتوز.
لاکتاز lactase آنزیمی است که مشا برای هضم مواد قندی که در فرآورده های لبنیاتی یافت می شود مورد نیاز است. اگر این آنزیم کم باشد، شما ممکن است مشکلاتی شبیه به آنهایی که موجب سندرم کولون تحریک پذیر می شود ، شامل درد شکمی، گاز و اسهال باشید. برای پیدا کردن اینکه آیا علت نشانه های شما این مسئله است، پزشک شما ممکن است یک آزمایش تنفسی انجام دهد یا از شما بخواهد شیر و فرآورده های شیری را برای چند هفته حذف کند.

- آزمایشات خونی. بیماری سیلیاک celiac حساسیت به پروتئین گندم است که همچنین موجب نشانه های شبیه به سندرم کولون تحریک پذیر می شود. آزمایشات خونی ممکن است کمک به رد کردن این عارضه شود.

ملاکهای تشخیص

به علت اینکه معمولا علائم جسمی برای تشخیص قطعی سندرم کولون تحریک پذیر وجود ندارد، تشخیص اغلب یک روند حذفی است. برای کمک به این روند، تحقیقات مشخصه های تشخیصی را ابداع کرده ، به نام مشخصه رمRome criteria ، برای سندرم کولون تحریک پذیر و دیگر بیماری های کارکردی Functionalدستگاه گوارش، بیماریهایی که در آنها روده به نظر سالم می آید اما به صورت طبیعی کار نمی کند.

بر اساس این ملاکها، شما باید علائم و نشانه های معینی را قبل از تشخیص پزشک برای سندرم کولون تحریک پذیر داشته باشید. مهمترین درد شکم و اسهال یا یبوستی است که حداقل 12 هفته طول کشیده باشد، اگر چه آنها به صورت متوالی اتفاق نمی افتند. شما همچنین نیاز به داشتن حداقل 2 تا از موارد زیر را دارید:

-  تغییر در دفعات یا قوام مدفوع. برای مثال، شما ممکن است دارای یک مدفوع طبیعی و شکل گرفته هر روز باشید تا 3 یا بیشتر مدفوع آبکی روزانه. یا شما ممکن است فقط یک مدفوع سخت هر 3 یا 4 روز داشته باشید.

-  پیچش، ضرورت یا احساس اینکه شما نمی توانید روده خود را کامل تخلیه کنید.

-  مخاط در مدفوع.

-   باد کردن یا نفخ شکم.

عوارض

هم اسهال و هم یبوست می توانند هموروئید را تشدید کنند. بعلاوه، علائم و نشانه های سندرم کولون تحریک پذیر می تواند تداخل با کار و ارتباط با دوستان و خانواده شما داشته باشد، و همچنین توانایی شما به زندگی در تمامیت آن را کاهش می دهد. در مواقعی، شما ممکن است احساس دلسردی یا افسردگی کنید.

درمان

چون هنوز مشخص نیست که علل سندرم کولون تحریک پذیر چه می باشد، درمان متمرکز بر از بین بردن نشانه ها استوار است تا شما بتوانید زندگی طبیعی در حد امکان داشته باشید. ر اغلب موارد، شما می توانید با موفقیت  نشانه های ملایم سندرم کولون تحریک پذیر به وسیله یاد گرفتن مدیریت استرس و تغییر در غذا و شیوه زندگی خود را کنترل کنید. اما آگر مشکلات شما متوسط یا شدید بود ، شما ممکن است نیاز به کمک بیشتر از تغییر شیوه زندگی به تنهایی داشته باشید. پزشک ممکن است به شما پیشنهادات زیر را ارائه کند:

-   مکمل های فیبر. استفاده از مکمل های فیبر مانند Psyllium(Metamucil )  یا متیل سلولز با مایعات ممکن است کمک به کنترل یبوست کند.

-   داروهای ضد اسهال. داروهای پیشخوانی مانند لوپرامیدLoperamide (Imodium) می تواند کمک به کنترل اسهال کند.

-   حذف غذاهایی که تولید نفخ می کند.اگر شما به طور بارزی نفخ یا مقدار زیادی گاز خارج می کنید ، پزشک ممکن است از شما بخواهد که نوشابه های کربنه، سالاد، میوه های نارس و سبزیجات ، کلم، گل کلم را مصرف نکنید.

-  داروهای آنتی کلی نرژیک Anticholinergic. برخی افراد نیاز به داروهایی دارند که تاثیر بر فعالیت های معینی از سیستم عصبی می کند( آنتی کولینرژیک ها) برای از بین بردن اسپاسم های دردناک روده ای.

-  داروهای ضد افسردگی. اگر نشانه ها شامل درد و افسردگی است، پزشک شما ممکن است توصیه به استفاده از ضد افسردگی های سه حلقه ای نماید یا مهار کننده انتخاب باز جذب سروتونین(SSRI) کند.این داروها کمک به از بین رفتن افسردگی به خوبی مهار فعالیت نورون ها که روده ها را کنترل می کنند می نمایند. برای اسهال و دردهای شکمی، پزشک شما ممکن است داروهای سه حلقه ای ضد افسردگی را توصیه نماید، مانند ایمی پرامین و آمی تریپتیلین. عوارض جانبی این داروها شامل خواب آلودگی و یبوست است.داروهایSSRIs مانند فلوکستین(Prozac,Sarafem) یا Paroxetine(Paxil ) ممکن است کمک کننده باشند اگر شما افسرده و درد و یبوست دارید.

- مشاوره. اگر داروهای ضد افسردگی کار نکرد،در ص.رتی که نشانه های شما با استرس تشدید می یابد،  شما ممکن است نتایج بهتری از مشاوره ببرید.

داروهای مخصوص سندرم کولون تحریک پذیر

- ALOSETRON .این دارو یک آنتاگونیست گیرنده های عصبی است که باعث شل شدن روده بزرگ و در نتیجه کاهش حرکت مواد در روده می شود.اما دارو از بازار جمع شد درست 9 ماه بعد از تصویب وقتی که حداقل 4 مرگ و عوارض جانبی در ارتباط با آن در 197 فرد گزارش شد. در ژون2002 ، سازمان غذا و داروی آمریکا تصمیم به اجازه فروش مجدد گرفت ولی با محدودیت. دارو می تواند تجویز شود فقط به وسیله پزشکانی که نام نویسی برای یک برنامه مخصوص کرده اند و موارد وخیم اسهال در رابطه با سندرم کولون تحریک پذیر در زنانی که به دیگر درمان ها جواب نمی دهند. آلسترون برای مردان تصویب نشده است.

-          TEGASEROD . برای زنانی که سندرم کولون تحریک پذیر با یبوست دارند، سازمان غذا و داروی امریکا تگاسرود (Zelnorm) را برای استفاده کوتاه مدت در زنان و در مردان نشان داده نشده است که مفید باشد ، عرضه نموده است.این دارو تقلید از عمل سروتونین و کمک به هماهنگ کردن اعصاب و ماهیچه ها در روده می کند. برخی گزارشات دلالت بر خطر عوارض جانبی خطرناک شبیه به Alosetron دارد، اما دارو هنوز در دسترس است.

بطور کلی ، Alosetron و Tegaserod فقط باید در صورتی استفاده شود که درمان های معمول منجر به شکست شود. بعلاوه آنها باید به  وسیله یک فوق تخصص گوارش با تبحر در سندرم کولون تحریک پذیر تجویز شود به خاطر عوارض جانبی بالقوه آنها.
 
پیشگیری

هر فردی می تواند دچار ناراحتی های شکمی به خاطر نگرانی و اضطراب شود. اما اگر شما دچار سندرم کولون تحریک پذیر هستید، مشکلات در ارتباط با استرس مانند درد شکمی و اسهال با شدت و حدت بیشتری صورت می گیرد. پیدا کردن راه هایی برای برخورد با استرس می تواند بشدت در پیشگیری یا تخفیف نشانه ها کمک کننده باشد:

-  مشاوره. در برخی موارد، یک فرد مراقب سلامتی مانند روان شناس یا روانپزشک می تواند کمک به یاد گیری شما برای کاهش استرس با توجه به چگونگی پاسخ شما به اتفاقات در زندگی شما و سپس کار کردن با شما برای اصلاح یا تغییر آن پاسخ ها .

- پس خوراند زیستیBiofeedback .این روش کاهش استرس کمک به شما برای کم کردن کشش ماهیچه و آهسته کردن ضربان قلب با کمک فیدبک می شود . شما سپس یاد می گیرید که چگونه این تغییرات را بر خود اعمال کنید.هدف کمک به شما برای رفتن به یک مرحله شلی و راحتی است بنابراین شما بهتر می توانید بر استرس غلبه کنید. بیوفیدبک اغلب در بیمارستانها و مراکز پزشکی یاد می دهند.

- ورزش های منظم ، یوگا، ماساژ و مدیتیشن.تمام اینها می توانند راه های موثری برای کاهش استرس باشند.شما می توانید به کلاس های یوگا و مدیتیشن بروید یا آنها را با استفاده از کتاب و نوار در منزل تمرین کنید.

- ورزشهای شل کننده پیش رونده. اینها کمک به شل کردن ماهیچه ها یک به یک در بدن شما می شود.

منبع: پورتال پزشکی ورزشی ایران
      
  
  
  
  

  
  

  
  


برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha