حمید طاهرخانی در گفتوگو با فارس درباره اختلال اضطراب با بیان اینکه اضطراب درحد معمول، جزئی از زندگی روزمره است اظهار داشت: کمی نگرانی و اضطراب میتواند به تمرکز و انگیزه فرد کمک کند اما اگر اضطراب زیاد و بیش از اندازه باشد، ممکن است احساسی از ناامیدی به همراه گیجی و همچنین احساس نگرانی بیش از حد نسبت به رویدادهای غیر جدی و معمولی زندگی به وجود آورد.
وی افزود: در واقع افزایش نگرانی و اضطراب به حدی که بر زندگی روزمره تسلط یابد پدیده ای طبیعی نیست و اضطراب هنگامی در فرد بروز میکند که شرایط استرسزا در زندگی او بیش از حد طولانی شود یا بهطور مکرر رخ دهد که در این صورت بدن فرسوده و در برابر بیماریهای جسمی و روانی آسیبپذیر میشود.
طاهرخانی در باره علل بروز اضطراب تصریح کرد: با فعال شدن مکانیسمهای دفاعی بدن برای مبارزه یا استرس ترشح آدرنالین از غدد فوقکلیوی افزایش مییابد، و موادی که از تجزیه آدرنالین در بدن به نام کاتکول آمینها جمع میشوند نهایتاً بخشهای مختلف بدن را تحت تأثیر قرار میدهند.
وی اضافه کرد: تلاش برای پرهیز از اضطراب، خود موجب اضطراب بیشتر میشود و استرس با هر منشاء مثل مشکلات اجتماعی یا مالی، سابقه خانوادگی اضطراب، خستگی، کار زیاد یا بیماری جسمانی، بروز اضطراب را تسریع میکند.
این متخصص روانپزشکی یادآور شد: اضطراب یکسری علائم بدنی و فیزیولوژیک مانند لرزش و گرفتگی عضلات، احساس گرفتگی یا پری در ناحیه گلو یا قفسه سینه، نفس تنگی و افزایش ضربان قلب، سبکی سر یا گیجی، عرق سرد و دستان مرطوب، انقباض و دردهای عضلانی، خستگی مفرط، اختلال در خواب دارد.
وی گفت: اضطرابهای معمولی برای همه رخ میدهد و معمولاً گذراست ولی پذیرش اضطرابهای شدیدتر برای فرد معمولاً سخت است و آن را به صورت عدم احساس راحتی، بی قراری، احساس تحریکپذیری بیش از اندازه، نگرانی بیش از حد تجربه میکند. همچنین ممکن است ترس دائم از اینکه اتفاقی بد در حال وقوع است یا احساسی مبنی بر اینکه دنیا به آخر رسیده است یا اینکه عدم توانایی در تمرکز برای فرد رخ میدهد.
طاهرخانی ادامه داد: اضطراب به تنهایی یک بیماری محسوب نمیشود و انسانها حتی در بعضی از وضعیتهای مثبت مانند ازدواجکردن، بچهدارشدن، ارتقای تحصیلی و غیره دچار اضطراب میشوند ولی اگر اضطرابها طولکشنده باشند یا اینکه به قدری شدید باشند که عملکرد روزانه فرد را تحت تاثیر قرار دهد، می توان از آنها به عنوان اختلالات اضطرابی نام برد.
این روانپزشک تصریح کرد: اختلالی که نزدیک به بحث ماست اختلال اضطرابی منتشر است و بدین معنا است که فردی حداقل در یک دوره 6ماهه اضطراب و دلشوره مداوم داشته باشد. ولی اختلالات اضطرابی دیگر نیز داریم که میتوان از پانیک یا هراس، فوبیا یا ترس مرضی، وسواس و اختلال استرس پس از سانحه نام برد که هرکدام تعریف مشخص خود را دارند.
طاهرخانی یادآور شد: زنان بیشتر از مردان دچار اضطراب میشوند. البته در انواع اضطرابها متفاوت است مثلاً در اختلالات وسواسی حدوداً نسبت زن و مرد مساوی است ولی در اکثر اضطراب های دیگر تقریباً زنان 2 برابر مردان دچار اختلال میشوند.
وی خاطرنشان کرد: شاید بتوان گفت که تمام اضطرابها نیاز به درمان ندارد ولی تمام اضطرابهایی که منجر به اختلال عملکرد میشود و فرد را آزار میدهد یا به نوعی در دسته اختلالات اضطرابی قرار میگیرند باید درمان شوند.
طاهرخانی در پاسخ به این سوال که آیا درمان اضطراب فقط داروهای آرامشبخش است یا نه تصریح کرد: این سوال مهمی است و باید توجه کنیم که کلاً درمان اضطراب میتواند بر اساس درمان دارویی به علاوه رواندرمانی باشد ولی متاسفانه مصرف خودسرانه داروهای خواب آور و آرامبخش مثل دیازپام و غیره برای کنترل اضطراب خیلی شایع است.
وی افزود: درست است که برای موارد کوتاه مدت اضطراب میتوان از این داروها استفاده کرد ولی درصورت وجود اضطرابهای طولانیتر از یک ماه نباید به هیچ وجه این داروها بدون تجویز روانپزشک مصرف شود چرا که داروهای خوابآور و آرامبخش میتواند در درازمدت اعتیادآور باشند.
این روانپزشک گفت: دراضطرابهای طولانیمدت باید از داروهای دیگری استفاده کرد که حتما باید با تجویز روانپزشک باشد.
وی اضافه کرد: علاوه بر دارودرمانی و رواندرمانی، توصیههای مفیدی برای کاهش شدت یا حتی جلوگیری از اضطراب وجود دارد که امتناع از خوردن کافئین مانند قهوه، چای، کولاها و شکلات یکی از این راههاست چرا که کافئین فرد را در یک حالت تحریکپذیر قرار میدهد.
وی اضافه کرد: خودداری از مصرف سیگار نیز راه دیگر است زیرا نیکوتین موجود در سیگار سبب افزایش تحریک پذیری، افزایش انقباض عروقی و افزایش کارکرد قلبی میشود.از طرف دیگر انجام فعالیت بدنی به طور منظم میتواند بسیار کمککننده باشد، حتی یک پیادهروی کوتاه میتواند شخص را آرام نگه دارد.
طاهرخانی یادآور شد: داشتن رژیم غذایی سالم، افزایش اعتماد به نفس، عدم گوشهنشینی و اجتماعی بودن نیز از دیگر مواردی است که می تواند به شخص درجهت کنترل اضطراب کمک کند.
نظر شما