سلامت نیوز: دریچه‌های قلب این امکان را برای عضو تپنده من و شما فراهم می‌کند که خون در حفره‌ها پمپ و به بخش‌های مختلف بدن فرستاده شود و در صورت بروز مشکل و ناتوانی در این بخش از قلب، می‌توان از انواع دریچه مصنوعی(مکانیکی و بیولوژیک) استفاده کرد.

 امراض قلبی و مشکلات دریچه‌ای شاید ازجمله بیماری‌هایی باشند که ابتلا به آن افراد را نگران می‌کند، اما واقعیت این است که خیلی هم نگرانی لازم نیست چرا که این روزها دیگر نارسایی و تنگی دریچه قلب آن‌قدرها هم خطرناک نیست؛ به این دلیل که حدود یکصد سال است با جایگزینی دریچه‌های مصنوعی روز شمار عمر این دسته از بیماران به روال عادی خود بازگشته است. دکتر منوچهر قارونی، متخصص قلب و عروق، عضو هیات علمی و استاد گروه قلب دانشکده ‌پزشکی دانشگاه تهران درباره این دریچه‌ها چنین می‌گوید:

فلزی یا بافتی؟

اگر دارید در ذهنتان به دنبال شنیده‌ها و نوشته‌هایی درباره اینکه جنس این دریچه‌ها چیست می‌گردید، فقط کافی است کمی تامل کنید. به طور کلی دریچه قلب مصنوعی به دو نوع تقسیم می‌شود؛ فلزی و بافتی یا به عبارتی مکانیکی و ارگانیگی. نوع دوم از بافت حیوانی ساخته می‌شود. نوع اول یا همان فلزی هم دریچه‌ای است از جنس آلیاژ و دیسکی شکل که لت‌های آن می‌توانند باز و بسته شوند. این دریچه قابلیت جایگزینی در آئورت و میترال را دارد. اما نوع دوم خود به دو شکل است؛یک نوع که از بافت قلب انسان  ساخته می‌شود و نوع دیگر از بافت قلب حیوان و هر کدام برای خود حکایت و روایتی از نظر کارکرد درمانی دارند.

 دریچه های فلزی ورود ممنوعی برای زنان بردار

به طور حتم زیر لب می‌پرسید در چه مواقعی پزشکان از دریچه فلزی استفاده می‌کنند و چه وقت نوع بافتی را ترجیح می‌دهند. در واقع دریچه بافتی دریچه‌ای است که پزشکان از آن برای کمک به زنان در سن ازدواج و باروری استفاده می‌کنند. درصورتی که برای این افراد نوع فلزی به کار برده شود، فرد باید مصرف داروی ضد انعقاد را دربرنامه خود قرار دهد؛ زیرا افرادی که دریچه گوی تپنده و قرمزرنگ بدنشان تعویض و نوع فلزی جایگزین آن شده است درصورتی که این دارو را مصرف نکنند، لخته‌های خون در اطراف دریچه قلب ایجاد خواهد شد و کنده شدن این لخته و حرکت آنها در رگ‌های بدن موجب سکته مغزی یا آمبولی در این بیماران می‌شود. از سوی دیگر زنانی که در سن بارداری قرار دارند اگر مجبور به مصرف قرص وارفارین باشند، این دارو از جفت گذشته و باعث می‌شود تا جنین دچار عوارض شده یا ناقص به دنیا بیاید. خونریزی و سقط جنین هم از دیگر پیامدهای مصرف این قرص توسط زنان باردار است.
به همین دلیل این افراد درصورتی که نیاز به تعویض دریچه داشته باشند، به طور حتم باید برای آنها دریچه بافتی کارگذاشته شود.

 مردان و راز دریچه فلزی

همان‌طور که گفته شد دریچه بافتی بیشتر برای زنان در سنین باروری استفاده می‌شود. این درحالی است که برای مردها، افراد میانسال و مسن در هر دو جنس نوع فلزی کاربرد دارد که عمر آنها بسیار زیاد است. این افراد باید به طور مرتب داروی وارفارین را مصرف کنند. این دارو غلظت خون را کاهش داده و از انعقاد خون جلوگیری می‌کند. البته توجه داشته‌باشید افرادی که به تشخیص پزشک صاحب دریچه فلزی شده‌اند، نمی‌توانند خودسرانه این دارو را مصرف کنند تا غلظت خون آنها کاهش یابد.
این دسته از بیماران پیش از استفاده از این دارو باید آزمایش پی تی بدهند و این کار را به فاصله منظمی به صورت هفتگی انجام دهند. زیرا این امکان وجود دارد که با رقیق شدن خون لکه‌های بزرگ روی پوست ایجاد شود؛ حتی این امکان وجود دارد که موجب خونریزی در مغز و مرگ فرد شود.

فلزی ها بیشتر عمر می کنند

مهم‌ترین ویژگی مثبتی که این دریچه‌ها دارد این است که به خوبی عمل می‌کنند و عمر طولانی نیز دارند. به عبارتی نوع فلزی آن می‌تواند 15 تا 30سال برای بیمار کارایی داشته باشد.
با این وجود اجبار بیمار به خوردن قرص وارفارین برای رقیق شدن خون و همچنین خطری که بی توجهی به مصرف این دارو به دنبال دارد می‌تواند ایرادی برای آن محسوب شود.

 بافتی استحکام کمتری دارند

افرادی که دریچه‌های بافتی برای آنها استفاده شده‌است اگرچه نیازی به مصرف وارفارین ندارند اما از آنجا که جنس آن از بافت قلب است، استحکام کمتری دارند و در مدت کوتاهی دچار پارگی خواهند شد. با این وجود همان‌طور که اشاره شده برای زنان در سنین بارداری از این نوع دریچه‌ها استفاده می‌شود؛ البته پس از زایمان و طی این دوره، دریچه بافتی تعویض شده و نوع فلزی جایگزین آن می‌شود.

خطر سکته مغزی را جدی بگیرید

حواستان را جمع کنید. اگر در اطرافیان خود فردی را سراغ دارید که دریچه مصنوعی برای قلبش کار گذاشته شده است، باید به او گوشزد کنید که به هیچ وجه قرص وارفارین را فراموش نکند؛ زیرا  موجب ایجاد لخته در ناحیه دریچه خواهد شد و با انتقال این لخته از طریق خون به مغز فرد دچار سکته مغزی می‌شود. از سوی دیگر این امکان وجود دارد که دریچه قفل شود. در این شرایط باید بیمار به سرعت تحت عمل تعویض این بخش از قلب قرار گیرد؛ اما متاسفانه از آنجا که شرایط برای انجام این عمل به صورت اورژانسی کمتر وجود دارد، احتمال مرگ این افراد بسیار زیاد است.

 مصرف خودسرانه وارفارین ممنوع

اگر به هر دلیلی یکی از دریچه‌های قلب شما یا بستگانتان دچار آسیب شده است، نگران نباشید؛ زیرا می‌توانید با جایگزینی دریچه‌ای مصنوعی مشکل را حل کنید و زندگی عادی داشته باشید. اما کمی صبر کنید، عجله نکنید افرادی که به تشخیص پزشک صاحب دریچه فلزی شده اند، نمی توانند خودسرانه برای جلوگیری از لخته شدن خون، وارفارین مصرف کنند تا غلظت خون آنها کاهش یابد. بلکه‌این دسته از بیماران پیش از استفاده از این دارو باید آزمایش pt بدهند تا غلظت خون آنها سنجیده شودو البته‌این کار را باید به فاصله منظمی به صورت هفتگی تکرار کنند. زیرا این امکان وجود دارد که با رقیق شدن خون لکه‌های بزرگ روی پوست ایجاد شود؛ حتی همان‌طور که پیش از آن گفته شد این امکان وجود دارد که بی توجهی به تذکراتی که داده شده است موجب خونریزی در مغز بیمار  و سرانجام  مرگ فرد شود.

 جراحی چندان هم سخت نیست

اگر می‌خواهید اطلاعاتی درباره عمل جراحی دریچه قلب داشته باشید، بد نیست بدانید که‌این عمل حدود سه تا پنج ساعت طول می‌کشد و بعد از اینکه دریچه جدید در قلب بیمار جایگزین شد، وی باید مدتی را در بخش مراقبت‌های ویژه بگذراند تا علائم حیاتی به حالت طبیعی بازگردد. با تشخیص پزشک مرحله بعدی رفتن به بخش است. حال که جراحی با موفقیت انجام شد، بیمار که اکنون دارای یک دریچه سالم است (اگر چه مصنوعی ) باید سرفه کند و عمیق نفس بکشد تا مایعاتی که در ریه‌اش جمع شده خارج شوند. نگران نباشید این بیماران در کمتر از یک هفته می‌توانند از جای خود بلند شوند و شروع به حرکت کنند تا زندگی معمول خود را از سر بگیرند.
یک نکته را نباید فراموش کنند؛ این افراد بهتر است کمتر نمک مصرف کنند. این توصیه‌ای است که به همه افراد مبتلا به امراض قلبی گوشزد می‌شود.

منبع: همشهری تندرستی