سلامت نیوز : از اثرات منفی چاقی نیز زیاد شنیده‌ایم. یكی از همین اثرات منفی «سندرم متابولیك» است كه طبق تعریف (IDF)
International Diabetes Federation در سال ۲۰۰۶، چنانچه شخصی به چاقی مركزی مبتلا باشد و دو علامت از علایم زیر را همزمان داشته باشد، به این بیماری مبتلا است:
فشارخون بالا (سیستولیك> 130‌میلی‏متر جیوه و دیاستولیك> 85 میلی‏متر جیوه)
عدم تحمل گلوكز/مقاومت به انسولین (گلوكز پلاسما در حالت ناشتا> 100 میلی‏گرم در دسی‏لیتر)
افزایش چربی بدن (تری‏گلیسرید> 150 میلی‏گرم در دسی‏لیتر)
كلسترول LDL بالا (و كاهش كلسترول HDL به كمتر از 40 میلی‏گرم در دسی‏لیتر)

آیا اضافه‌وزن دارید؟ آیا چاق هستید؟ آیا به چاقی یا اضافه‌وزن فقط به عنوان چیزی نگاه می‌كنید كه باعث می‌شود از زیبایی و تناسب اندام‌تان كاسته شود و نتوانید هر لباسی را بپوشید یا به اثرات زیان‌آور آن روی بدن هم فكر كرده‌اید؟ می‌توانید با رفتن به سایت
www.nhlbisupport.com/bmi‌‌شاخص توده بدن خود را حساب كنید و بفهمید كه آیا واقعا چاق هستید یا اضافه وزن دارید؟

بحران چاقی در دنیای امروز غوغا می‌كند. گمان نمی‌كنم كسی وجود داشته باشد كه از منابع گوناگون اطلاع‏رسانی مثل رادیو، تلویزیون، روزنامه‌ها، وب یا سیستم اطلاع‌رسانی سینه به سینه، از مضرات چاقی نشنیده باشد. شیوه زندگی در عصر تكنولوژی و سرعت ما را وادار می‌كند كه همه كارهای فیزیكی را كه نیاكان‌مان انجام می‌دادند و به واسطه همان فعالیت‌های بدنی سالم می‌ماندند، كنار بگذاریم و آنها را به دستگاه‌ها واگذار كنیم. سندرم متابولیك كه با نام‌های دیگری مثل سندرم متابولیك X، سندرم كاردیومتابولیك، سندرم X، سندرم مقاومت به انسولین و سندرم Reaven
(برگرفته از نام Reaven Gerald) نیز نامیده می‌شود، مجموعه‌ای از چندین اختلال است كه با چاقی هم مرتبطند و همراه با هم، باعث افزایش ریسك ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی و دیابت می‌شوند.
البته بیماران لزوما همه علایم گفته‏شده را ندارند، اما زمانی‌كه دو علامت یا بیشتر همراه با هم در شخصی وجود داشته باشد، مجموعه این مشكلات با هم سندرم متابولیك گفته می‌شود. تشخیص سندرم متابولیك به دلیل اینكه خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی‏-عروقی، سكته، دیابت نوع دو، بیماری‏های كلیوی و غیره را بالا می‌برد، دارای اهمیت است. هدف اصلی درمان این سندرم هم كاهش ریسك بیماری قلبی و دیابت است.
افرادی كه به سندرم متابولیك مبتلا هستند، نسبت به افراد غیرمبتلا دو برابر به بیماری‌های قلبی و پنج برابر به دیابت مبتلا می‌شوند. اما بسیاری از مردم هنوز با این واژه نسبتا جدید، آشنا نیستند. تاریخچه اصطلاح «سندرم متابولیك» به اواخر دهه 1950 باز می‌گردد اما كاربرد عمومی آن از اواخر دهه 1970 به دنبال یافتن ریسك‏فاكتورهای مرتبط با دیابت گسترش یافت. فاكتورهای مهم تاثیرگذار در بروز این بیماری كه اكثرا هدیه دنیای مدرن امروزی هستند، شامل استرس، وزن بالا و چاقی، افزایش سن، كم‏تحركی، ژنتیك و اختلالات اندوكرین (مثلا سندرم تخمدان پلی‏كیستیك در زنان در سن باروری) هستند.
OECD مقایسه‌ای را از سال 1996 تا سال 2003 میان جمعیت‌های با شاخص توده بدن یا BMI بالای 30 انجام داد. نتایج این مقایسه نشان داد كه در میان كشورها، آمریكاییان بیشترین تعداد افراد با شاخص توده بدنی بالای 30 و ژاپنی‌ها كمترین تعداد افراد را دارند. به همین دلیل از هر پنج آمریكایی یك نفر به سندرم متابولیك مبتلاست و شیوع آن با افزایش سن نیز بیشتر می‌شود. كمترین مبتلایان به این سندرم نیز در كشور ژاپن وجود دارند. (گفتنی است ماموریت OECD ارتقای سیاست‌هایی است كه سلامتی اقتصادی و اجتماعی مردم سرتاسر دنیا را بهبود بخشند.)
به هرحال اولین روش درمانی برای این بیماری تغییر سبك زندگی است. مثلا تغییر رژیم غذایی و بیشتر كردن تحرك. با این وجود، اگر سه تا شش‌ماه تلاش برای اصلاح ریسك‏فاكتورها برای بهبود كافی نبود، معمولا درمان دارویی تجویز می‌شود. معمولا اختلالاتی كه مجموعا سندرم متابولیك را ایجاد كرده‌اند، به صورت جداگانه درمان می‌شوند. (مثلا داروهای مدر و مهاركنندگان ACE برای درمان فشارخون، داروهای كلسترول برای كم كردن سطح كلسترول LDL و تری‏گلیسریدها، داروهایی برای كاهش مقاومت به انسولین مثل مت‏فورمین)، البته سازمان غذا و داروی آمریكا، این نوع درمان را تایید نكرده است. اخیرا مركز جراحی متابولیك و كاهش وزن اعلام كرده است كه انجام جراحی‌ برای كاهش وزن (مثلا جراحی میانبر زدن روده) در برطرف‌سازی دیابت بیمارانی كه شاخص توده بدنی 35 و بیشتر دارند، بسیار موثر است: در این مركز مشاهده شده كه دیابت بیش از 80 درصد بیمارانی كه جراحی بای‏پس روده را انجام داده‌اند، به سمت بهبودی پیش رفته است. اثر این جراحی‌ها بر دیابت طی چند روز مشاهده می‌شود و به كاهش وزن بستگی ندارد. اگرچه هنوز مكانیسم زمینه‌ای چنین اثری كاملا مشخص نشده است اما تصور می‌شود كه انجام عمل روی این بیماران تاثیر شگرفی بر مشكلات متابولیكی آنها دارد. اعتقاد بر این است كه هورمون‌های روده نقشی اساسی در این روند دارند و هر تغییر در این محیط، سبب نتایجی می‌شود كه به لحاظ بالینی مشاهده‌پذیر است.
با توجه به این بررسی‌ها، این مركز اكنون در حال تحقیق روی اثر جراحی كاهش وزن در میان بیمارانی با شاخص توده بدن بین 30 تا 35 است. دانشمندان این مركز امیدوارند با انجام جراحی متابولیك، این اثرات منفی را كاهش دهند تا كیفیت زندگی بیماران بهبود یابد و مشكلات طولانی مدت بیماران كاهش یابد. از آنجا كه هنوز اثرات طولانی‌مدت جراحی بر بیماران با وزن بدنی كمتر مشخص نشده است، این تحقیقات با احتیاط كامل انجام می‌شوند.