طبِ کار، یک رشته تخصصی پزشکی است که مستقیما زیر نظر وزارت بهداشت قرار دارد. دوره تحصیلی این رشته در کشور ما به عنوان یک دوره دستیاری پزشکی از سال ۱۳۷۴ در دانشگاه تهران شروع شد. اما با گذشت ۱۶ سال از آغاز به کار این رشته، هنوز قانون جامعی در آن وجود ندارد.

دکتر سید‌اکبر شریفیان رئیس پیشین انجمن طب کار ایران در گفت‌وگویی با سینانیوز گفت: «طب کار به طور کلی شامل دو بخش است؛ یکی درمان و پشگیری و دیگری قوانین کار. قوانین طب کار به تنهایی مخصوص کارگر نیست و کارفرما هم می‌تواند از کارگرش شکایت کند. همچنین در قوانین قضایی، طب کار به دادگاه هم مشاوره می‌دهد و مانند پزشکی قانونی برای دادگاه‌های شغلی عمل می‌کند. بر اساس قانون، قضات می‌توانند با هر پزشکی که خواستند مشاوره کنند.»
برای پزشکان طب کار مهم این است که چطور می‌شود جلوی صدمات ناشی از کار و عوامل بیماری‌زایی که در محیط کار پیدا می‌شود را گرفت.


بیماری  شغلی
بیماری شغلی از عوامل بیماری‌زایی به وجود می‌آید که عامل آن محیط کار افراد است. اگر کارگر یا کارمندی به دلیل کار‌ در محیط کاری‌اش بیمار شود، شغل او عامل بیماری‌اش محسوب می‌شود. برای پزشکان طب کار مهم این است که چطور می‌شود جلوی صدمات ناشی از کار و عوامل بیماری‌زایی که در محیط کار پیدا می‌شود را گرفت.

دکتر شریفیان در این باره گفت: «اگر یک دامدار در محیط کار خود و در مواجهه با دام دچار تب مالت شود، دچار بیماری شغلی شده است. همین‌طور اگر یک خبرنگار برای گرفتن خبر به محیطی ناخوشایند برود و با دیدن صحنه‌های ناخوشایند آنجا، دچار افسردگی شود، از نظر متخصصان طب کار دچار بیماری شغلی شده است. هر اتفاقی که در محیط کار برای کارگر بیفتد مقصر کارفرما است؛ مگر اینکه کارفرما ثابت کند تمام وظایف و استانداردهای قانونی محیط کار را رعایت کرده است.»

وی در ادامه گفت: «در قانون کشورمان، حادثه شغلی و بیماری شغلی با هم متفاوتند؛ بیماری شغلی، در طول زمان برای کارگر اتفاق می‌افتد، اما حادثه شغلی اتفاقی است که در حین کار برای فرد رخ می‌دهد که به دلیل رعایت‌نکردن استانداردهای لازم محیط کار برای آن فرد اتفاق افتاده است.»

طب کار قانون جامعی ندارد
یکی از بزرگ‌ترین نواقص قانون کار که سال‌ها است انجمن طب کار پیگیر آن است، نوشته‌نشدن یک قانون کامل و جامع درباره این طب است.

رئیس سابق انجمن طب کار دلیل نوشته‌نشدن این قانون را متخصصان طب کار در بیشتر شهرستان‌های کشور دانست و ادامه داد: «باید افراد متخصص در کشور گسترش یابند تا قانون طب کار اجرایی شود. در حال حاضر افرادی با عنوان متخصص بهداشت حرفه‌ای در محیط‌های کاری فعالیت می‌کنند که تشخیص بسیاری از اتفاقات حین کار از عهده آنان خارج است و متاسفانه این افراد نگران جایگزینی متخصصان طب کار با بهداشت حرفه‌ای هستند. نکته اینجاست که هیچ ارتباطی بین طب کار و بهداشت حرفه‌ای وجود ندارد. اصلا بهداشت حرفه‌ای حق ورود به مسائل درمانی را ندارند؛ چون اصلا بهداشت حرفه‌ای ارتباطی با پزشکی ندارد.»

شریفیان در این باره گفت: «کلمه بهداشت و سلامت با یکدیگر متفاوت است. سازمان بهداشت جهانی در اصل سازمان سلامت جهانی است و کلمه «health» به معنی سلامت است، ولی «hygiene» به معنی
هیئت دولت حدود ۱۰ سال پیش، قانونی را ابلاغ کرد که طبق آن کارخانجات می‌توانند نیم درصد مالیات خودشان را صرف هزینه‌های بهداشتی کنند؛ این اتفاق مهمی بود ولی تعریف این قانون از نظر متخصصان طب کار غلط است. سازمان بهداشت جهانی در اصل سازمان سلامت جهانی است و کلمه «health» به معنی سلامت است، ولی «hygiene» به معنی بهداشت است. بهداشت نحوه سنجش را بیان می‌کند، اما سلامت یک هدف است
بهداشت است. بهداشت نحوه سنجش را بیان می‌کند، اما سلامت یک هدف است؛ یعنی افرادی که برای حفظ سلامت کلی فرد و مشکلات اجتماعی و روانی جامعه تلاش می‌کنند.»

دکتر شریفیان درباره افرادی که از روی کار آمدن متخصصان طب کار جلوگیری می‌کنند، گفت: «کسانی که از ضعف قانونی طب کار منفعت می‌برند، کارفرمایان هستند که با همه‌گیر‌شدن این طب مخالفند. این افراد فکر می‌کنند که استفاده از این طب برای آنان هزینه‌آور است. همچنین همکاران ما در بهداشت عمومی از نوشته‌شدن چنین قانونی استقبال نمی‌کنند چون فکر می‌کنند باعث کسادی کارشان می‌شود؛ متاسفانه این گروه‌ها هستند که جلوی متخصصان طب کار ایستاده‌اند.»

دکتر شریفیان افزود: «باید در مجلس شورای اسلامی، قانونی نوشته شود تا شهرستان‌ها را نیز تحت پوشش قرار دهد و همین‌طور پیگیر اجرایی‌شدن قانون طب کار هم باشد. ما از طریق مرکز سلامت محیط کار، پیگیر اجرایی‌شدن قوانین طب کار بودیم که متوجه شدیم متاسفانه خود این افراد از موانع پیشرفت ما هستند. اگر این مانع نیز از بین برود، معاون بهداشت وزیر باید تصمیم بگیرد؛ ولی آن‌ها نیز مانع شده‌اند. همین‌طور معاونان بهداشت شهرستان‌ها نیز مخالف اجرایی‌شدن قوانین طب کار به طور گسترده هستند.»/ز

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha