ویتامینهای محلول در آب در صورتی كه بیش از حد مصرف شوند، از طریق كلیه دفع میشوند؛ در حالی كه ویتامینهای محلول در چربی در صورت اضافی بودن در بدن تجمع كرده و ایجاد مسمومیت میكنند.
ویتامین K: این ویتامین دارای اشكال متفاوتی است و از منشاهای مختلفی ناشی میشود؛ از جمله ویتامین K1 كه در گیاهان وجود دارد. در روده انسان تعدادی باكتری زندگی میكنند كه نه تنها بیماریزا نیستند بلكه مولد ویتامین K2 هستند. آخرین شكل ویتامین K، ویتامین K3 بوده كه ماده اولیهای برای تولید K2 است.
ویتامین K1 از قسمت اولیه روده باریك و با صرف انرژی جذب میشود ولی ویتامین K2 و K3 از بخشهای پایین روده باریك و روده بزرگ و بدون صرف انرژی جذب میشوند. هر دو روش جذب، نیازمند صفرا و شیره لوزالمعده هستند. دوز بالای ویتامین A رژیمی، جذب ویتامین K را مهار میكند. برخلاف سایر ویتامینهای محلول در چربی، ویتامین K به مقدار وسیعی ذخیره نمیشود.
مكانیسم اثر: ویتامین K برای حفظ وضعیت انعقادی بدن نیاز است. این ویتامین باعث تولید فاكتورهای مورد نیاز برای انعقاد خون است. داروی وارفارین با اثر این ویتامین تداخل دارد. در مواردی كه فرد از میزان زیادی وارفارین مصرف كرده است، از ویتامین K به عنوان پادزهر استفاده میكنند. سطح بالای ویتامین E اثرات ویتامین K را در تولید فاكتورهای انعقادی در كبد مسدود میكند.
دوز درمانی و سمی: مقدار روزانه نیاز به ویتامین K در حدود 150 میكروگرم است. چون بیشتر بزرگسالان دارای رژیم غذایی هستند كه حاوی 500 ـ 300 میكروگرم ویتامین K است، موارد كمبود این ویتامین غیرشایع است. تقریبا 50 درصد ویتامین از رژیم غذایی و 50 درصد از سنتز باكتریهای رودهای تأمین میشود.
تابلوی بالینی: كمخونی ناشی از تخریب گلبولهای قرمز خون در نوزادان نارس و تخریب كلیه، آسیب كبدی و خونریزی لكهای در بزرگسالان از اثرات مسمومیت با دوز بالای ویتامین K است. دوز بالای 500 میكروگرم روزانه، با ضایعات پوستی همراه است. مرگ و میر ناشی از مصرف دوز زیاد ویتامین بندرت اتفاق میافتد.
اقدامات درمانی: قطع مصرف ویتامین K اولین اقدام است. باید بیمار به اورژانس رسانده شود تا بررسی از نظر خطر خونریزی انجام شود.
به یاد داشته باشید كه مصرف این ویتامین به صورت خودسرانه بویژه در افرادی كه رقیقكنندههای خونی مانند وارفارین مصرف میكنند، میتواند منجر به تداخل شود و اثر دارو را از بین ببرد.
نظر شما