سلامت نیوز: با تمام پیشرفت‌های علمی بشر در درمان بیماران هنوز هیچ ماده‌ای جایگزین خون نشده است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا، در كشور ما ادامه زندگی حدود 20 هزار بیمار تالاسمی و هزاران بیمار دردمند دیگر نظیر بیماران جراحی، نوزادان مبتلا به زردی، مصدومان تصادفات، آسیب دیدگان حوادث غیرمترقبه، بیماران دچار سوختگی، بیماران دیالیزی، مبتلا به بدخیمی‌ها و بیماران هموفیلی به ایثار انسان‌های آگاه و دلسوزی كه اهداكننده مستمر خون سالم هستند وابسته است.

خون چیست؟

خون بافت‌ زنده‌ای است كه نجات بخش جان‌ها بوده و میانگین حجم آن در هر فرد بالغ 5،4 تا 5،5 لیتر است. خون از دو قسمت سلولی و پلاسمایی تشكیل شده است.

- عناصر سلولی، 45 درصد حجم خون را تشكیل می‌دهند كه شامل گلبول‌های قرمز با طول عمر 120 روز است كه مسئول اكسیژن رسانی به سلول‌های بدن است. گلبول‌های سفید با طول عمری از چند روز تا چند ماه مسئول دفاع از بدن در برابر عوامل خارجی می‌باشد. پلاكت‌ها با طول عمر 7 الی 10 روز كه در بند آمدن خونریزی دخالت دارد.

- پلاسما، 55 درصد حجم خون را تشكیل می‌دهد و دارای پروتئینهایی نظیر آنتی بادیها فاكتورهای انعقادی خون و مواد غذایی نظیر انواع قندها، چربی‌ها،‌املاح مختلف و هورمون‌ها می‌باشد.

لازم به ذكر است در شرایط استاندارد خارج از بدن گلبولهای قرمز فشرده تهیه شده از خونهای اهدایی برای مدت 35 روز و پلاكتهای اهدایی برای مدت سه روز قابل استفاده بیماران خواهند بود.

شرایط اهدای خون

شرایط اهدای خون عبارتند از:

- حداقل سن 17 سال تمام و حداكثر 65 سال

- حداقل وزن 50 كیلوگرم

- فواصل اهدای خون هر هشت هفته یك‌بار مشروط به آنكه تعداد دفعات آن در طول یكسال بیش از 4 بار نباشد.

- همراه داشتن كارت شناسایی معتبر عكس‌دار

- در صورت وجود سابقه موارد ذیل حتما پزشك انتقال خون را در جریان قرار دهید: ابتلا به آلرژیها، تب یونجه، سابقه مصرف دارو، سابقه بیماریهای قلبی و عروقی،‌ریوی، كلیوی، كبدی، سابقه تزریق خون و فرآورده‌های آن، سابقه غش، صرع و تشنج، سابقه اعتیاد به مواد مخدر تزریقی، سابقه اعمال جراحی، سابقه رفتارهای پرخطر (تماس جنسی خارج از چهارچوب خانواده)، سابقه خالكوبی، حجامت، تاتو، سابقه زردی یا یرقان در خود و خانواده و همچنین مسافرت به مناطق آندمیك مالاریا

 مراحل اهدای خون داوطلبانه

-ثبت نام

- انجام تست هموگلوبین:

در این مرحله میزان هموگلوبین اهداكننده اندازه‌گیری می‌شود.

- معاینه و مشاوره پزشكی:

در اتاق معاینه توسط پزشك نبض، فشار خون و وزن شما اندازه‌گیری می‌شود و از نظر كم خونی نتیجه آزمایش هموگلوبین بررسی و سپس سوالاتی در مورد بیماری‌ها، داروها و رفتارهای شخصی از شما پرسیده خواهد شد. مرحله مشاوره این اهمیت را دارد كه شما بدانید، بخش مهمی از تضمین سلامت خون و فرآورده‌های آن وابسته به دقت و صداقت داوطلبین در پاسخگویی به پزشك اهداكنندگان در مورد سوابق بیماری، رفتارهای شخصی و یا مواجهه با عوامل خطرساز است.

- دریافت رضایت نامه:

پس از تایید سلامت فرد توسط پزشك، ‌رضایت نامه اهدا توسط داوطلب اهدای خون امضا خواهد شد.

- مرحله خودحذفی محرمانه:

دواطلب بعد از مطالعه بروشور خودحذفی و معاینه و مشاوره پزشكی و اطلاع كامل از مطالب مربوط به رفتارهای پرخطر همانگونه كه در پایین فرم ثبت نام توضیح داده شده است در مورد مصرف و یا عدم مصرف خون اهدایی نظیر خود را اعلام می نماید.

در صورت انتخاب گزینه بله، خون اهداكننده پس از تایید آزمایشات غربالگری مرود استفاده قرار می‌گیرد.

در صورت انتخاب گزینه خیر، با وجود انجام آزمایشات غربالگری، خون اهداكننده از چرخه مصرف خارج می‌گردد.

- مرحله اهداخون:

داوطلبان پذیرفته شده به سالن خونگیری راهنمایی می‌شوند و توسط تكنیسین، خونگیری در شرایط استریل و با استفاده از وسایل یكبار مصرف انجام می‌گیرد و ظرف مدت 10-5 دقیقه یك واحد خون از شما دریافت خواهد شد.

- استراحت و پذیرایی

- اطلاع رسانی تلفنی:

با ارائه بروشور مربوطه ضمن ارائه توصیه‌های پس از اهدای خون از اهداكننده درخواست می‌شود تا در صورت بروز علائم مربوط به ابتلا به هر گونه بیماری عفونی در طی روزهای آینده و یا اعلام هر گونه سوابق پزشكی فراموش شده نظیر سابقه مصرف دارویی و ...، انتقال خون مربوطه را به منظور حذف خون اهدایی در جریان امر قرار دهد.

 اهدای خون مستمر

اهداكننده مستمر فرد سالمی است كه حداقل در طی یكسال دو بار خون اهدا كند. اهدای خون مستمرعملی انسانی و خداپسندانه است كه با افزایش احساس پویایی و ایجاد تعهد فردی شده و ضریب امنیت و سلامت خون را بالا می برد، زیرا در هر بار اهدا، مشاوره انجام و كلیه آزمایش‌های غربالگری بر روی خون اهدایی انجام می‌شود.

داوطلبان مستمر اهدای خون سهم بسزایی در ارتقای سلامت سیستم اهدای خون و سلامت عمومی جامعه دارند.

اگرچه آمار داوطلبان اهدای خون در سال‌های اخیر افزایش داشته ولی تا رسیدن به حدمطلوب (40 اهداكننده از هر یك‌هزار نفر جمعیت) نیاز به همكاری بیش از پیش شهروندان ایثارگر است.