چهارشنبه ۳۰ شهریور ۱۳۹۰ - ۱۳:۲۹
کد خبر: 33521
سلامت نیوز: در آستانه بازگشایی مدارس بیشتر خانواده ها فرزندان خود را برای شروع سال تحصیلی جدید آماده می کنند. نگرانی بیشتر والدینی که فرزندشان به کلاس اول دبستان می رود، آمادگی روحی و روانی کودک و چگونگی مواجهه او با محیط جدید است. برای کودکانی که به مقطع بالاتر می روند نیز همین نگرانی کم و بیش وجود دارد.

این نگرانی ها و دغدغه برای خانواده  ها به حدی جدی است که در بیشتر موارد مسائل تغذیه ای کودک فراموش یا نادیده گرفته می شود. بعضی از والدین که از اصرار کردن به کودک برای خوردن غذا یا میان وعده سالم خسته شده اند، امیدوارند که با شروع سال تحصیلی کودک برنامه غذایی منظم تری داشته باشد و دسته ای دیگر که کودکشان پرخوری می کند، امیدوارند با افزایش تحرک و شروع سال تحصیلی مصرف تنقلات فرزندشان کاهش یابد.

هر چه باشد هیچ کس نمی تواند منکر این موضوع شود که تغذیه صحیح کودکان یکی از نگرانی های والدین در دوران تحصیل است اما بیشتر والدین در این امر ناکام می مانند. این موضوع را می توان از شکایت والدین در خصوص کم خوری و یا بدخوراکی کودکان دریافت. واقعیت این است که به منظور مدیریت صحیح تغذیه ای دانش آ موزان، خانواده ها باید راهکارهای لازم را اتخاذ کنند.

اهمیت صبحانه کودکان نادیده گرفته می شود

با شروع فصل پاییز و سال تحصیلی بیشتر دانش آموزان شیفت صبح به علت تعجیل برای از دست ندادن سرویس، دیر نرسیدن به مدرسه و به تبع آن اضطراب و بی اشتهایی صبحانه نمی خورند. این در حالی است که مدیریت زمان و مدیریت تغذیه ای دانش آموزان در وهله اول وظیفه مادر است و اوست که باید زمان صبحانه بچه ها را مدیریت کند.

دکتر تیرنگ نیستانی متخصص تغذیه با اشاره به این که صبحانه نخستین وعده غذایی است که به دلیل بی توجهی نادیده گرفته می شود، به ایسنا گفت: رشد و نمو و قدرت یادگیری بچه ها تا حدود زیادی به همین وعده غذایی وابسته است.

به ویژه تغذیه دانش آموزان مقطع ابتدایی که در سن رشد هستند از اهمیت بالایی برخوردار است.

بنابراین پدر و مادر باید توجه داشته باشند که شام بچه ها را زودتر بدهند. در بسیاری از مواقع مادر اصرار دارد به تبع این که پدر به علت فعالیت های روزمره دیر به منزل می رسد، خانواده شام را در کنار هم میل کنند؛ اما زمانی که این اتفاق می افتد و کودک ساعت ۱۰یا۱۱ شب شام صرف می کند، ضمن آن که وی دیر می خوابد، به دلیل خوردن غذای مفصل، صبح که از خواب برمی خیزد، سیر است و صبحانه نمی خورد.

نیستانی با تاکید بر این که مدیریت این مسئله از سوی مادر حائز اهمیت است، عنوان کرد: خوب است مادر در ساعات اولیه شب، در کنار بچه ها شام بخورد تا کودک یاد بگیرد باید یک زمان و روند مشخصی برای غذا خوردن داشته باشد.

زود شام خوردن علاوه بر آن که باعث می شود کودک زودتر به خواب برود، صبح ها هم کمی زودتر بیدار می شود و حوصله و وقت بیشتری برای صبحانه خوردن دارد. این در حالی است که بیشتر بچه ها عادت به خوردن صبحانه ندارند و خانواده باید علت آن را بیابد.

حضور خانواده در کنار کودک به هنگام صرف غذا بسیار حائز اهمیت است. تجربه ثابت کرده است جمع خانوادگی و احساس آرامش حاصل از قرار گرفتن در کنار خانواده شاخص مهمی برای ترغیب کودک به صرف صبحانه است. می توان نتیجه گرفت محیط اجتماعی تاثیر بسزایی در میزان اشتهای کودک دارد.

این متخصص تغذیه درباره وعده غذایی صبحانه گفت: مصرف صبحانه دارای دو جنبه مهم است. جنبه نخست آن میزان دریافت انرژی از صبحانه است زیرا به عنوان مثال نوشیدن یک لیوان شیر در صبح کافی نیست و انرژی معادل ۱۵۰ کالری دارد. صبحانه باید ۲۵درصد کل نیاز فرزند شما به انرژی در طول روز را تامین کند.

البته کالری مورد نیاز کودک در هر سنی متفاوت است. این میزان حدود ۱۱۰ تا ۱۳۰ کیلوکالری به ازای هر کیلوگرم وزن کودک تا قبل از ۱۰ سالگی است.

یک واحد پروتئین، در وعده غذایی صبحانه به منظور تامین سوخت مورد نیاز بدن تامین شدنی است. منبع پروتئین به طور عمده در گروه لبنیات و موادی چون شیر و پنیر وجود دارد. پنیر، پروتئین مرغوب و به مقدار مناسب دارد. تخم مرغ نیز حاوی میزان پروتئین بالایی است.

وی همچنین گفت: برخی کودکان علاقه دارند صبحانه عدسی بخورند. عدسی منبع خوبی برای تامین پروتئین مورد نیاز کودکان است. البته مصرف یک واحد لبنیات در وعده صبحانه نیز لازم است و بهترین منبع لبنیات، شیراست.

رفع نگرانی درباره تخم مرغ

این متخصص تغذیه با بیان این مطلب که مادرها نگران چربی یا آسیب رسان بودن تخم مرغ به کبد فرزندشان نباشند، گفت: این عقاید نادرست است و مصرف تخم مرغ باعث ایجاد آسیب به کبد بچه نمی شود.

درباره مصرف تخم مرغ تبلیغ منفی می شود. اما باید دانست که مصرف آن مشکل ساز نیست. انجمن قلب استرالیا سال ۲۰۰۹ برای بیماران قلبی یک راهنما منتشر کرد که در آن عنوان شده است که مصرف هفته ای ۶ تخم مرغ برای بیمار قلبی مجاز است. هرچند تخم مرغ حاوی کلسترول است اما ویتامین ب، فسفر، گوگرد و مواد مغذی فراوانی در آن وجود دارد.

همچنین میوه ها و انواع خشکبار و میوه های خشک را می توان به عنوان میان وعده های غذایی مناسب برای دانش آموزان در نظر گرفت. البته مصرف همه این ها مشروط بر رعایت بهداشت و ایمنی در پروسه تهیه و تولید آن و نداشتن افزودنی هاست. مصرف مغزها به علت دارا بودن چربی خوب و مفید و مواد معدنی بسیار مناسب است. وی در پاسخ به این پرسش که آیا استفاده از مغز دانه ها موجب افزایش بهره هوشی کودک می شود یا خیر گفت: بهره هوشی چیزی نیست که تنها با استفاده از یک گروه غذایی خاص افزایش پیدا کند. افزایش بهره هوشی به مواردی چون ژنتیک، محیط اجتماعی، محیط فرهنگی و تغذیه بستگی دارد. رعایت تنوع، تعادل و تناسب نیز درامر تغذیه حائز اهمیت است.

به عبارت دیگر این گونه نیست که یک ماده غذایی موجب افزایش بهره هوشی شود زیرا مجموعه ای از عوامل در آن دخیل است.

گرسنگی سلولی

زمانی در جامعه ایرانی مشکل اصلی سوءتغذیه کمبود پروتئین و درشت مغذی ها بود که رشد قدی و جسمانی فرد را تحت تاثیر منفی قرار می داد. اما مشکل سوءتغذیه در حال حاضر به طور کلی تغییرکرده است.

نتایج مطالعات نشان می دهد که بیشتر افراد جامعه ما از جمله کودکان دچار سوء تغذیه سلولی یا گرسنگی سلولی هستند. دکتر کوروش جعفریان متخصص تغذیه و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با بیان این مقدمه به خراسان می گوید: گرسنگی سلولی به این معناست که فرد به اندازه کافی انرژی، پروتئین و چربی دریافت می کند اما از دریافت ریزمغذی ها مثل ویتامین ها، آهن، ریبوفلاووین، کلسیم و روی محروم است یا دریافت ناکافی دارد. این مشکل به کودکان در حال رشد لطمه جدی می زند و رشد و تکامل او را به تاخیر می اندازد. یکی از دلایل اصلی بروز گرسنگی سلولی در کودکان تغییر الگوی مصرف است، مصرف غذاهای تصفیه شده و فست فودها که فاقد ریزمغذی هاست، دلیل اصلی این امر است. از طرفی بیشتر کودکان گروه های غذایی را به درستی مصرف نمی کنند در واقع از دریافت ۵ گروه اصلی به ویژه میوه و سبزی محروم هستند. شکایت بسیاری از والدین این است که بچه ها یا اصلا میوه نمی خورند یا میوه کمی مصرف می کنند. این عوامل دست به دست هم می دهد تا تعداد بسیار زیادی از کودکان با شکم سیر دچار گرسنگی سلولی شوند.

یکی از مهم ترین توصیه ها در این زمینه عادت دادن کودکان به مصرف میوه و سبزیجات در میان وعده هاست. مصرف میوه و سبزیجات متنوع بخش بزرگی از گرسنگی سلولی کودک را رفع می کند. دکتر جعفریان با اشاره به این که یکی دیگر از دلایل گرسنگی سلولی کودکان کاهش دانسیته مواد مغذی محصولات و فرآورده های غذایی است، می گوید: حتی این موضوع در خصوص میوه ها و سبزیجات صدق می کند زیرا میوه های موجود در بازار به علت دستکاری های ژنتیک و دیگر مسائل ارزش خود را از دست داده است و ریزمغذی هایی راکه بدن به آن نیاز دارد ندارد، برای حل این مشکل که یک مسئله جهانی است، در بسیاری از کشورها به غنی سازی مواد غذایی روی آورده اند. به این ترتیب که ریزمغذی  که بیشتر مردم از آن محروم هستند، به شیر، ماست یا نان اضافه می شود تا گرسنگی سلولی ناشی ازکمبود ریزمغذی ها برطرف شود.

همچنین دکتر ناصر کلانتری، متخصص تغذیه کودکان و نوزادان به فارس می گوید: کودکان قدرت تحلیل مسائل را ندارند و تا سنین ۱۰ تا ۱۲ سالگی از تحلیل اطلاعات اطراف خود عاجزند و مصلحت خود را نمی دانند. این پدر و مادران هستند که باید تغذیه صحیح را به کودکانشان آموزش دهند.

بیشتر والدین می دانند که مصرف تنقلات بی ارزش برای کودکان بسیار مضر است زیرا مصرف بیش از حد این تنقلات کودک را از مصرف مواد مغذی محروم می کند و به همین دلیل باید الگوی غذایی مناسبی در اختیار کودکان قرار دهند. دقت کنید که اگر کودکی در ۴ سالگی بخواهد از معبر یا خیابانی عبور کند، پدر و مادر نمی گذارند که این کودک به تنهایی این کار را انجام دهد و خطر را از همان لحظه احساس می کنند و سریع دست کودک خود را می گیرند و به اجبار هم که شده است خودشان کودک را از خیابان رد می کنند. ولی همین پدران و مادران درباره مصرف تنقلات بی ارزش، به تمایلات کودک توجه می کنند.

در حالی که مصرف تنقلات بی ارزش موجب بروز بیماری و سوء تغذیه در کودکان می شود و پدرومادرها باید مصرف میوه و سبزی را در کودکان به یک عادت تبدیل کنند چرا که ایران، کشوری است که بروز سوءتغذیه در آن افزایش پیدا کرده است.

در حال حاضر بعضی از کودکان ایرانی با کوتاهی قد، رشد ناکافی و لاغری مفرط مواجه هستند، برخی کودکان دچار کمبودهای غذایی اند و از طرف دیگر بسیاری از کودکان ایرانی شکم های سیر ولی سلول های گرسنه ای دارند و برخی دچار چاقی و اضافه وزن هستند.

این متخصص تغذیه کودکان و نوزادان تاکید کرد: ایران جامعه ای در حال توسعه است که هم معضلات توسعه نیافتگی را دارد و هم معضلات توسعه یافتگی که به آن گذر اپیدمیولوژیک می گویند یعنی گرفتاری های جامعه ایرانی دوطرفه است.

منبع: روزنامه خراسان

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha