سلامت نیوز: نخستین مطالعات درباره عكس العمل نوزادان در رفتارهای اجتماعی، به حدود 40سال پیش برمی گردد.

مادران باید این موضوع را مدنظر داشته باشند كه فرزند آنها یك عروسك نیست كه از درك رفتار دیگران و واكنش در برابر آنها عاجز باشد؛ بلكه او به خوبی تمام مسائل پیرامون خود را می فهمد. نوزاد حتی از دوران جنینی تمام احساسات و هیجانات را درك كرده و آنها را درحافظه خود نگه می دارد. به علاوه حتی قبل از تولد، یك واكنش متقابل بین مادر و جنین وجود دارد و باید گفت كه حداقل نیمی از رفتار و سلوك كودك مانند پدر و مادراست. ازنخستین روزهای تولد، نوزاد قادراست به رفتارهای والدین پاسخ دهد. به كمك حواس پنجگانه می تواند همه احساسات را شناخته و به روش مختلف با اطرافیانش ارتباط برقرار كند. روابط اجتماعی و عاطفی، جایگاهی ویژه درمراحل ابتدایی رشد كودك دارد. ازبدو تولد، نوزاد حالت روحی و واكنش های خاصی ابراز می كند. این مجموعه گرایشات ذاتی، خلق و خوی او را شكل می دهند.

واكنش های مادر و نوزاد

نخستین روزهای تولد نوزاد، جوی مبهم و خلائی عاطفی را برای مادر به وجودمی آورد كه همین حالات به مرور سرچشمه مهر و محبت مادر می شود. تلاقی نگاه های مادر و كودك، در تقویت این علاقه بسیار تاثیرگذار است. غریزه مادری بلافاصله پس از تولد طفل برانگیخته نمی شود. چند روز اول پس از تولد نوزاد، مادر احساس خستگی می كند و از اینكه نتواند سلامت كودكش را حفظ كند، نگران و مضطرب است. او با این توجیه كه اطرافیان مراقب فرزندش هستند،خود را تسلی می دهد. درچهارمین روز شكفتن غنچه زندگی، مادر با آغوش گرفتن، نوازش و صحبت با نوزادش، رابطه خود با او را مستحكم تر می كند. تحقیقات دیگری دراین زمینه همچنین گویای این مطلب است كه رفتارهای صمیمانه مادر با فرزندش، تا چه حد در رشد شخصیت او موثر است. این رفتارها نسبت به توانایی مادر در تامین نیازهای كودكش تعریف می شود. بعضی از مادران با محبت و آرامش و برخی دیگر با سختگیری و جدیت، به این خواسته ها پاسخ می گویند.

رفتارهای متقابل مادر و نوزاد، به اعمال پزشكان و پرستاران در هنگام وضع حمل مادر نیز بستگی دارد. تا چند سال پیش، پس از زایمان نوزاد را كنار مادر نمی گذاشتند و این ارتباط نادیده گرفته می شد كه همین امر می توانست مانعی در ایجاد رابطه مطلوب باشد. نوزاد نه تمثالی از یك شخص بزرگسال است و نه یك موجود بی اهمیت؛ بلكه او نیز انسان است. روابط عاطفی پیش از برقراری ارتباط كلامی، تا مدت ها مورد توجه نبود. درحالی كه این روابط زمینه لازم و اصلی برای آموزش همه جانبه كودك است. در خلال همین رفتارهای ساده روزمره مانند در آغوش گرفتن، تعویض لباس ها، شیر دادن و... است كه نوزاد تصویری از واقعیت و حقیقت را برای خود ترسیم كرده و تجربیاتش شكل می گیرد.

گریه و بی قراری های نوزاد

هر مادری ده ها راه و روش برای آرام كردن فرزند خود می شناسد، اما نكته مهم این است كه همه این رفتارها از یك دلبستگی واحد نشأت می گیرد كه نوزاد آن را به خوبی درك می كند. بدین ترتیب او خیلی زود بین احساسات متفاوت خود ارتباط برقرار می كند كه همین رابطه باعث خلق تصویری از یك مادر آرام و مطمئن در ذهنش می شود. در طول دو ماهه اول، مادر در پاسخ به رفتارهای كودك واكنش های مختلفی نشان می دهد كه این رفتارها از طرفی عكس العمل های جدیدی از او را در پی دارد. این روند خود به خود به كودك می آموزد كه واكنش اطرافیان در برابر هر نوع از رفتارهایش چگونه است. همچنین رابطه عاطفی مادر و نوزاد در خلال این رفتارها، قدرت یادگیری نوزاد را تسریع می كند. در این صورت او می تواند اطلاعات و مسائل مختلفی را فراگرفته، به خاطر بسپارد، ویژگی های یك موضوع را در یك زمان خاص درك كند و احساسات گوناگون پدر و مادر مانند خشم، شادی، غم و... را بشناسد.

گرچه نمی توان انكار كرد كه یك رابطه ویژه بین مادر و جنین در طول دوران بارداری و پس از زایمان وجود دارد، اما این معنا نیست كه محبت و علاقه به كودك، صرفا به ویژگی های بیولوژیك مادر مربوط می شود. محققان به این نتیجه رسیده اند كه در خانواده هایی كه پدر به اندازه مادر و یا حتی بیش از او، به امور كودك رسیدگی می كند، علاقه و وابستگی نوزاد به پدر درست مانند حالت طبیعی كه نوزاد این احساس را به مادر دارد، است. حتی ممكن است همین حالت برای هر شخصی كه نیازهای اساسی و احساسی او را تأمین كند نیز شكل گیرد.

نوزاد در بدو تولد این آمادگی را دارد كه با هر كسی ارتباط برقرار كند؛ مشروط بر این كه چنین شخصی كاملا رفتارهای او را شناخته و نیازهای او را برآورده كند. به طور كلی، خوب است كه بزرگترها به بهترین روشی كه برای كودك خوشایند است مانند آرام و با لحن كودكانه صحبت كردن، حركت دادن دست ها و... با او ارتباط برقرار كنند.

رشد احساسات و شخصیت

در طول شش ماهه اول زندگی، نوزاد اساسا به لطف و كمك والدین نیازمند است. پس از این دوران، در مورد آزادی عمل، استقلال و ارتباط با جهان پیرامون خود، تا حدی آگاهی كسب می كند. تا 3 سالگی، كودك همچنین رفتارهای متضادی از خود نشان می دهد. در این مرحله كه بحران سه سالگی است، والدین باید با صبر و جدیت با مسائل و مشكلات مرتبط با آن برخورد كنند. درواقع نخستین مرحله دوران كودكی از بدو تولد تا سه سالگی است كه زمینه ساز رشد شخصیت كودك در آینده است.

منبع: روزنامه کیهان




  

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha