دكتر جمال اعتمادی در گفتوگو با ایسنا توضیح داد: وسواس یك اختلال روان پزشكی نسبتا شایعی است كه شیوع آن در زنان بیشتر از مردان است و در كل دوره زندگی از دوران كودكی تا سالمندی امكان بروز و ظهور دارد كه عمدتا در دهههای سوم و چهارم زندگی خودنمایی میكند؛ دوران خاموش این بیماری سه تا چهارسال پیش از ظاهر شدن علایم بیماری آغاز میشود.
وی اظهار كرد: وسواس میتواند یك فكر، یك ایده یا یك عمل باشد كه فرد بیمار نتواند در مقابل آن مقاومت کرده یا مانع نفوذ آن به فكر خویش شود. لذا معمولا ناتوان كننده و موجب كندی عملكرد فردی، اجتماعی، خانوادگی، تحصیلی و شغلی و نهایتا افت عملكرد شدید خواهد شد. این بیماری با سطح بالایی از اضطراب همراه است و از نظر شیوع، بعد از اختلال اضطرابی و افسردگی و قبل از اختلال روان پزشكی مربوط به اعتیاد قرار میگیرد.
اعتمادی با بیان اینكه وسواس به دو دسته تحت عنوان وسواس عملی و فكری تقسیم میشود، اظهار كرد: وسواس عملی اضطراب زدا و وسواس فكری اضطراب زا است به گونهای كه كسی كه وسواس عملی دارد اگر رفتار وسواس گونه خود را مرتب تكرار كند تا یك حدودی اضطراب او را كاهش و كسی كه وسواس فكری دارد وسواس فكریاش دائما اضطراب ایجاد میكند.
به گفته این متخصص اعصاب و روان، وسواس عملی نیز خود شامل وسواس شستشو، وسواس تكرار، وسواس كنترل و وسواس نظم و قرینه سازی است كه از میان اینها وسواس شستشو بیشتر به چشم میخورد؛ از میان وسواس فكری نیز وسواس با افكار گناه آلود مذهبی بسیار دیده میشود.
این روانكاو تاكید كرد: باید توجه داشت كه هرگز رفتارهای وسواسی چه فكری و چه عملی ارادی نبوده و حاصل سیر منطقی فكر و رفتار یك انسان نیست.
اعتمادی بیان كرد: متاسفانه گاهی اختلالات روان پزشكی از جمله افسردگی و وسواس، منشا جرم و جنایتهایی در جامعه میشود كه لازم است در آسیب شناسی به آن توجه شود.
وی تصریح كرد: در خصوص علت و عوامل ایجاد كننده بیماری وسواس فكری و عملی، تئوریها و نظریه پردازیهای زیادی انجام شده كه شامل علل روان شناختی، زیست شناختی و جامعه شناختی است.
این روانپزشك اضافه كرد: نداشتن مدیریت استرس در خانواده و جامعه برای استرسهای اجتناب ناپذیر، در قاموس عوامل جامعه شناختی میگنجد.
وی ادامه داد: ضربه مغزی و هرگونه صدمات مغزی، احتمال عارضه وسواسی را به دنبال داشته و ژنتیك نقش بارزی در ابتلا انسانها به بیماری دارد، به گونهای كه یك بیمار وسواسی كاملا میداند كه در اعضای خانواده درجه یك و درجه دو، احتمال رد پایی از اختلال وسواس فكری و عملی وجود خواهد داشت.
اعتمادی تاكید كرد: متاسفانه 70 درصد افراد مبتلا به وسواس جبری، به بیماری افسردگی هم مبتلا هستند كه این موضوع نشان دهنده زیرساخت بایولوژیك مشابه است و دلالت بر این دارد كه در بیماران وسواسی، همچون بیماران افسردگی تغییرات شیمیایی خاصی در بدن اتفاق افتاده كه نیازمند درمان جدی است.
به گفته وی در ایجاد و درمان بیماری وسواس تغذیه هیچ گونه نقشی ندارد.
این متخصص اعصاب و روان، با بیان اینكه استرس، نقش به سزایی در ایجاد و شعله ور شدن این بیماری دارد، افزود: این بیماری، آشكارا، كیفیت زندگی بیمار و خانواده را به شدت تحت تاثیر قرار میدهد و قطعا در روند خواب و خوراك و روابط جنسی نیز میتواند تاثیرگذار باشد، بلا شك در صورت درمان نشدن، همچون افسردگی میتواند، منشا طلاق و جدایی همسران شود.
اعتمادی، انواع و اقسام درمانها در زمینه اختلال وسواس جبری را شامل روان درمانی فردی، روان درمانی بین فردی، روان درمانی گروهی و روانكاوی و درمانهای دارویی عنوان و خاطرنشان كرد: مهم ترین و موثرترین درمان، درمان دارویی است كه البته نیازمند صبر و حوصله و بردباری و مهربانی درمان گر و همكاری جدی بیمار و خانواده بیمار است؛ معمولا درمانهای دیگر در كنار این نوع درمان قرار میگیرد.
نظر شما