در گفتوگویی با دکتر محسن ناصری، عضو کلینیک سلامت خانواده و استاد دانشگاه شاهد به مشکلاتی که تاکنون در طب سنتی ما وجود داشته، پرداختهایم.
وی در گفتوگو با سینا گفت: «بعد از سالها ابنسینا و رازی توانستند از سد کنکور بگذرند و وارد دانشگاه شوند. این یک حرکت ارزشمند است که باعث میشود برخورد با طب سنتی در سطح جامعه در درازمدت یک برخورد علمی و مطابق با نیازهای مردم و همچنین ارزان و با تکیه بر سلامت باشد. پزشکی سنتی، سلامتمحور است و پزشکان ما تربیت میشوند تا مردم مریض نشوند. اما امروزه دیدگاه تحصیلی دانشکدههای پزشکی این است که پزشک تربیت میشود تا در آینده مطب بزند و در مطب بیماران را معاینه کند. طب امروزه که آن را به عنوان طب مدرن میشناسیم درمانمحور است نه سلامت محور. طب امروزه هزینهآور است؛ در فرانسه و برخی کشورهای دیگر، دولت به یکسری از پزشکان حقوق میدهد که تا حد امکان بیماران را معاینه نکنند و از تجهیزات پزشکی سنتی، سلامتمحور است و پزشکان ما تربیت میشوند تا مردم مریض نشوند. اما امروزه دیدگاه تحصیلی دانشکدههای پزشکی این است که پزشک تربیت میشود تا در آینده مطب بزند و در مطب بیماران را معاینه کند. طب امروزه درمانمحور است نه سلامت محور. طب امروزه هزینهآور استپزشکی کمتر استفاده کنند تا به دولت هزینه وارد نشود و این استدلال مغایر با ارزشهای طب سنتی است.»
استاد دانشگاه شاهد در ادامه افزود: «دورهای در کشورمان عطاریها استاندارد بودند و به خوبی کار میکردند. در آن دوره، خدمات زیادی صورت گرفت که نباید آنها را نادیده گرفت، حداقل باعث شد نام چند گیاه سنتی کشورمان به فراموشی سپرده نشود. برخی عطاریها و همینطور پزشکان که در حال حاضر در دانشگاهها نیز مشغول به تدریس هستند از میل و علاقه جامعه به سمت و سوی طب سنتی استقبال نمیکنند، زیرا در صورت بالارفتن تقاضا، سواد مربوط به آن نیز باید بالا برود. عطاریهای ما در حال حاضر استاندارد و بر پایه علم نیستند.
وی در ادامه با یک مثال، وضعیت تاسفبرانگیز و بیسوادی عطاریها را توضیح داد: «یک بیمار دیابتی که انسولین نیز تزریق میکرده است به توصیه یک عطار، تزریق انسولیناش را قطع کرده و با گرفتن یک جوشانده معمولی بعد از مدتی به حالت کما رفته است و قندخونش تا ۱۰۰۰ رسیده است. اینگونه مسائل ناشی از بیسوادی عطاریهای ما است.»
وی در ادامه درباره نفوذ طب مدرن در جوامع مختلف امروزی افزود: «هر کشوری روشهای درمانی خاص خودش را دارد، به همین ترتیب پدران ما نیزاز طریق داروهای طب سنتی، بیماریهای خود را درمان میکردند؛ زمانی که طب جدید توسعه پیدا کرد برای به صرفهبودن باید به بازارهای جهانی نفوذ پیدا میکرد. طب سنتی چین در سال ۱۹۱۰ از بین رفت. طب سنتی ایران در سال ۱۲۹۰، جرم شناخته شد. بعد از انقلاب چین در سال ۱۹۴۹ دستور صادر شد که طب سنتی باید پا به پای طب مدرن جلو برود که در حال حاضر حدود ۴۰ درصد از خدمات پزشکی این کشور را درمانهای طب چینی به عهده دارد. این موفقیت ناشی از ایستادن بر سر اعتقادات طب سنتیشان است. مسلما در هر کشوری که یک کالای ارزشمند در هر کشوری که یک کالای ارزشمند وجود دارد تقلبی آن نیز به بازار میآید. هنگامی که مردم یک نیاز اصیل دارند، عدهای از این نیاز برای پرکردن جیبشان استفاده میکنند وجود دارد تقلبی آن نیز به بازار میآید. هنگامی که مردم یک نیاز اصیل دارند، عدهای از این نیاز برای پرکردن جیبشان استفاده میکنند. وظیفه رسانهها، پیگیری این موضوع است تا نیت این افراد را به مردم نشان دهند.»
وی در ادامه افزود: «وقتی مردم آگاه شوند حکومتها نیز آگاهاند چون این حکومتها هستند که برخواسته از مردماند. آگاهی ملی در رسانهها و فرهیختگان یک جامعه، بسیار مهم است. در جامعهای که از علم و آگاهی لازم برخوردار نباشد، شارلاتانیسم رشد میکند.»
دکتر ناصری درباره معضل وجود داروهای گیاهی ماهوارهای موجود در عطاریها گفت: «این مسئله ناشی از عدم رشد جامعه است و مشکل اینجاست که نظارت لازم در کشور وجود ندارد و همچنین این داروها از کانال رسمی وارد نمیشوند. منظور از کانالهای رسمی، دانشگاهها و افراد شناختهشده در حیطه طب سنتی هستند. بسیاری از داروهای گیاهی در روزنامههای رسمی کشور نیز تبلیغ میشود، ولی این به این معنا نیست که این داروها استاندارد و تاییدشده هستند.»
وی در ادامه افزود: «متاسفانه رسانههای ما نیز آلوده شدهاند. وقتی رسانهها از افراد کارشناس و خبره استفاده نمیکنند و نگران سلامتی مردم نیستند، خود به خود طبی ارزشمند مانند طب سنتی را به نابودی میکشانند. اگر رسانهها تنها به فکر بالابردن تیراژ و درآمدزایی باشند، هر آگهی تبلیغاتی را بدون در نظرگرفتن داشتن مجوز و استانداردبودن منتشر میکنند. اصحاب رسانه باید خود را مسئول بدانند. حضرت علی (ع) میفرمایند: خداوند از دانشمندان میثاق گرفته است که با دیدن گرسنگی محروم، صبر نکنند؛ یعنی اینکه دانشمندان و فرهیختگان نباید در برابر ظلم و فساد سکوت کنند و نباید قلمشان در خدمت پول باشد. در این صورت است که شارلاتانیسم طب سنتی رو به نابودی خواهد رفت.»
نظر شما