سلامت نیوز :سالمندی، دورانی است که در انتظار اکثریت جامعه امروز ایران است. ارتقای سطح بهداشت در هر جامعه ای طی چندین نسل به افزایش امید به زندگی و افزایش طول عمر منجر شده است که این امر بالا رفتن جمعیت سالمندی را به همراه خواهد داشت. این چنین است که کارشناسان پیش بینی کرده اند طی چند دهه آینده از هر ۴ ایرانی یکی سالمند است. بدون شک با روندی که در پیش است دوران سالمندی ما متفاوت از والدینمان خواهد بود زیرا جامعه ای که هم اکنون در حال شکل گیری است، تفاوت های زیادی با گذشته دارد. براساس آمارهای رسمی 7.2درصد از جمعیت کشور را سالمندان تشکیل می دهند و تا ۱۵ سال آینده 14.7 درصد از جمعیت کشور سالمند است.

به گزارش ایسنا در حال حاضر از حدود ۵ میلیون و ۵۰۰ هزار سالمند یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر تحت سرپرستی کمیته امداد و حدود ۱۵۰ هزار نفر تحت پوشش سازمان بهزیستی و یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفر تحت پوشش بیمه های لشکری و کشوری هستند. در این میان مشخص نیست که بقیه این 5.5 میلیون سالمند چگونه روزگار می گذرانند و در آینده نهادهای حمایتی چه تعداد از جمعیت 14.7 درصدی سالمندی کشور را تحت پوشش قرار خواهند داد.

جایگاه سالمندان
جایگاه سالمندان در کشور به دلیل تغییرات جمعیتی و پشتوانه مذهبی و اخلاقی که در فرهنگ ما نسبت به سالمندان وجود دارد، بدون شک متفاوت از دیگر کشورهاست. دکتر پریسا طاهری متخصص طب سالمندی و رئیس اداره سلامت سالمندان وزارت بهداشت با بیان این نکته به خراسان تصریح می کند: طبیعی است که یک روز یا یک هفته برای طرح مسائل سالمندان کفایت نمی کند اما از همین روزها هم می توان برای بیان مشکلات و دغدغه های حوزه سالمندان استفاده کرد. با افزایش سطح بهداشت در بیشتر کشورهای جهان، جمعیت سالمندی در حال افزایش است و در کشور ما نیز سن تقویمی طی سال های گذشته افزایش پیدا کرده که این امر یکی از موفقیت های کشور ما در حوزه بهداشت و درمان است.

به مناسبت روز ملی سالمندان وزارت بهداشت برنامه های متفاوتی نظیر مراقبت های ادغام یافته برای درمان بیماری های شایع در میان سالمندان، ارتقای سطح بهداشت با تاکید بر تغذیه سالم و بهبود شیوه زندگی سالم اجرا می کند.

شعار امسال روز جهانی سالمند در کشور «فعال باقی بمانیم» و «سالمند، شهروند ارشد» است. اگر تلاش کنیم که سالمند را شهروند ارشد معرفی کنیم تکلیف تمام نهادها و سازمان ها برای سرویس دهی به این افراد مشخص می شود. در واقع ارائه خدمات باید در شان این اقشار باشد.

هم چنین باید تلاش شود که جایگاه سالمندان در رسانه ارتقاء پیدا کند متاسفانه در بسیاری از برنامه های صدا و سیما جایگاه سالمندان کمرنگ است، در حالی که سالمندان باید حضور پررنگ تری در رسانه ها داشته باشند به ویژه این که بسیاری از سالمندان کم سواد یا بی سواد هستند و چند بیماری همزمان دارند. بنابراین دادن اطلاعات و آگاهی به سالمندان درباره بیماری هایی که در میان آن ها شایع است، می تواند یکی از اولویت های رسانه ها به ویژه صدا و سیما باشد.

در همین باره اطلاع رسانی درباره بیماری آلزایمر بسیار کمک کننده است. زیرا ۱۰ تا ۱۵ درصد افراد بالای ۶۵ سال و ۵۰ درصد سالمندان ۸۰ تا ۸۵ ساله دچار آلزایمر می شوند و اگر درباره این بیماری از طریق رسانه ها اطلاع رسانی شود، هم به سالمندان و هم به کسانی که با آن ها زندگی می کنند، کمک می شود.

دکتر طاهری با تایید مشکلات چند بعدی سالمندان اعم از جسمانی، روانی و اجتماعی تاکید می کند: پیش نویس سند ملی سلامت سالمندان در دفتر اداره سلامت سالمندان با همین نگرش آماده شده و در این پیش نویس بر جنبه های مختلف خدمات رسانی تاکید شده است. در حال حاضر کمتر از یک درصد قوانین کشور ما مستقیم و غیرمستقیم به سالمندان مربوط است و نیاز جدی وجود دارد که در آن تجدیدنظر کنیم.

حمایت عاطفی و اجتماعی نیاز مهم سالمندان
همواره باید به خاطر سپرد که سالمند انسانی است که دوران مهمی از زندگی خود را با فعالیت و انرژی سپری کرده و فرزندانی را به جامعه تحویل داده است. دبیر انجمن روان پزشکان ایران پرویز مظاهری به فارس می گوید: سالمندی دوره مهم و بحرانی برای هر انسانی است زیرا او فرزندان خود را جدا شده می بیند و به نوعی تنهایی را احساس می کند. در عین حال که توانایی های جسمی روحی اش را از دست داده است.هم چنین بسیاری از سالمندان با درد مفاصل و مشکل دفع ادرار و مدفوع رو به رو هستند و این موارد ممکن است به بروز افسردگی در بیشتر آن ها منجر شود. به همین دلیل است که فرزندان و نوه ها باید به پدربزرگ و مادربزرگ بیشتر توجه کنند و با آنان صحبت و همفکری کنند. باید به فرزندان آموخت که سالمندان حق بزرگی به گردن همه ما دارند و این راهی است که همه ما می رویم. وی تاکید کرد: برقراری ارتباط و صحبت کردن با سالمندان از بهترین راه هایی است که از بروز اختلال حافظه در آن ها جلوگیری می کند. علاوه بر آن حمایت عاطفی و اجتماعی بزرگ ترین نیاز سالمندان است که باید برآورده شود.

هم چنین خوب است که مردم بدانند رژیم غذایی مناسب و چکاپ مرتب می تواند ۲۰ سال به عمر مفید سالمندی اضافه کند. دکتر لطفعلی پورکاظمی رئیس فدراسیون پزشکی ورزشی ایران در گفت وگو با فارس می گوید: درست است که رشته تخصصی طب سالمندی هنوز گسترش پیدا نکرده اما حفظ سلامت در سنین سالمندی اصولی دارد که در تمام جهان شناخته شده است و در کشور ما فقط باید اطلاع رسانی درباره آن صورت بگیرد. در طب سالمندی افراد سالمند از نظر وضعیت قلب، کبد و استخوان ها و در نهایت عضلات با دوران جوانی مقایسه می شوند. افرادی که در سنین جوانی رژیم غذایی مناسب داشته و ورزش کرده باشند و دچار اضافه وزن نبوده و سیگار و الکل استعمال نکرده اند ۲۰ سال به طول عمر مفید آنان در سنین سالمندی براساس پژوهش های علمی و پزشکی جهانی اضافه می شود. هم چنین ثابت شده است چاقی و استعمال سیگار و فشار خون بالا از جمله علایم هشداردهنده بروز سکته مغزی در دوران سالمندی است. دکتر سید مسعود نبوی عضو انجمن متخصصان مغز و اعصاب ایران به فارس می گوید: با افزایش سن تغییراتی در سیستم مغز و اعصاب ایجاد می شود که باعث بروز سکته مغزی و آلزایمر خواهد شد.

بروز سکته مغزی در سنین ۶۵ سالگی به بالا احتمال بیشتری دارد و در سن ۶۵ سالگی به بالا نیز احتمال بروز آلزایمر بیشتر است. زمینه بیماری آلزایمر به گونه ای است که هر ۵ سال احتمال ابتلا به آن ۲ برابر می شود. اگر این بیماری ها زود تشخیص داده شود، می توان با اقداماتی کیفیت زندگی سالمند را حفظ کرد و یا برخی عوارض آن را کمتر یا سیر بیماری را کند کرد.

نگهداری از سالمندان
همواره ترجیح بر این است که سالمند در هسته خانواده نگه داری شود. با این حال برخی افراد فقط به دلیل این که از سرزنش جامعه مصون باشند از سالمند در منزل نگهداری می کنند بدون این که حرمت سالمند حفظ شود و ارائه خدمات در شان او باشد. در این شرایط نگهداری از سالمند در خانه سالمندان ارجحیت دارد.

دکتر طاهری با تاکید بر این که ما خانه سالمندان را نه تایید و نه رد می کنیم، تصریح می کند: طبق قانون و منشور حقوق سالمندی، خود سالمند باید طبق شرایطی که در آن قرار دارد، تصمیم بگیرد که کجا دوست دارد زندگی کند. اگر قرار است در منزل از او نگه داری شود باید خدمات در شان او باشد و در غیر این صورت خانه سالمندان می تواند انتخاب بهتری باشد.

بی دندانی در سالمندان ایرانی ۸۰ درصد، در سالمندان سوئدی ۵ درصد
بی دندانی در سالمندان ایرانی ۸۰ درصد و در سالمندان سوئدی ۵ درصد است. سعید عسگری استاد مرکز تحقیقات دندانپزشکی و اندووانتیکس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان این مطلب به ایسنا افزود: دندانپزشکی سالمندان شامل ارائه مراقبت های دندانپزشکی برای سالمندان است و این مراقبت ها اعم از تشخیص، پیش گیری و درمان موردی است که با افزایش طبیعی سن یا بیماری های وابسته به افزایش سن ایجاد می شود.
منبع:روزنامه خراسان