سلامت نیوز: گزارش ها حاکی از عدم رعایت قانون در خصوص وجود حداقل دارو و تجهیزات فوریت های پزشکی در مطب دندانپزشکان است.

 اگر در مطب دندانپزشک نیازمند یکی از خدمات اورژانس پزشکی شوید آیا امکانات و تجهیزات مربوطه در مطب از قبل فراهم است؟ و آیا می توانید به توانمندی دندانپزشک در این مورد دل ببندید که شما یا همراه شما را از مرگ نجات بخشد؟در این نوشتار سعی کرده ایم به یک موضوع حاشیه ای اما مهم،حیاتی و سرنوشت ساز در مطب دندانپزشکان بپردازیم و آن عبارت است از وقوع فوریت های پزشکی در مطب دندانپزشک.

دندانپزشک پس از گذراندن شش سال دوره عمومی دندانپزشکی و ارائه پایان نامه , فارغ التحصیل شده و با مدرک دکترای دندانپزشکی کلیه خدمات عمومی دندانپزشکی را ارائه می کند. از جمله انواع ترمیم های دندانی، روت کانال تراپی، ارتودنسی های ثابت و متحرک، درمان بیماری های دهان و دندانها، ساخت انواع پروتزهای دندانی، جراحی های دهان و دندانها، تشخیص و درمان بیماریها اما بروز موارد اورژانس در مطب دندانپزشکان، گرچه جزو رویدادهای شایع نیست ولی در صورت رخ دادن، جزو ناگوارترین حوادثی است که ممکن است در مطب دندانپزشکان روی دهد و بیمار و دندانپزشک را در موقعیتی بسیار مخاطره انگیز قرار دهد.

از شایع ترین این موارد می توان به افزایش فشار خون، طوفان تیروئیدی، حملات صرع، شوک کاهش فشار خون و اختلالات قلبی و عروقی اشاره کرد. براین اساس تجهیزات و مهارت دندانپزشک در برابر اورژانس های پزشکی مهمترین عامل در درمان فوریتهای پزشکی است که حصول اطمینان از کافی بودن داروها و تجهیزات اضطراری موجود در مطب و همچنین آموزش های مربوطه یکی از موارد آمادگی برای برخورد با فوریت های اینچنینی است. به عنوان مثال بیمارانی که دچار آنژین قلبی هستند یا سابقه آنفارکتوس دارند ممکن است در مطب دندانپزشک (اعم از زیر دست دندانپزشک یا در اتاق انتظار و پیش از انجام عملیات دندانپزشک) دچار ناراحتی هائی شوند که اگر به سرعت مورد رسیدگی قرا نگیرند می تواند حیات فرد را به مخاطره اندازد.

 آیا دندانپزشک به هنگام بروز این حالات توانایی علمی و عملی کمک به این بیماران را دارد و آیا تجهیزات موجود در مطب دندانپزشکی برای رسیدگی به این موضوعات کفایت می کند؟ به همین جهت است که در ضوابط تاسیس درمانگاه عمومی دندانپزشکی و  همچنین دستورالعمل ضوابط بهداشتی مطب دندانپزشکی ،از کپسول اکسیژن، ست احیا» و داروهای دندانپزشکی اورژانس دارای تاریخ مصرف بعنوان حداقل تجهیزات لازم نام برده شده است. اما آنچه در این میان جای تعجب و سوال دارد آن است که با وجود آنکه  قانون ،وجود لوازم مورد نیاز برای شرایط اورژانس در مطب دندانپزشکان را  ضروری در نظر گرفته است، اما براساس بسیاری از مطالعات و گزارشات این موارد چندان رعایت نمی شود.

مطالعه ای که به منظور بررسی وضعیت داروها و تجهیزات اورژانس در مطب دندانپزشکان عمومی و متخصص کرج  در سال 1383  توسط گروه جراحی دهان، فک وصورت دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد نشان میدهد متاسفانه شرایط و امکانات اورژانس شامل تجهیزات،دارو ها و آموزش در این زمینه دچار نقص است.(1) همچنین در تحقیقی که توسط دکتر محمودی در سال 1384 برروی دندانپزشکان عمومی شهر تهران انجام شد ،در مجموع میزان بهره مندی از تجهیزات و داروهای اورژانس در میان دندانپزشکان عمومی شهر تهران نسبت به کشورهای اروپایی و آمریکا بسیار پایین گزارش شد.(2) علاوه بر این در مطالعه دیگری که در سال 1386 در سطح شهر کرمان در خصوص حداقل دارویی که یک دندانپزشک باید در مطب خود داشته باشد نشان میدهد میانگین داروهای اورژانس موجود درمطب 19/6 درصد و میانگین کل لاوازم اورژانس موجود در مطب 31/4درصد است.(3) از سوی دیگر نکته ای که نباید از آن غفلت کنیم آن است که در صورت توانمند سازی دندانپزشکان از طریق آموزش مستمر و دوره ای و تامین ست های احیا و داروهای مورد نیاز فوریت های پزشکی، این 22 هزار پزشک این پتانسیل را دارند که در مواقع ضروری و اضطرار همچون حوادث محیطی و شغلی ،زلزله ،سوانح رانندگی، سقوط از بلندی، سوختگی، برق گرفتگی، آوار، مسمومیت های داروئی و شیمیائی،خودکشی، گزیدگی و غرق شدگی اقدام به ارائه خدمات اورژانس قلبی،تنفسی،گوارش و سایر فوریتهای پزشکی نموده و حیات را مجددا به فرد بازگردانند.

در خاتمه باید اذعان کنیم که  هر چند آمار دقیقی از تلفات این گونه حوادث در کشور گزارش نشده است، ولی مطابق مقاله های گزارش شده به خاطر اهمیت موضوع، دندانپزشکان باید همیشه اطلاعات علمی کافی، آمادگی اولیه و پیش بینی های قبلی داشته باشند و داروها و تجهیزات اورژانس های پزشکی و احیا را در مطب خود فراهم نموده باشند.و مراجع ذیصلاح نیز باید بر این امر نظارت لازم و مقتضی را اعمال کنند.

منبع: روزنامه مردم سالاری