ترساندن با سگ، بستن به تخت و آویزان كردن از سقف، كتك زدن، گرسنگی دادن، زندگی در تاریكی؛ این‌ها توصیف شكنجه‌گاه‌های آمریكایی‌ها در عراق نیست؛ وصف اوضاع و احوال كمپ‌های غیرمجازی است كه معتادان را برای درمان بستری و از روش‌های غیراصولی و غیربهداشتی برای درمان آنها استفاده می‌كنند.
سلامت نیوز :ترساندن با سگ، بستن به تخت و آویزان كردن از سقف، كتك زدن، گرسنگی دادن، زندگی در تاریكی؛ این‌ها توصیف شكنجه‌گاه‌های آمریكایی‌ها در عراق نیست؛ وصف اوضاع و احوال كمپ‌های غیرمجازی است كه معتادان را برای درمان بستری و از روش‌های غیراصولی و غیربهداشتی برای درمان آنها استفاده می‌كنند. به گزارش سلامت نیوز روزنامه تهران امروز در این شماره خود نوشت مراكزی كه جمع كردن آنها وظیفه ستاد مبارزه با مواد مخدر است تا آنها را پلمب كند تا دیگر این كارهای ضدانسانی را ادامه ندهند.
1000 كمپ غیرمجاز در كشور داریم
به گفته معاون پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی كه از نهادهای متولی مقابله با اعتیاد محسوب می‌شود، در حال حاضر حدود یک هزار کمپ ترک اعتیاد غیر مجاز در کشور وجود دارد. فرهاد اقطار می‌گوید: «براساس برنامه ریزی‌های ستاد مبارزه با مواد مخدر و سازمان بهزیستی و همچنین در صورت تأمین اعتبار، تعداد مراکز درمانی و کمپ‌های مجاز تا پایان سال افزایش پیدا می‌کند.» اقطار با اشاره به اینکه در حال حاضر بیش از 250 کمپ مجاز در کشور فعال است، ادامه می‌دهد: «یک هزار کمپ‌های غیرمجاز نیز در کشور وجود دارد که وظیفه جمع آوری آنها برعهده ستاد مبارزه با مواد مخدر است. در هر یک از این مراکز حدود 50 الی 60 معتاد درمان می‌شوند و کمپ‌های مجاز موظف هستند تمام پروتکل‌های درمانی و اساسنامه‌های سازمان بهزیستی را جهت درمان معتادان به طور کامل رعایت کنند.» طبق قانون تمام کمپ‌ها موظف به دریافت مجوز از سازمان بهزیستی هستند اما تعداد كمپ‌هایی كه مجوز فعالیت‌شان را از بهزیستی دریافت كرده‌اند، تقریبا یك‌پنجم كمپ‌های ترك اعتیاد غیرمجاز است. معاون پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیست با اشاره به اینکه این سازمان در حال گسترش کمپ‌های مجاز ویژه زنان است، می‌گوید: «براساس قوانین مجوز راه‌اندازی کمپ‌های ترک اعتیاد به افرادی که صلاحیت داشته باشند داده می‌شود. در این خصوص بهزیستی هیچ محدودیتی ندارد و در مدت یک ماه به متقاضیان مجوز می‌دهد.» این در حالی است كه تنها در چهار سال گذشته رشد اعتیاد زنان سه برابر مردان بوده و در حال حاضر براساس آمار رسمی 6 درصد از معتادان کشور را زنان تشکیل می‌دهند. گفته می‌شود به ازای هر 10 مرد معتاد، هفت زن دچار اعتیاد هستند و زنان برای ترک در شرایط آسیب پذیرتری از مردان قرار دارند، چون یکی از شرایط ترک، دور بودن فرد از محیطی است که باعث وسوسه و گرایش به مصرف مجدد می‌شود. در حالی که در بیشتر موارد یکی از اطرافیان نزدیک زنان معتاد، مبتلا به اعتیاد است. با این همه تاکنون فقط استان‌های تهران و اصفهان هرکدام با 4 کمپ و استان خراسان رضوی نیز با 3کمپ در زمینه ترک اعتیاد زنان فعال هستند.
پلیس برخورد می‌كند؟
طبق گفته‌های چند روز پیش سردار اسماعیل احمدی مقدم، فرمانده نیروی انتظامی در حال حاضر در كشور یك میلیون و 200 هزار معتاد دائم المصرف شناسایی شده‌اند كه برخی از آنها تمكن مالی دارند و نیاز مالی ندارند. همچنین 400 هزار معتاد هروئین هم در كشور شناسایی شده‌اند كه البته مركز درمانی برای اقامت دائمی آنها وجود ندارد. فرمانده ناجا با اشاره به برخورد با مراكز درمان غیر مجاز اعتیاد، می‌گوید: «شناسایی و برخورد با كمپ‌های درمانی غیر مجاز وظیفه ستاد مبارزه با مواد مخدر و دستگاه‌های درمانگر است. اگر آنها از پلیس بخواهند كه با مراكز غیر مجاز برخورد شود پلیس با آنها برخورد می‌كند. باید بتوانیم روش‌های درمان را اصلاح كنیم اما وظیفه برخورد با این مراكز بر عهده دستگاه‌های مسئول است كه بار اول به آنها اخطار داده می‌شود و در صورت بی‌توجهی، پلیس با این مراكز برخورد می‌كند.» این حرف‌ها در حالی می‌شود كه به گفته فاطمه عباسی، سرپرست معاونت پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی بهزیستی استان تهران هزینه کمپ‌های مجاز بر اساس دستورالعمل سازمان بهزیستی برای هر نفر 60 هزار تومان است اما ستاد مبارزه با مواد مخدر كه وزیر كشور رئیس آن است، یک ششم این هزینه را برای ترک اعتیاد معتادان در کمپ‌های وابسته به خود، هزینه می‌کند. این یعنی به ازای هر معتاد در حال درمان، ماهانه تنها 10 هزار تومان خرج می‌شود.
بهزیستی نمی‌تواند با كمپ‌های غیرمجاز مبارزه كند
آن طور كه مسئولان و مردم دیده‌اند و شنیده‌اند در این كمپ‌های غیرمجاز ترك اعتیاد اتفاقات عجیب و غریبی می‌افتد و از راه و روش‌های استفاده می‌كنند كه هیچ توجیه عقلانی و بهداشتی ندارد و معتادان قربانی همین روش‌های ترك اعتیاد می‌شوند. معاون پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی هم این موضوع را تایید می‌كند و می‌گوید: «سگ‌درمانی، ترس‌درمانی، آویزان‌كردن و كتك‌درمانی از جمله روش‌های غیرمجاز و آسیب‌زایی است كه در این مراكز اعمال می‌شود، ضمن اینكه از دیگر مشكلات این كمپ‌ها انتقال بیماری‌هایی مانند هپاتیت و ایدز به معتادان در حال ترك است. به هر حال بهزیستی توان برخورد با كمپ‌های غیرمجاز را ندارد. بهزیستی ارگان نظارتی نیست و آمار دقیقی از مراكز ترك اعتیاد غیرمجاز در دست ندارد.» دكتر مجید ابهری، آسیب‌شناس اجتماعی و رفتارشناس هم در گفت‌وگو با تهران امروز جزیره‌ای عمل كردن نهادها و دستگاه‌های متولی و مسئول را عامل افزایش این كمپ‌ها می‌داند؛ «كمپ‌های ترك اعتیاد با توجه به گسترش روز افزون آمار اعتیاد و تنوع مواد مخدر به ویژه روانگردان‌ها هر روز بیشتر از قبل می‌شوند. هر چند مسئولان نهادهای متولی تلاش چشمگیری در جهت مقابله با اعتیاد و آثار آن به كار برده و انصافا در این رهگذر از صرف هزینه‌های هنگفت هم خودداری نمی‌كنند و نیروهای ناجا در مقابله با باندهای مافیایی در زمینه مواد مخدر تلاش شبانه‌روزی می‌كنند اما تولید 200 تنی مواد مخدر افغانستان به بركت وجود ناتو به 4000 تن رسیده است. كشور ما اولین خاكریز در قربانی شدن مواد مخدر بوده و جوانان ما در خطر این بیماری عظیم قرن حضور دارند. متاسفانه به علت عدم تمركز سیاست‌گذاری‌ها، جزیره‌ای عمل كردن در درمان اعتیاد، تنوع نهادهای سیاست‌ساز و مجری و عملكرد سلیقه‌ای باعث شده كه ترك اعتیاد و درمان آن تبدیل به یك كارناوال گردد.»
شبكه‌های ماهواره‌ای هم مدعی ترك اعتیاد شده‌اند!
این استاد دانشگاه شهید بهشتی درباره انواع راههایی كه در حال حاضر در كشور درباره ترك اعتیاد وجود دارد می‌گوید: «بارها مشاهده و ملاحظه شده است كه عطاری‌ها بعضی مواقع تابلوی ترك اعتیاد تضمینی را نصب می‌كنند اما معلوم نیست چه دارویی به معتادان می‌دهند كه آنها به همین مواد معتاد می‌شوند. طب سنتی برای همه قابل احترام است اما هر كسی نمی‌تواند با این فرمول‌ها به درمان بیماری آنان اقدام كرد. به هر حال معتادان نیز انسان‌هایی هستند كه قربانی شرایط شده‌اند و باید با آنها به عنوان بیمار رفتار كرد.از سوی دیگر ماه‌هاست كه از توزیع شربت تریاك در داروخانه‌ها می‌گذرد اما هنوز معلوم نیست این شربت تریاك در داروخانه‌ها وجود دارد یا نه و بالاخره تكلیفش چه خواهد شد. باید دید چرا به داروخانه‌ها متادون داده نمی‌شود تا به معتادان بدهند. ترك اعتیاد ماهواره‌ای هم روش دیگری است كه الان وجود دارد. شبكه‌های لس‌آنجلسی ظاهرا برای ما دلسوز شده‌اند و انواع و اقسام داروهای ترك اعتیادی را كه تركیباتش هم معلوم نیست تبلیغ می‌كنند و 70 درصد تبلیغات شبكه‌های ماهواره‌ای هم درباره همین داروهاست. 80 درصد از این تبلیغ‌ها هم برای ترك شیشه هستند. آنها فقط یك شماره تلفن می‌دهند و وزارت بهداشت و نهادهای بهداشتی ایران هیچ مجوزی به آنها نداده‌اند.»
مركز ترك اعتیاد یا اردوگاه نازی‌ها !
ابهری مراكز ترك اعتیاد را هم به دو دسته تقسیم می‌كند و درباره اقدامات آنها ادامه می‌دهد: «اصلی‌ترین گروه و موثرترین فعالیت‌های اعضای این گروه كمپ‌های ترك اعتیاد هستند. دسته اول مراكز مجاز به ترك اعتیادی هستند كه متاسفانه اینگونه مراكز نیز به علت كمبود امكانات و زیاد بودن جمعیت معتادان كارایی لازم گذشته را نداشته و بر خلاف وجدان كاری خود داروهایی را كه باید با قیمت ارزان به معتادان بدهند، با قیمت دانه‌ای 500 و 1000 تومان به آنها می‌فروشند. از سوی دیگر مجموعا 1000 كمپ غیر مجاز وجود دارد و تنها 244 كمپ مجوز فعالیت از بهزیستی یا سایر نهادها دریافت نموده و به طور قانونی فعالیت می‌كنند. این كمپ‌های غیر مجاز به نوعی به دخمه مرگ تبدیل شده‌اند و بعضی از آنها به كار گرفتن شیوه‌های قرون وسطایی سگ درمانی، آویزان كردن، كتك زدن، درمان با آب بسیار سرد و تاریكی درمانی كه از روش‌های شناخته شده این مراكز غیرمجاز هستند، استفاده می‌كنند. در محیط‌های آلوده اینگونه مراكز معتادان به بیماری‌های دیگری مثل بیماری‌های پوستی و انگلی هم دچار می‌شوند. بعضی از آنها نیز به شكل تعجب‌برانگیزی با اعزام فردی قوی هیكل او را به شكل گروگان می‌گیرند و از خانواده‌اش طلب پول می‌كنند تا او را درمان كنند. در‌كنار این‌ها به خاطر فشارها و روش‌های درمانی عجیب و غریب واذیت و آزار، عده‌ای از معتادان دست به خودكشی می‌زنند. بعضی از آنها آدم را یاد اردوگاههای نازی می‌اندازند!»
شهرداری و ناجا به كمك بیایند
دكتر ابهری راهكار حل این مشكل را مشاركت نهادهای دیگر برای مقابله با اعتیاد و ترك اعتیاد معتادان می‌داند؛ «همه این‌ها در حالی است كه مسئولان بهزیستی به عنوان متولیان اصلی می‌گویند ما توان مقابله با كمپ‌های غیرمجاز را نداریم. نیروی انتظامی و شهرداری تهران باید با همكاری همدیگر سرپرستی این كار را به عهده بگیرند و با فعالیت‌های هماهنگ با بهزیستی و سایر نهادها نشان دهند كه می‌توان با این پدیده مقابله كرد. حالا كه ستاد مبارزه با مواد مخدر و وزارت كشور عزم خود را جزم كرده‌اند و بودجه‌هایی را تخصیص داده‌اند باید اقدامات مناسبی را انجام داد. متاسفانه برای ترك اعتیاد بانوان فقط یك كمپ آن هم به صورت نیم بند وجود دارد. اگر این كمپ‌ها برای آنها وجود نداشته باشند به آسیب‌های اجتماعی دیگری مثل تن فروشی و پیگیری برنامه‌های ماهواره‌ای روی می‌آورند. شهرداری تهران و نیروی انتظامی باید همسو با وزارت كشور و قوه قضائیه ضمن ایجاد یك كارگروه نظارتی، به مقابله با كمپ‌های غیرمجاز و صدور مجوز برای كمپ‌های مجاز و استاندارد اعتیاد بپردازند و در این كار از خیرین نوع‌دوست و نهادهای غیردولتی هم كمك بگیرند و از طرف دیگر با صدور دستور قاطع اقدام نمایند. بنابراین باید تا دیرتر از این نشده اقدام كرد.»
نظر شما