سلامت نیوز: والدین باید نکات مثبت فرزند اعم از رفتار، گفتار و تحصیل را تکرار کنند و از تاکید بر جنبه‌های منفی کودک به شدت پرهیز کنند.

عشرت کریمی افشار، روانشناس و مدرس دانشگاه در گفت‌وگو با برنا درباره بایدها و نبایدهای تربیتی فرزندان، بیان داشت: در مورد بایدهای تربیتی به کودک باید به چند نکته توجه داشت. احترام گذاشتن به کودک به معنای پذیرفتن گفتار صحیح، مشورت گرفتن از او در حد توان ذهنی، نظرخواهی و احترام به فکر و نظر کودک و صحبت کردن با کودک با لحن مودبانه از نکات مثبت بایدهای تربیتی است.

روانشناس و مدرس دانشگاه ادامه داد: همچنین مسئولیت دادن به کودک مناسب با توان ذهنی و بدنی وی از برنامه‌های خانواده است. کارهای شخصی که کودک توان انجام آن را دارد نباید توسط والدین انجام شود و باید اجازه دهند که خود کودک به انجام آنها مبادرت ورزد حتی اگر ناقص انجام دهد. بعد از اینکه امور توسط خود کودک انجام شد باید به تایید و تشویق والدین برسد.

وی افزود: والدین باید نکات مثبت فرزند اعم از رفتار، گفتار و تحصیل را تکرار کنند و از تاکید بر جنبه های منفی کودک به شدت پرهیز کنند، چرا که تکرار نکات مثبت باعث رشد اعتماد به نفس وی و ایجاد رابطه عمیق عاطفی و همچنین اعتمادسازی بین والدین و فرزند خواهد شد.

کریمی افشار والدین را به توجه به تفاوت‌های فردی در کودکان توصیه کرد و افزود: فرزندان ما همه با هم متفاوت هستند و والدین باید به این مهم توجه کنند که توانمندی، استعدادها، یادگیری ها و رفتار کودکان با هم متفاوت است.

فرض کنید در باغچه منزل شما هم درخت سیب وجود دارد و هم درخت گلابی. هر دو درخت نیاز به نور، آب، زمین خوب و کود دارند اما در نهایت میوه ای که به دست می آید با هم متفاوت است. بنابراین فرزندان ما نیاز به توجه، مراقبت و عدم تبعیض دارند اما در نهایت هر فرزندی با توجه به نیاز رفتار خاص خود را دارد.

این روانشناس محبت کردن به کودکان را از مهمترین بایدهای تربیتی دانست و اضافه کرد: محبت باید بدون افراط و تفریط ، به موقع، به جا و به اندازه باشد. محبت به معنای برآوردن نیازهای مادی فرزند نیست بلکه به معنای درک احتیاجات روانی فرزند و توجه به بهداشت روان کودک است.

وی از ایجاد امنیت روانی به عنوان یکی دیگر از بایدهای تربیتی نام برد و تصریح کرد: کودک باید احساس کند والدین عمیقا وی را دوست دارند، همیشه از او حمایت می‌کنند و هرگز او را ترک نمی‌کنند. والدین باید از گفتن جملاتی مانند "من دیگر تو را دوست ندارم"، "اگر اذیت کنی می گذارم می روم" و "من به خاطر تو با پدر یا مادرت زندگی می‌کنم" پرهیز کنند زیرا رفتار کودک را به مخاطره می‌اندازد.

والدین باید از پنجره نگاه کودک به موضوعات و مسایل نگاه کنند. چرا که کودک نمی‌تواند مثل والدین فکر کند و موضوعات را درک کند زیرا او تجربه والدین، قدرت فکر و قدرت تمیز آنها را ندارد. در نتیجه خانواده بهتر است برای درک صحیح رفتار کودک خودشان را از نظر سنی و تجربه پایین آورده و در جایگاه کودک تصور کنند نه اینکه بخواهند کودک را وارد دنیای خودشان کنند.

از دیگر بایدهای تربیتی که لازم است والدین به آن توجه داشته باشند، قاطعیت در گفتار آنها و یکی شدن پدر و مادر در تربیت فرزند است. کریمی افشار در مورد این نکته اظهار داشت: قاطعیت در گفتار به این معناست که والدین باید در ارتباط با تربیت فرزندشان حرف یکدیگر را نقض نکنند، با هم در گفتار و رفتار اتحاد داشته باشند و به یکدیگر احترام بگذارند و جلوی فرزندان به ایراد گرفتن از هم نپردازند بلکه صحبت های انتقادی و تذکرات را برای مذاکرات دونفره بگذارند.

این مدرس دانشگاه نبایدهای تربیتی کودکان را اینچنین توضیح داد: والدین نباید فرزند را در هیچ شرایطی با فرزند دیگر خود یا فرزندان دوستان و آشنایان مقایسه کنند. مقایسه کردن سم روان است که باعث ریزش اعتماد به نفس کودک می‌شود و بین والدی که کودک را مقایسه می‌کند و کودک مقایسه شونده، شکاف عاطفی پیش می‌آید و حسادت کودک تحریک شده و کودک در مقابل فردی که با او مقایسه شده احساس حقارت و کوچکی می‌کند.

کریمی افشار در پایان خاطرنشان کرد: والدین نباید کودک را تحقیر و سرزنش کنند حتی برای اشتباهات و خطاهای او، بلکه باید ملایم و با لحن درست به او تذکر دهند.اشتباهات کودک نباید به رُخ او کشیده شود و از تکرار اشتباهات برای کودک باید پرهیز شود. نباید از کودک انتظار بیش از حد داشت. چرا که هر کودکی توانمندی خاصی را دارد، همانطور که اثر انگشت دو فرزند با هم متفاوت است، سلول های مغز و پیچیدگی های مغز او هم با فرزند دیگر ما متفاوت خواهد بود. بنابراین نباید انتظار داشته باشیم که کودکان ما مثل هم باشند و یا بیشتر از توانشان خود را نشان بدهند.