ذكر چندین نمونه از خواص خوراكیهای رایج آن دوران كه بیش از هر داروی دیگری برای درمان بیماریها رواج داشت، خالی از لطف نیست:
آب خاكستر: منظور آبی است كه از خاكستر چوب سوزانده به دست میآید. تهرانیها از آب خاكستر برای التیام بخشیدن زخم ناشی از جراحات، پاك كردن معده و ریه، درمان تهوع و بیماریهای عصبی به كار میبردند.
آب شیر: منظور زردآب و آبشیر بریده بز یا گاو بوده است كه برای جلادهندگی رخسار گرم مزاجها و خشكمزاجها مورد استفاده قرار میگرفت و از دیگر خواص آن میتوان به پاككننده بودن سموم روده، جوش و خارش در زبان، حلق و گلو و كاهش هیجان و اضطراب نام برد.
آب آهن: منظور آب آهن گداخته شده است كه باعث تقویت احشا، امعا و معده میشد. تهرانیها از آب آهن برای درمان جراحات شكم و روده استفاده میكردند و معتقد بودند كه برای درمان قلبگرفتگی، تشنگی دایم بینظیر است.
آب گوگرد: مقصود آبی است كه از شكم كوهها و چشمههای جوشان سرازیر میشود كه برای درمان بیماریهای پوستی، رفع شپش و درد مفاصل مورد استفاده قرار میگرفت.
آهو: تهرانیهای قدیم بر این عقیده راسخ بودند كه گوشت آهو یرقان و امراض رطوبتی و عصبی را كاهش میدهد و مالیدن خون آهو به مو باعث بلندی و قوت مو میشود و پوشاندن بدن با پوست آهو، طحال را پاكسازی میكند.
ابریشم: منظور پیلهای ابریشم تا زمانی كه كرم آن را سوراخ نكرده است كه اگر مقداری از پیله پخته شود برای پاكسازی معده مفید است. همچنین آب جوشانده ابریشم باعث جلادهندگی پوست میشود و رنگ رخسار را شاداب میكند.
اسپند: مقصود همان دانهای است كه هنوز برای تصفیه هوا و از بین بردن چشمزخم دور میشود. تهرانیها بر این نظر بودند كه خوردن دانههای آن درد معده را از بین میبرد، سینه و شش را پاك میكند و باعث فربهی بدن میشود.
برف: تهرانیها میگفتند خوردن برف باعث كاهش دندان درد میشود و همچنین كرم معده را از بین میبرد و تب بیمار را قطع میكند و مالیدن برف بر بدن باعث رفع امراض خارشدار میشود.
برنج: مقصود برنجی است كه مورد طبخ قرار نگرفته است. تهرانیهای قدیم بر این عقیده بودند كه خوردن برنج خام باعث طول عمر، صحت و سلامت بدن میشود و ورم رحم و مثانه را از بین میبرد و برای شكم درد بسیار مفید است.
پر طیور: منظور پر پرندگان است كه سوزانده آن برای قطع خون ناشی از جراحات مناسب است برای كسانی كه از خوندماغ شدید رنج میبردند، تهرانیها مالیدن پر طیور بر بینیشان را تجویز میكردند.
پنبه: خوردن شكوفه پنبه باعث نشاطبخشی فرد میشود و همچنین فكر و وسواس و خیالات را برطرف میكند و در ابتدا از شكلگیری بیماری جنون پیشگیری میكند. در واقع تهرانیان پنبه را به عنوان داروی ضدافسردگی مورد استفاده قرار میدادند.
پیه: مراد در اینجا پیه بز است كه در بهبود جراحات بسیار مورد استفاده قرار میگرفت. همچنین كسانی كه از زبری و خراش پوست و ریزش مو در عذاب بودند، بهترین دارو را مالیدن پیه بر بدن و مو میدانستند.
خارخسك: تهرانیها بر این باور بودند كه خوردن خارخسك باعث رفع انسداد ادرار میشود و درد مثانه را كاهش میدهد. همچنین برای درمان سنگ كلیه و زخم و جوش در هان مورد استفاده قرار میگرفت.
خاك: بهترین نوع خاك از منظر تهرانیها، خاك رس بود كه برای رفع ورمهای داخل بدن تجویز میشد و همچنین كسانی كه از زنبورگزیدگی رنج میبردند با پوشانیدن بدن خود با خاك، خودشان را درمان میكردند.
خمیر ترش: تهرانیهای قدیم اعتقاد داشتند كه مالیدن خمیرترش بر بدن باعث بیرون كشیدن چرك و سیاهی زیرجلد و جلای پوست میشود. همچنین جهت رفع خماری، تشنگی و تب مورد استفاده قرار میگرفت.
دنبه: در اینجا مقصود دنبه گوسفند است كه دارای خاصیت نرمكنندگی برشمرده میشد و برای علاج كوفتگی عضلات بدن به كار میرفت و باعث آرامش اعصاب و روان میشد.
سرشیم(ژله): مراد ژلهای بود كه از جوشاندن پوست حیوانات به دست میآمد و خوردن آن زخم ریه و خونریزی سینه را رفع میكرد و مانع از ورمگردن میشد. همچنین برای كسانی كه بر اثر شكستن استخوانهایش درد میكشیدند این ژله را برای درمان استخوان بر نواحی شكستگی میمالیدند.
سقز: جویدن سقز باعث لطافت پوست و قوت هضم میشد و خستگی پوست را از بین میبرد. همچنین تهرانیهای قدیم میگفتند ضماد سقز، جراحات زخم را از چرك پاك میكرد.
جگرسفید (شش): مقصود شش بره و بزغاله بود كه تهرانیها برای رفع ورم چشم، جگر سفید روی چشم میمالیدند. همچنین برای درمان زخمروده مورد استفاده قرار میگرفت. البته میگفتند خوردن مداوم آن سبب ناراحتی سینه، شش و بیماری سل میشد.
منبع: روزنامه شرق
نظر شما