سلامت نیوز :هنگامی كه صحبت از دستگاه گوارش و مشكلات آن است، كمتر در باره مری صحبت می‌شود.به همین دلیل خیلی دقیق نمی‌دانیم مری چگونه عمل می‌كند و چه بیماری‌هایی ممكن است برای آن به وجود آید.

مری یكی از اعضای دستگاه گوارش است كه بیماری‌های مختلفی از جمله سرطان ممكن است آن را درگیر كند و زمینه‌ساز بروز مشكلاتی جدی شود.

اغلب ما اینقدر از سرطان و حتی نام آن وحشت داریم كه كمتر دنبال علائم این بیماری و راه‌های پیشگیری از آن هستیم. اما به جای این ترس بهتر است اطلاعاتی دقیق درباره آن داشته باشیم؛ به این ترتیب شاید بتوانیم به شیوه‌هایی ساده و البته به موقع با این بیماری مقابله كنیم.

دكتر ستار جعفری، فوق تخصص بیماری‌های گوارش و كبد در گفت‌وگو با «جام‌جم» در این باره توضیح می‌دهد: سرطان به معنی رشد و تكثیر غیرطبیعی سلول‌های بدن است. البته این سلول‌ها در طول روز در بدن انسان سالم نیز ایجاد می‌شود، ولی سیستم ایمنی به موقع آنها را شناسایی و با آنها مقابله می‌كند. با این وجود، گاهی شرایط طوری پیش می‌رود كه سلول سرطانی می‌تواند رشد كند و تكثیر شود.

مری هم ممكن است درگیر شود

سرطان مری یكی از سرطان‌های قسمت فوقانی دستگاه گوارش است كه عوامل مختلفی در بروز آن موثرند. اما اگر راه‌های پیشگیری از این بیماری را بشناسید و از عوامل خطر دوری كنید، به طور حتم گام بزرگی برای حفظ سلامت خود برداشته‌اید.

دكتر جعفری با بیان این نكته كه تومورهای بدخیم مری بیشتر از تومورهای خوش‌خیم آن است، توضیح می‌دهد: دو نوع از تومورهای بدخیم مری شیوع بیشتری دارد كه متاسفانه هر دو نیز از سرطان‌های كشنده به حساب می‌آید؛ سرطان سلول‌ سنگفرشی مری و آدنوكارسینوم.

به گفته این پزشك متخصص این دو مورد جزو شایع‌ترین تومورهای بدخیم مری هستند.

دكتر جعفری با اشاره به این‌كه معمولاً افراد پس از سنین 50 یا 60 سالگی به این بیماری مبتلا می‌شوند، خاطرنشان می‌كند: احتمال ابتلا به این بیماری در سنین بالاتر بیشتر است. به طوری كه بندرت شاهد بروز بیماری میان افراد زیر 40 سال هستیم، مگر این‌كه عامل خاصی فرد را مستعد ابتلا به این بیماری كرده باشد.

به گفته وی مردان بیشتر از زنان به این سرطان مبتلا می‌شوند و این بیماری در جوامعی كه از نظر اقتصادی و اجتماعی در سطح پایین‌تری هستند، نیز بیشتر است.

عوامل خطر را بشناسیم

دكتر جعفری با تاكید بر این كه سرطان مری یكی از بیماری‌های مهم، كشنده و به نسبت شایع است، یادآور می‌شود: مناطقی در كل جهان وجود دارد كه در آنها سرطان مری بیشتر دیده می‌شود. متاسفانه بخش‌هایی از ایران (شمال غرب تا شمال شرق) نیز در این خط قرار گرفته است.

به گفته وی در این مناطق ممكن است زمینه ژنتیكی عامل بروز بیماری باشد یا این‌كه عادت‌های زندگی این افراد زمینه‌ساز بیماری شود.

در هر صورت بهتر است عوامل خطر را بشناسید و با شناخت آنها به بهترین شكل با این بیماری مقابله كنید. دكتر جعفری با اشاره به این نكته، درباره عوامل خطر سرطان سلول سنگفرشی مری توضیح می‌دهد: آب غیر بهداشتی یكی از عوامل خطر ایجاد این بیماری است؛ بخصوص در گذشته كه آب مدت‌ها در آب‌انبارها ساكن باقی می‌ماند.

مورد دیگر مصرف نوشیدنی‌های داغ است؛ به ویژه چای داغ كه در ایران بیشتر مصرف می‌شود و مشخص شده این عادت در مناطق شمالی كشور بسیار شایع است. اگر این عادت برای مدتی طولانی ادامه داشته باشد، به تدریج مری را دچار آزردگی می‌كند و دردسرساز می‌شود.

وی می‌افزاید: تنباكو، سیگار و مواد مخدری مانند تریاك نیز از جمله مواردی است كه سبب بروز بیماری می‌شود.

به گفته دكتر جعفری گاهی ممكن است افراد به اشتباه یا به قصد خودكشی موادی مانند پاك‌كننده‌ها یا اسیدها را بخورند كه این حالت نیز ممكن است باعث ایجاد زخم‌ها یا تنگی‌های مری شود كه این شرایط نیز فرد را مستعد ابتلا به سرطان مری می‌كند.

این پزشك متخصص می‌افزاید: عدم استفاده از میوه و سبزیجات تازه، مصرف گوشت قرمز و گوشت‌هایی كه نمك‌سود شده است و خوردن غذاهایی كه خیلی سرخ شده باشد نیز فرد را در معرض خطر این بیماری قرار می‌دهد.

دكتر جعفری در ادامه با اشاره به این نكته كه سرطان آدنوكارسینوم مری دومین شكل شایع سرطان مری است، درباره عوامل خطر ایجاد این بیماری می‌گوید: سیگار، رژیم غذایی پركلسترول و پرچرب، مصرف گوشت قرمز، چاقی شكمی، عوامل ژنتیكی و ترش كردن‌های طولانی مدت از جمله عوامل خطر سرطان آدنوكارسینوم مری است كه باید به آنها توجه داشت.

وی با تاكید بر این‌كه هر ترش كردنی نشانه سرطان مری نیست، توضیح می‌دهد: سوزش سردل مشكلی شایع است كه همه افراد ممكن است به طور طبیعی گاهی آن را تجربه كنند بنابراین ترش كردن همیشه نشانه سرطان مری نیست و فقط ترش كردن‌هایی كه خیلی خیلی طولانی است به بررسی بیشتر نیاز دارد و اصلاً به معنای ابتلا به سرطان نیست.

پیشگیری بهتر از درمان است

در مورد همه بیماری‌ها پیشگیری بهتر از درمان است و این موضوع درباره سرطان مری با توجه به نوع آن، اهمیت ویژه‌ای دارد. البته فراموش نكنید كه شیوه‌های پیشگیری از این بیماری بسیار ساده است.

دكتر جعفری در این زمینه می‌گوید: كاهش وزن یكی از مهم‌ترین اقدامات برای پیشگیری از بروز این بیماری است. مصرف غذاهایی كه فیبر زیادی دارد نیز علاوه بر برطرف كردن یبوست، با این بیماری مقابله می‌كند.

مصرف گوشت سفید (گوشت ماهی)، قهوه، میوه و سبزیجات تازه نیز برای پیشگیری از این بیماری موثر است.

به گفته این پزشك متخصص مصرف مقدار كافی ویتامین‌های C و E نیز به عنوان آنتی‌اكسیدان برای پیشگیری از ابتلا به سرطان مفید است.

علائم بیماری را بشناسید

دكتر جعفری درباره علائم بیماری توضیح می‌دهد: سرطان مری مسیر عبور غذا را مسدود می‌كند و باعث می‌شود قطر مری كاهش یابد. وقتی قطر مری به كمتر از دوونیم سانتی‌متر برسد، بلع جامدات با مشكل روبه‌رو می‌شود و زمانی كه به كمتر از 1.3 برسد بیمار در بلع مایعات هم مشكل خواهد داشت. بنابراین اختلال و دشواری بلع یكی از نشانه‌های بیماری است.

این پزشك متخصص می‌افزاید: بلع دردناك، برگشت غذا، تهوع و استفراغ، كاهش وزن، كم‌خونی و استفراغ خونی نیز از دیگر علائم سرطان مری است.

به گفته دكتر جعفری اگر سرطان مری در مراحل اولیه تشخیص داده شود، بیماری به راحتی قابل درمان است. اما زمانی كه بیماری عمیق ‌تر شده باشد، تركیبی از درمان‌های مختلف لازم است.

با توجه به این‌كه سرطان مری یكی از سرطان‌های شایع و كشنده است، بهتر است با پرهیز از عوامل خطر به فكر پیشگیری از آن باشیم.