سلامت نیوز: لکنت زبان یکی از اختلالاتی است که برخی کودکان را درگیر می کند. با وجود این که اولین کلمات و جملات هر کودکی برای والدینش بسیار شیرین و دوست داشتنی است اما وقتی کودک به دلایلی نمی تواند کلمات را به درستی ادا کند یا با تکرار چند باره کلمات والدین را از لکنتی که گرفتارش شده مطلع می کند بیشتر والدین خارج از چارچوب خانواده به دنبال علت آن می گردند، آن ها تصور می کنند اتفاقی غیر معمول یا ناگوار برای کودک رخ داده در صورتی که در بسیاری از مواقع کودک به علت اتفاقاتی که در چارچوب خانواده رخ داده به لکنت گرفتار شده است و گاه حتی تحت تاثیر روابط پدر و مادر نمی تواند قدرت تکلم خود را به اندازه همسالان پرورش دهد. خواندن این مطلب را به همه والدین توصیه می کنیم.

تعریف لکنت زبان

آشفتگی در فصاحت و طرح بندی زمانی تکلم به طوری که با سن شخص نامتناسب باشد لکنت زبان تعریف می شود. تکرار اصوات، طولانی کردن صحبت، وارد کردن صداهای اضافی، مکث در بین کلمات، هم از دیگر علایم لکنت زبان محسوب می شود. حامد سیامکی خبوشان کارشناس ارشد روان شناسی بالینی و عضو سازمان نظام مشاوره و روان شناسی کشور در ادامه درباره شیوع لکنت زبان به خراسان می گوید: در کل جمعیت لکنت زبان به میزان یک درصد شیوع دارد که در بیشتر موارد با افزایش سن و تکامل مغز خود به خود رفع می شود. این عارضه در پسران ۳ تا 4.5 برابر بیشتر از دختران است و در خانواده هایی که یکی از اعضا لکنت زبان دارد، احتمال بروز این عارضه در فرزندان بیشتر است. این عارضه می تواند اساس ژنتیکی داشته باشد و نوعی پاسخ آموخته شده هم تلقی شود؛ یعنی ممکن است کودک از واکنش های دریافتی نسبت به لکنت زبان این طور برداشت کند که می تواند این کار را ادامه دهد. این عارضه می تواند در برخی شرایط محیطی شرطی شود؛ یعنی کودک در شرایط عادی به راحتی صحبت می کند اما به محض قرار گرفتن در شرایط خاص لکنت پیدا می کند.

از جمله دیگر عواملی که در بروز لکنت تاثیرگذار است پدیده ای تحت عنوان «تاخیر پس خوراند شنیداری» است. این عارضه زمانی به وجود می آید که فرد به دلیل نقص در سیستم شنوایی صداها را با تاخیر می شنود. او به دلیل نشنیدن به موقع صدای خود دایم در بین کلمات تامل می کند و این وقفه ها خود به خود به لکنت منجر می شود.در این جا کودک متوجه لکنت خود نیست اما اطرافیان به خوبی متوجه می شوند که کودک دچار لکنت شده است.

سیامکی خبوشان درباره سن شیوع لکنت زبان در کودکان می گوید: لکنت زبان معمولا پیش از ۱۲ سالگی شروع می شود و در بیشتر موارد بین ۱۸ ماهگی تا ۹ سالگی بروز پیدا می کند. نکته این جاست که لکنت زبان هیچ گاه به طور ناگهانی شروع نمی شود.

پلک زدن های مکرر، تیک، لرزش لب ها، ناکامی، اضطراب،افسردگی در کودکانی که دچار لکنت زبان مزمن هستند، بسیار شایع است. هم چنین در اختلال «دیسفونی استاتیک» که شبیه لکنت است اما با آن تفاوت دارد، کودک به هنگام صحبت کردن نفس کم می آورد و دایم دچار وقفه می شود. در این شرایط که مشکل به سیستم تنفسی فرد برمی گردد، گفتاردرمانی بسیار کمک کننده است.از طرف دیگر ترس های خیالی کودکان یکی از علایم بروز لکنت است. کودکان از ۴ تا ۷ سالگی به علت رشد جهشی فکر و ذهن دچار ترس های خیالی زیادی می شوند و ممکن است این مشکل در آن ها در بروز لکنت زبان موثر باشد.

شرایط خانوادگی و لکنت زبان

طبیعی است که کانون خانواده در تکلم کودک نقش چشمگیری دارد و خانواده هم در ایجاد این اختلال و هم در کنترل و یا دشوارتر شدن وضعیت کودک تاثیر دارد. مسخره کردن کودک، ادا درآوردن، حساسیت های افراطی و بی پایه و اساس درباره نحوه تکلم و سرانجام فشارهایی که خانواده بابت درست حرف زدن به کودک وارد می آورد می تواند در بدتر شدن لکنت کودک موثر باشد.

به گفته سیامکی خبوشان یکی از دلایل شایع لکنت زبان در بسیاری از خانواده ها، طلاق عاطفی والدین است که به شدت روی تکلم کودکان اثر می گذارد. این در حالی است که اکثر والدین از این موضوع بی اطلاع هستند. تحقیقات نشان داده است وقوع طلاق عاطفی در خانواده باعث رد و بدل شدن کمترین کلمات در فضای خانوادگی می شود و جملات دستوری، کلمات امری و تحکم آمیز، جملات تکراری و کوتاه باعث می شود کودک گنجینه لغات کمی داشته باشد و بابت حرف زدن تشویق نشود. چنین کودکانی بیش از همسالان خود در معرض لکنت زبان قرار دارند.گاهی در چنین مواقعی توجه بیش از حد به نحوه تکلم کودک باعث می شود وی از طریق لکنت زبان توجهی که دوست دارد از والدین به ویژه مادر دریافت کند. بنابراین واکنش والدین باید آگاهانه و همراه با ظرافت رفتاری باشد تا کودک به لکنت خود ادامه ندهد و این اختلال تثبیت نشود. هم چنین باید دانست مکانیسم تکلم در کودکان فوق العاده حساس است. تکلم، مغز، تماس چشمی (سیستم بینایی در تماس چشمی )، سیستم شنوایی، سیستم گفتاری و سیستم تنفسی کودک را درگیر می کند بنابراین کوچک ترین ناراحتی یا نداشتن سلامت جسمی در هر یک از این سیستم ها به تکلم کودک لطمه می زند.

گاهی نحوه صحبت کردن، ادای کلمات و برخی رفتارهای کودک ذاتی است و درباره آن کاری نمی شود کرد.اصرار والدین بر تلفظ صحیح برخی کلمات یا ادای آن ها به شیوه صحیح، تاکید بر استفاده از دست راست برای بچه های چپ دست به ویژه تا قبل از ۷ سالگی ممکن است سیستم گفتاری آن ها را تحت تاثیر قرار دهد و کودکی که از ابتدا لکنت نداشته است تحت فشار والدین به ناگهان لکنت بگیرد به گونه ای که والدین هم متوجه نمی شوند که چطور به یک باره کودکشان لکنت گرفته است.بسیاری از خانواده ها به لکنت زبان فرزندشان در ۳ سالگی توجه زیادی می کنند و آن هایی که کودک را برای تلفظ صحیح لغات، یادگیری روزانه کلمات جدید تحت فشار می گذارند، نمی دانند که با این کار در واقع فراگیری لغات کودک را به تاخیر می اندازند هم چنین کودکان ممکن است در این سنین برای به کار گرفتن کلمات به طور موقتی دچار لکنت شوند اما این مشکل به خودی خود رفع می شود. در این سن دایره لغت کودک روز به روز گسترده تر می شود و کودک سخت تلاش می کند که این لغات را با توانایی های مغزی و گفتاری خود هماهنگ کند. در این دوران بهتر است والدین صبوری به خرج دهند تا کودک این مرحله را پشت سر بگذارد.

لکنت روانی

لکنت روانی در واقع لکنتی است که کودک به دلایل روانی دچار آن می شود که بعضی از دلایل آن در بالا ذکر شد اما گاه با خانواده هایی رو به رو هستیم که در یاد دادن کلمات به کودک عجله می کنند و می خواهند او کلمات بیشتر و بیشتری یاد بگیرد. این کارشناس ارشد روان شناسی بالینی درباره یکی از عوامل لکنت روانی می گوید: کودکان اول کلمه را یاد می گیرند بعد معنای آن را می فهمند، درست به همین دلیل است که گاه کلماتی را به زبان می آورند که معنای آن را نمی دانند. مشکل وقتی به وجود می آید که والدین به هنگام گفت وگو با کودک، انتزاعی صحبت می کنند. کودک در این حالت کلمات را می شنود اما نمی تواند ارتباط موثر کلامی با والدین برقرار کند و معنای کلمات را نمی فهمد. او به هنگام صحبت کردن به کلمات فکر می کند اما چون معنای آن ها را نمی داند در بین صحبت هایش وقفه می افتد. نکته این جاست که این حالت لکنت نیست بلکه «وقفه در صحبت کردن» است که در بین کودکان باهوش رایج است.

تاثیر لکنت زبان بر کودکان

تحقیقات نشان داده است که در ۵۰ درصد موارد لکنت زبان به عوامل محیطی و در ۵۰ درصد موارد به ژنتیک مربوط است. اگر بتوان این نکته را به والدین گوشزد کرد که فضای خانواده و واکنش والدین تا چه حد روی تکلم فرزندشان موثر است می توان از پیامدهای منفی لکنت زبان پیشگیری کرد.

وی با اشاره به این مطلب ادامه می دهد: کودکانی که لکنت زبان دارند از نظر تعاملات اجتماعی در جمع همسالان و دیگران در طول زمان کنار گذاشته می شوند. دیگران به دلیل اطناب در بیان کلمات تماس چشمی را با آن ها قطع می کنند. حاضر نیستند برای گفت وگو با آن ها وقت بگذارند، موقعیت را ترک می کنند، ادای آن ها را در می آورند، آن ها را مسخره می کنند و تمام این مسائل حتی روی کودکانی که ریتم طبیعی حرف زدنشان کند است و لکنت ندارند تاثیر بسیار منفی می گذارد و سلامت روان آن ها را به خطر می اندازد. در چنین شرایطی بیشتر بچه ها سعی می کنند درست حرف بزنند و همین که روی حرف زدنشان متمرکز می شوند، اوضاع بدتر می شود. در این شرایط اعتماد به نفس کودک کم می شود ممکن است وارد فازهای افسردگی شود، کم رو می شود، تعاملات اجتماعی کمتری برقرار می کند، لجباز، پرخاشگر و یا عصبی می شود. در برخی موارد لکنت همراه با یک اختلال است . کودکی که بیش فعال است ممکن است لکنت بگیرد و در این موارد باید مشکل اصلی کودک یعنی بیش فعالی رفع شود. نکته مهم این است که برخلاف تصور گفتار درمانی برای همه کودکان مفید نیست و فقط در مواردی کاربرد دارد که کودک در سیستم گفتاری اش دچار مشکل باشد یعنی از نظر عضلات فک،حنجره، زبان و غیره مشکل داشته باشد تا با گفتار درمانی بتوان آن را رفع کرد.

شخصیت اصلی کودک تاشش سالگی شکل می گیرد

شخصیت اصلی و حالت های روحی کودک تاشش سالگی شکل می گیرد و آموزه های این سال ها تاثیر مهمی در رفتارهای فردی و اجتماعی وی در بزرگسالی دارد.به گزارش ایرنا، حسین علیزاده پژوهشگر خانواده با اشاره به این مطلب به ایرنا گفت: وقتی پدر و مادر درگیری های لفظی و بدنی با یکدیگر داشته باشند کودک همه تصاویر را در ذهنش تحلیل می کند و این رفتارها آثار مخربی بر شخصیت و حالات روحی وی می گذارد. وی اظهار داشت: این عوامل باعث می شود کودک در دوران جوانی در زندگی فردی و اجتماعی اش پرخاشگر و عصبی شود و حتی این مشکل به زندگی مشترک او نیز سرایت کند.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha