سلامت نیوز: آمارهایی که درباره سرانه مصرف مواد غذایی، میزان ریزمغذی ها در برنامه تغذیه روزانه جامعه، چاقی، لاغری، کوتاهی قد و سوءتغذیه و در مجموع مشکلات تغذیه جامعه از سوی مسئولان و دست اندرکاران امر تغذیه مطرح می شود بنا به اذعان یک مسئول و یک کارشناس تغذیه مربوط به ۱۱ سال گذشته است و برنامه ریزی هایی که گاه در این زمینه انجام می شود نیز براساس آمارهای تغذیه در سال ۷۹ است. هم چنین بنا به گفته یک استاد دانشگاه که در گذشته  رئیس انستیتو تحقیقات تغذیه نیز بوده است متاسفانه مصوبات شورای عالی سلامت در زمینه تغذیه براساس آمارهای تاریخ مصرف گذشته است که این مسئله جای نگرانی دارد.

به گفته دکتر درستی در سایر کشورها هر ۲ سال یک بار آمارهای تغذیه در ارزیابی های میدانی به روز می شوند تا برنامه ریزی ها در بحث تغذیه دقیق باشد. اما در کشور ما ۱۱ سال است که به آمارهای تاریخ مصرف گذشته استناد می شود و برنامه ریزی ها بر این مبناست.

آمار جدیدی درباره الگوی تغذیه و سرانه مصرف مواد غذایی در کشور نداریم

یک کارشناس مسئول در اداره بهبود تغذیه وزارت بهداشت نیز با اشاره به این که آمار جدیدی درباره الگوی تغذیه و سرانه مصرف مواد غذایی در کشور نداریم به خراسان گفت: آمارهایی که در حال حاضر به آن استناد می شود مربوط به ۱۱ سال گذشته و سال ۷۹ است و هیچ آمار جدیدی در این زمینه نداریم.وی که نخواست نامش ذکر شود افزود: آخرین تحقیقات و ارزیابی های انجام شده در کشور مربوط به ۱۱ سال گذشته و سال ۷۹ است و ارزیابی جدیدی در این زمینه صورت نگرفته است. این کارشناس اداره بهبود تغذیه وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: آمارهایی که در حال حاضر به آن استناد می شود و حتی برنامه ریزی ها بر مبنای آن صورت می گیرد جدید نیست و مبتنی بر الگوی تغذیه در ۱۱ سال گذشته است.

وی افزود: در ارزیابی و تحقیقات تغذیه به طور معمول میزان مصرف ویتامین ها ، پروتئین، سرانه مصرف گوشت و شیر و نوشابه های گازدار برآورد و براساس آن مشکلات تغذیه ای در رده های سنی مختلف کشور شناسایی می شود که براساس آن برنامه ریزان اقدام به سیاست گذاری می کنند.اما در حال حاضر این مسئله مغفول مانده است.دکتر درستی استاد دانشگاه و متخصص تغذیه و رئیس سابق انستیتو تغذیه نیز با اشاره به این که آخرین آمارگیری درباره الگو و وضعیت تغذیه مربوط به سال 80 -79 است به خراسان گفت: دفتر بهبود تغذیه در وزارت بهداشت و انستیتو تحقیقات تغذیه مسئول برگزاری تحقیقات و شناسایی وضعیت تغذیه در سراسر کشور است و آخرین ارزیابی و تحقیقات مربوط به سال ۸۰ -۷۹ است که پروژه ای را در این زمینه برگزار کرد که طی آن اطلاعات جامعه ایرانی در مورد میزان دریافت مواد غذایی، ریزمغذی ها و سرانه مصرف مواد غذایی و نیز مشکلات تغذیه ای مردم در گروه های مختلف سنی به دست آمد.

وی افزود: اما از آن زمان به بعد هیچ ارزیابی جدیدی انجام نشده و اطلاعات به روز نشده است.بنا به گفته این متخصص تغذیه اطلاعاتی که به آن استناد می شود و در حال حاضر مبنای برنامه ریزی هاست مربوط به حدود ۱۱ سال قبل است در حالی که به عنوان مثال در بحث آمارگیری و سرشماری نفوس و مسکن که هر ۱۰ سال یک بار انجام می شود به فاصله ۵ سال نیز این آمارها با نمونه گیری ها به روز می شود که متاسفانه این اتفاق درباره آمار تغذیه رخ نداده است.

وی در پاسخ به این که استناد به این آمارها در برنامه ریزی ها چه پیامدهایی دارد گفت: آمارهایی که در مورد تغذیه در حال حاضر به آن استناد می شود مربوط به زمانی است که جمعیت کمتر و میزان دسترسی به مواد غذایی برای گروه های مختلف متفاوت بوده است بنابراین استناد به این آمارها غیر علمی است.وی افزود: به عنوان مثال مناطق دارای مشکل از نظر سوءتغذیه، چاقی مفرط وگروه هایی که با کمبود دریافت ریزمغذی رو به رو بودند متفاوت بوده است و این امر باید به روز شود تا برنامه ریزی های انجام شده برای ارتقای شاخص های تغذیه براساس اطلاعات تغذیه ای روز باشد.

رئیس سابق انستیتو تحقیقات تغذیه هم چنین گفت: به عنوان مثال اگر قرار باشد نان غنی شود، شیر در مدارس توزیع شود یا اقداماتی برای ارتقای شاخص های تغذیه در منطقه ای براساس اطلاعات آماری انجام شود نمی توان به آمارهای ۱۱ سال قبل استناد کرد و باید آمار جدید داشته باشیم تا براساس آن و بر مبنای شناسایی مناطق دارای مشکل از نظر کمبود دریافت ریزمغذی ها و ویتامین ها اقدامات تکمیلی تغذیه ای را برنامه ریزی کنیم و متاسفانه جامعه ما از داشتن آمار جدید محروم است.

وی در پاسخ به این که آمارهای تغذیه در سایر کشورها چگونه است گفت: بررسی ها حاکی از آن است که اطلاعات تغذیه کشورهای پیشرفته به طور دائم و مستمر مورد رصد قرار می گیرد و به روز می شود و ارزیابی کلی درباره تغذیه نیز هر ۲ سال یک بار انجام می شود.کارشناس مسئول اداره بهبود تغذیه نیز در این باره گفت: در بسیاری از کشورهای جهان برای به دست آمدن سرانه مصرف مواد غذایی و الگوی تغذیه مردم و ارزیابی میزان مصرف ریزمغذی ها و شناسایی مشکلات تغذیه ای مردم هر ۲ سال یک بار ارزیابی و تحقیق انجام می شود و براساس نتایج به دست آمده برنامه ریزی می شود و حتی این آمارها نیز هرچند وقت یک بار براساس نمونه گیری های دوره ای به روز می شود.

نقشه جامع امنیت تغذیه نداریم

دکتر درستی رئیس سابق انستیتو تغذیه هم چنین گفت: در کشور ما نقشه جامع امنیت غذا و تغذیه که هدف آن شناسایی مناطق دارای مشکل از نظر تغذیه است تهیه نشده است و تا این نقشه تهیه نشود نمی توان گامی برای اصلاح الگوی تغذیه، رساندن ریزمغذی ها به گروه های در معرض آسیب و... برداشت. چرا که در علم تغذیه اولین گام در اصلاح و ارتقای تغذیه شناسایی و ارزیابی وضعیت تغذیه در کشور است.وی هم چنین گفت: متاسفانه مصوبات شورای عالی سلامت در مسائل تغذیه ای نیز براساس اطلاعات قدیمی و تاریخ مصرف گذشته صورت می گیرد.بنا به گفته این متخصص تغذیه تعدد متولی و موازی کاری دستگاه های مرتبط با امر تغذیه، بی توجهی مسئولان ذی ربط و کمبود اعتبارات از دلایل اصلی این مسئله است.