سلامت نیوز :مدیر یكی از مدارس می گفت: «من بارها دیده ام كه مادران خوراكی یا كتاب فرزندشان را كه در خانه جا گذاشته به مدرسه می آورند. آنها چرا این كار را می كنند؟ كودكان باید متوجه شوند بی مسئولیتی چه عواقبی دارد.»

خانم «الف» می گوید: «اولین بار كه فرزندم خوراكی خود را در خانه جا گذاشت به یاد دارم. خانه ما از مدرسه او دور بود، در غیر این صورت حتما خوراكی را برایش می بردم. بعدها شنیدم كه اگر مادران در چنین مواقعی خودشان دست به كار نشوند كودك مسئولیت پذیری را یاد می گیرد. در تمام طول روز نگران گرسنگی و عصبانیت فرزندم بودم. وقتی برای آوردن او به مدرسه رفتم جملاتی را كه باید به او می گفتم پیش خود مرور می كردم. انتظار داشتم شاهد عصبانیت او باشم ولی او در عوض با دوستانش درحال گپ زدن بود. وقتی به او گفتم كه از وضعیت پیش آمده متأسفم پاسخ داد: «ناراحت نباش. هیچ مشكلی پیش نیامد. دوستانم غذای خود را با من تقسیم كردند.» من با تعجب به فرزندم نگاه كردم ولی مطمئن شدم كه كار درستی انجام داده ام. او خودش راهی برای حل مشكل خود پیدا كرده بود.»
همگی ما كم و بیش با مردم بی مسئولیت برخورد داشته ایم. هرگز كارهای مهم به چنین افرادی واگذار نمی شود. در ضمن آنها همسر، دوست و شریك مناسبی نیستند. درواقع به چنین افرادی نمی شود اعتماد كرد. برای اینكه فرزندان ما آینده خوبی داشته باشند باید مسئولیت پذیری را به آنها بیاموزیم ولی چگونه؟
وجود والدین مسئولیت پذیر اهمیت زیادی دارد. آیا خود شما در این زمینه الگوی مناسبی هستید؟

سؤالات زیر را از خودتان بپرسید:
1- آیا فردی مسامحه كار هستم یا ترجیح می دهم هر كاری را به موقع انجام دهم؟
2- آیا معمولا سر وقت به قرارهای خود می رسم یا تأخیر دارم؟
3- آیا به قول خود عمل می كنم یا اینكه اهل خلف وعده هستم؟
4- آیا با توجه به درآمد خود خرج می كنم یا ترجیح می دهم مقروض باشم؟
5- وقتی كاری به من محول می شود آیا آن را به بهترین نحو انجام می دهم یا به یك نتیجه متوسط راضی هستم؟

پیشنهادات عملی
اگر ما والدین، مسئولیت پذیر باشیم درواقع نیمی از راه را آمده ایم و كافی است از فرزندان مان بخواهیم پا جای پای ما بگذارند. به توصیه های عملی زیر توجه كنید:
1- به كودكان خود مسئولیت هایی مطابق با سن آنها محول كنید: به محض اینكه فرزندتان توانست لباس بشوید و یا خودش لباس بپوشد از او بخواهید این كارها را انجام دهد.
به تدریج وظایف دیگری به عهده فرزندتان بگذارید، مثل مرتب كردن تخت خواب، شستن بشقاب خودش و پهن كردن سفره. فرزندتان باید بداند هر كسی در خانواده وظایف خودش را دارد. برای هر كاری كه فرزندتان می كند از او تمجید كنید.

2- مسئولیت زیادی بر روی دوش فرزندتان نگذارید: با توجه به توانایی های فرزندتان وظایف وی را مشخص كنید. وقتی او در انجام كاری موفق می شود و مورد تمجید قرار می گیرد انگیزه بیشتری پیدا می كند. توقع بیش از حد از كودك، ناكامی و دلسردی او را به همراه دارد.
3- از فرزند خود انتظار مسئولیت پذیری داشته باشید: یادتان باشد انتظاراتی كه از فرزندان خود داریم معمولا برآورده نمی شود. وقتی مسئولیتی را بر دوش فرزند خود می گذارید در مورد زمانی كه باید آن كار انجام شود بحث كنید.

بگذارید كودك شما به شیوه خود وظیفه اش را انجام دهد. او را زیر بال و پر خود نگیرید و مدام در مورد وظیفه اش حرف نزنید. اگر او نتوانست وظیفه اش را انجام دهد به وی در این زمینه كمك كنید.

4- هرگز یك كودك را «مسئولیت ناپذیر» خطاب نكنید: حتی اگر فرزندتان وظیفه خود را انجام نداده به او برچسب بی مسئولیتی نزنید. به جای این كار از او بخواهید هرچه زودتر وظیفه خود را انجام دهد. ملامت فرزندتان نتیجه ای جز ناراحتی و دلسردی او ندارد.

5- در برنامه ریزی كودك خود به او كمك كنید. او باید بیاموزد كه انجام هر كدام از تكالیف مدرسه چه مدت طول می كشد و چگونه برنامه ریزی كند كه علاوه بر انجام این تكالیف، برای كارهای دیگر نیز وقت داشته باشد. به فرزند خود یاد دهید كه گام به گام پیش برود.