سلامت نیوز: سرطان مهم ترین عامل مرگ و میر ناشی از بیماری ها در کودکان محسوب می شود . بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی در کشورهای در حال توسعه بیش از 50 درصد کودکان سرطانی در هنگام تشخیص بیماری مبتلا به سوء تغذیه هستند . ابتلا به سرطان نیز به نوبه خود به دلیل عوارض جانبی ناشی از درمان ، تغییر در متابولیسم بدن ، شدت ، نوع و طول مدت بیماری منجر به دریافت ناکافی مواد مغذی و سوء تغذیه در کودکان مبتلا می گردد . مطالعات نشان داده اند که وضعیت تغذیه کودکان مبتلا به سرطان بر پاسخ به درمان ، میزان ابتلا به عفونت ها ، مدت زمان بیماری ، روند بهبودی و حفظ بقاء تاثیر دارد . بنابراین ضرورت توجه به تغذیه و نقش حمایت های تغذیه ای در پروسه درمانی این بیماران بسیار با اهمیت بوده و توجه خاصی را می طلبد .

احتیاجات تغذیه ای کودکان مبتلا به سرطان و روش تامین آن

نیازهای تغذیه ای کودکان مبتلا به سرطان به انرژی ، ماکرونوترینت ها ، میکرونوترینت ها و مایعات به طور فردی تعیین می گردد و بنابرین ضرورت انجام مشاوره های رژیمی خاص و طراحی و تنظیم یک رژیم غذایی متناسب برای این کودکان اهمیت بسزایی دارد . نکاتی که در طراحی رژیم غذایی این کودکان باید مد نظر قرار گیرد عبارتند از وضعیت تغذیه ای پایه (baseline) کودک مبتلا به سرطان ، مرحله بیماری ، الگوی درمان ، سن ، جنس ، سطح فعالیت فیزیکی و داروهای دریافتی .

هرم راهنمای غذایی برای کودکان مبتلا به سرطان

هرم راهنمای غذایی یکی از استانداردهایی است که جهت طراحی ، تنظیم و ارزیابی رژیم های غذایی این بیماران مورد استفاده قرار می گیرید . هرم راهنمای غذایی بر 6 گروه غذایی اصلی تاکید دارد که عبارتند از : نان و غلات ، سبزیجات ، میوه جات ، شیر و فرآورده های لبنی  گوشت ها  ، حبوبات و روغن ها . هر یک از گروه های غذایی تعدادی از مواد مغذی – و نه همه آنها را – تامین می کند . نیاز کودکان مبتلا به سرطان به برخی از این گروه های غذایی ممکن است متفاوت از کودکان سالم با شرایط یکسان باشد .


اثرات جانبی درمان های سرطان و راهکارهای رژیمی مقابله با آن

بیماری سرطان و روش های درمان مرتبط با آن همچون جراحی ، اشعه درمانی ، رادیوتراپی و ایمنی درمانی در بسیاری موارد با بروز عوارض ناخوشایندی در بیماران همراه است و این امر به نوبه خود موجب بروز مشکلاتی در غذا خوردن می شود . از جمله مهم ترین اثرات جانبی مرتبط با تغذیه می توان به تغییر حس چشایی و بویایی ، بی اشتهایی ، زخم گلو و دهان ، خشکی دهان ، اختلال در بلع ، تهوع و استفراغ ، یبوست ماهش یا افزایش وزن و خستگی در کودکان مبتلا به سرطان اشاره کرد . روش های متعددی برای بهبود بخشیدن به تغذیه و کاستن از عوارض جانبی درمان های مربوطه وجود دارد که به طور فردی و بر حسب مشکل پیش آمده قابل اجرا است . رژیم های نرم ، رژیم پر فیبر ، رژیم پر کالری و پر پروتئین ، رژیم کم لاکتوز و استفاده از فرمولهای تجاری بر حسب مورد به بهبود کیفیت تغذیه این کودکان کمک می کند .

رعایت ایمنی غذایی برای کودکان مبتلا به سرطان

در بسیاری از کودکان مبتلا به سرطان تضعیف سیستم ایمنی به دلیل بیماری و معالجات مربوطه رخ می دهد . این مسئله توان بیمار برای مقابله با عفونت ها و عوامل بیماری زا را کاهش می دهد و لذا رعایت اصول ایمنی بهداشتی در حین خرید ، تهیه و آماده سازی مواد غذایی ، مکان سرو غذاها و رعایت اصول نگهداری مواد غذایی حائز اهمیت است .

لزوم حمایت های تغذیه ای در کودکان مبتلا به سرطان (تغذیه انترال و پارنترال) :

در صورتی که تغذیه از راه دهان در کودک میتلا به سرطان امکان پذیر و کافی نباشد ، لزوم حمایت های تغذیه ای به صورت تغذیه انترال (تغذیه با لوله ) و تغذیه پارنترال ( تغذیه وریدی) به چشم می خورد . در روش تغذیه با لوله مواد غذایی و مایعات مورد نیاز بیمار محاسبه و توسط لوله مخصوصی  وارد مجرای گوارش او می شود . بر حسب نیازهای تغذیه ای بیمار ، شدت تحمل او و مدت زمان استفاده از لوله از انواع متعددی از تغذیه انترال می توان استفاده کرد . در مواردی که تغذیه انترال نیز نمی تواند به طور کافی مایعات و نوترینت های مورد نیاز کودکان مبتلا را تامین کند و یا در شرایطی که دستگاه گوارش غیر قابل دسترس است و یا فعال نیست ، از روش تغذیه پارنترال استفاده می شود . در این روش مواد مغذی مورد نیاز بیمار محاسبه و مستقیماً وارد سیستم عروق وی می شود . بر حسب طول مدت استفاده از این روش و اسمولالیته محلول های تجویز شده این روش به دو صورت محیطی و مرکزی صورت می گیرد . در هر حال به دلیل اینکه در صورت تداوم تغذیه پارنترال امکان تراس لوکاسیون باکتریایی و افزایش استعداد ابتلا به عفونت ها در بیمار وجود دارد ، باید بلافاصله بعد از اینکه امکان تغذیه با لوله یا دهان وجود داشت ، بیمار را به تغذیه انترال یا دهانی برگرداند .

منبع : فصلنامه دانستنی های سرطان