سلامت نیوز:پیروی از یك رژیم غذایی صحیح بر مبنای راهنمایی‏ها و دستورات هرم تغذیه، از دوران كودكی تا كهنسالی، می‌تواند متضمن بالاترین درصد مصونیت فرد از ابتلا به بیماری‏های مختلف و مهم‌ترین عامل حفظ سلامتی وی در طول حیاتش باشد.
1- در چند قسمت اخیر شرح دادیم كه از دیدگاه علم تغذیه نوین و آنچه به عنوان یافته‌های آكادمیك و تحقیقاتی به شكل كتاب و مقاله در این زمینه موجود است، پیروی از یك رژیم غذایی صحیح بر مبنای راهنمایی‏ها و دستورات هرم تغذیه، از دوران كودكی تا كهنسالی، می‌تواند متضمن بالاترین درصد مصونیت فرد از ابتلا به بیماری‏های مختلف و مهم‌ترین عامل حفظ سلامتی وی در طول حیاتش باشد. در این راستا وظیفه اصلی متخصصان و مشاوران تغذیه در وهله اول، آگاهی‏رسانی هرچه بیشتر فردی و جمعی در رابطه با تغذیه صحیح، به‌خصوص از طریق آشنایی با روش‌های برنامه‏ریزی غذایی خانواده و چگونگی شروع تغذیه از سنین پایین برای پایه‏ریزی و شكل‏دهی مناسب ذایقه كودكان و بیمه كردن روال آتی تغذیه تك‏تك اعضای خانواده و در مرحله دوم، پایش فاكتورهای آماری مرتبط با سلامت در سطوح مختلف جامعه و پیگیری مطالبات جامعه علمی كشور از مسوولان، برای كمك به بالا بردن سطح آگاهی مردم، كاهش تبلیغات غلط تجاری و جلوگیری از رواج اعتقادات نادرست و مصرف مواد غذایی پرخطر است، چراكه در این صورت نیاز به مشاوره‌های درمانی و هزینه‌های مربوط به آن به حداقل می‌رسد و با تقویت و تمركز بیشتر بر فعالیت‌های ذكرشده در مرحله پیشگیری، عملكرد نظام سلامت با موفقیت بیشتر و هزینه كمتر همراه خواهد شد.

2- اما به نظر می‌رسد یكی از دلایل اصلی عدم اقبال عمومی به آموزش‏های موجود و پایین بودن میزان موفقیت حاصل از تلاش‌های صورت‌گرفته در بالا بردن سطح اعتماد جوامع گوناگون امروزی نسبت به توصیه‌های تغذیه‏ای، ناكافی بودن شناخت علم تغذیه از تاثیر بالای مشخصات فردی در تنظیم برنامه غذایی از یك سو و بی‏اهمیت دانستن سایر عوامل دخیل در این رابطه همچون شرایط جغرافیایی، امكان دسترسی به مواد غذایی گوناگون نزد اشخاص مختلف یا عادات غذایی غالب در هر منطقه باشد. به عبارت دیگر برای نیل به هدف اصلی یعنی «انتخاب مفیدترین رژیم غذایی در عین سازگاری كامل با مشخصات هر فرد»، در كنار استفاده از یافته‌های مدرن و مورد بحث دانش روز تغذیه، از قبیل میزان مواد مورد نیاز روزانه و مقدار موجود این مواد در غذاهای گوناگون، مسایل دیگری را هم كه بیشتر به شرایط خاص جسمانی یا موقعیت ویژه آن فرد بخصوص مربوطند، باید در نظر داشت.

3- در 15 سال اخیر كه به‌شخصه پیگیر یافتن ارتباطی منطقی و قابل اتكا بین مشخصه‌های جسمانی افراد گوناگون با چگونگی انتخاب بهترین غذا برای هریك از آنان بوده‏ام، به‌عینه و به‌تجربه دریافته‏ام كه لازم است علاوه بر اطلاع از مقادیر فاكتورهای شیمیایی و بیوشیمیایی خون مانند قند، تری‏گلیسرید، كلسترول و هموگلوبین یا دیگر فاكتورهای شناخته‏شده و قابل اندازه‏گیری و آگاهی از سابقه فامیلی شخص مورد نظر از نظر ابتلا به بیماری‏های گوناگون، باید برخی فاكتورهای وابسته به ژنتیك را نیز كه ممكن است به مرور زمان یا در اثر نوع تغذیه انتخابی، تشدید یا تضعیف شوند، مدنظر قرار داد. برای دسته‏بندی این مشخصات پایه كه در هر فرد نسبت به فرد دیگر، تفاوت‌های اساسی و قابل مشاهده‏ای دارد (جهت تشخیص گروهی كه هر فرد با توجه به دارا بودن مشخصات خاص، در آن گروه قرار می‏گیرد و سپس ارایه راهكار مشابه و دستورات غذایی برای آن گروه خاص)، نیازمند داشتن سیستمی جامع و منطقی هم از نقطه‏نظر تشخیص با توجه به شباهت‏های جسمانی و هم از نظر شناختن غذاهای مطلوب برای هر دسته یا گروه هستیم.

4- از دیرباز تاكنون این شیوه تفكر باعث پدید آمدن روش‌های گوناگونی در كشورها و فرهنگ‌های مختلف دنیا برای تقسیم‏بندی افراد و غذای آنها شده است كه از آن جمله می‌توان به دسته‏بندی افراد بر اساس گروه‌های خونی توسط دكتر «پیتر آدامو» و پیشنهاد استفاده از غذاهای خاص برای هر گروه خونی اشاره كرد. این روش با توجه به جدید بودن (دارای سابقه چنددهه‌ای) و نداشتن پشتوانه علمی و تجربی كافی، هنوز به طور كامل قابل دفاع نیست و در آینده به برخی نقایص آن اشاراتی خواهیم داشت. اما نزدیك‏ترین سیستم جامعی كه می‌توان بسیاری از این حالات و مشخصات را در شكلی كلاسه‏بندی‏شده و قابل اتكا در آن یافت، همان طب سینوی یا سنتی ایران است كه با بهره بردن از مبانی طب یونان قدیم از قرن‏ها قبل و به طور مشابه با روش‌های هم‏عصر خود مانند طب آیورودا در هند یا طب سنتی چینی، در ایران برای تشخیص و درمان بیماری‏ها از آن استفاده می‏شده است.

همان‌طور كه قبلا هم اشاره شد با پیشرفت علوم پزشكی و جایگزینی روش‌های مدرن طبابت در قرن جدید به جای طب سنتی و حذف كامل اندوخته‌ها و تجربیات آن، به سرعت نوع نگرش درمانی از طب كل‏نگر به سمت محدود كردن دیدگاه به یك عضو یا اعضای خاص رفته و در آن استفاده از مواد شیمیایی و داروهای گوناگون برای درمان بیماری‏های نوظهور جایگزین غذا و روش‌های پیشگیرانه قدیمی شده‏اند. بنابراین، قصد ما از مروری اجمالی بر ارتباط طب قدیم و عقاید آن با علم تغذیه امروزی در چند قسمت آینده (كه در تحصیلات آكادمیك هیچ‌گونه اشاره‏ای حتی كوتاه هم به آنها نمی‌شود)، امكان‏سنجی استفاده از توانایی‏های بالقوه این دیدگاه در امتزاج با دانش جدید و كمك به شناسایی فاكتورهای دخیل در تشخیص طبع و مزاج هر فرد و انتخاب غذای مناسب و خاص وی از دوران كودكی تا سالمندی است.

منبع: روزنامه شرق