سلامت نیوز: از بین هر 20 فرانسوی، یكی‌شان كلیه‌هایی بیمار دارند و خودشان این موضوع را نمی‌دانند!

نزدیك به سه میلیون فرانسوی از یك بیماری كلیوی رنج می‌برند. با این حال، اكثر آنها از این موضوع اطلاع ندارند! در واقع، بیماری‌های كلیوی قبل از رسیدن به مراحل پیشرفته علایم خاصی از خود نشان نمی‌دهند. اغلب این بیماری‌ها دیر تشخیص داده می‌شوند، در حالی كه تشخیص زودرس، می‌تواند شدت آسیب‌های كلیوی را كم یا حتی متوقف كند.

كلیه‌ها ضایعات سمی را كه از نابودی سلول‌های بدن و هضم مواد خوراكی ایجاد می‌شوند از بدن خارج می‌كنند. بریژیت لانز، نفرولوژیست و دبیركل بنیاد كلیه فرانسه می‌گوید: «سلول‌های بدن ما برای زنده بودن نیاز به انرژی و مواد مختلف دیگری دارند كه این نیاز توسط مواد غذایی تامین می‌شود. ضایعات تولیدشده توسط این مراحل اغلب توسط خون جذب و توسط كلیه‌ها تصفیه می‌شود. سپس این سموم وارد ادرار می‌شوند.» اما نقش كلیه‌ها فقط به تصفیه كردن خون محدود نمی‌شود. درواقع، كلیه‌ها هورمون هم تولید می‌كنند. بریژیت لانز اضافه می‌كند: «اولین آنها، هورمون رنین است كه فشار خون را تنظیم می‌كند به همین دلیل است كه نارسایی كلیوی مزمن اغلب همراه با پرفشاری خون است.» ضمنا كلیه‌ها اریتروپویتین معروف را هم می‌سازند كه به دلیل دوپینگ شناخته شده است. این هورمون بر ساخت مغز استخوان در تولید گلبول‌های قرمز خون اثر می‌گذارد. كمبود این هورمون بر اثر نارسایی كلیوی باعث كم‌خونی می‌شود.

بیماری‌های كلیوی ممكن است در اثر عفونت‌های میكروب‌هایی مانند استرپتوكوك ایجاد شوند. همچنین مواد سمی، خصوصا برخی داروها نیز ممكن است كاركرد نامناسب كلیه‌ها را در پی داشته باشد البته كلیه‌ها با افزایش سن، عملكردشان ضعیف‌تر می‌شود. در واقع از 60 سالگی به بعد، در ازای هر 10 سال، 10 درصد از عملكرد كلیه‌ها كاسته می‌شود.
یكی از دلایل اصلی نارسایی كلیوی انسداد سرخرگ‌های كلیه است. دكتر لانز در این‌باره می‌گوید: «از 50 سالگی به بعد، دیواره سرخرگ‌های كلیوی ممكن است ضخیم شود و رسوب كلسترول را در خود به دنبال داشته باشد. این همان ورم وریدی است. عبور خون به سمت كلیه كاهش می‌یابد بنابراین بافت كلیوی، كم‌كم خراب می‌شود.»
اغلب اوقات، تشخیص زودرس این انسداد به كمك آنژیوپلاستی قابل درمان است. دكتر لانز در ادامه توضیح می‌دهد: «یك بالون كوچك وارد ناحیه منقبض شده سرخرگ می‌شود و طی 30 ثانیه آن را باد می‌كند. به این ترتیب این ورم از بین می‌رود و خون می‌تواند دوباره به شكل طبیعی در رگ به جریان بیفتد. این درمان می‌تواند باعث بهبود جزیی نارسایی كلیوی شود.»

دیابت نیز مسوول یك‌چهارم موارد نارسایی كلیوی است، دیابت اغلب همراه با پرفشاری خون و البته افزایش بسیار زیاد چربی خون است. این دو عامل، آسیب‌های كلیوی را با خود به همراه دارند، اینجا باز هم زمان اهمیت بالایی می‌یابد! هر چه دیابت زودتر تشخیص داده و درمان شود، از بین رفتن كلیه نیز كندتر خواهد شد.
در ابتدای بیماری‌های كلیوی، اغلب علایم خاصی وجود ندارد. نارسایی كلیوی آرام‌آرام با خستگی بیش از حد بر اثر انجام یك كار از دست دادن اشتها و نیاز به دفع ادرار به دفعات هنگام شب احساس می‌شود. به طور كلی عدم كاركرد كلیه‌ها در موارد پرفشاری خون یا بعد از آزمایش ادرار كشف می‌شود. با پیشرفت درجه و شدت نارسایی كلیوی، پزشكان روی آزمایش خون حساب می‌كنند. اصلی‌ترین فاكتور كراتینین است، یعنی میزان كراتینین در خون سنجیده می‌شود. لانز در این‌باره توضیح می‌دهد: «كراتینین از نابودی طبیعی سلول‌های ماهیچه‌ای در بدن تولید می‌شود. اگر كلیه‌ها درست كار نكنند، میزان كراتینین خون افزایش می‌یابد.»

به محض اینكه نارسایی كلیه تشخیص داده شد، برای پیشگیری از وخامت شرایط باید درمان آغاز شود. به این منظور در ابتدا باید فشار خون به وسیله دارو كنترل شود. سپس باید فرد بیمار در روش تغذیه‌اش تجدیدنظر كند. در واقع، تغذیه‌ای سرشار از پروتئین كار كلیه‌ها را زیاد می‌كند و باعث ایجاد ضربه به عملكرد كلیه می‌شود ضمنا توقف در استعمال دخانیات ضروری است. در واقع، سموم دخانیات روند پیش‌روی نارسایی كلیوی را سرعت می‌بخشد. به محض اینكه نارسایی كلیوی شدید شود، باید درمان توسط دیالیز را شروع كرد. دیالیز خون را از مسیر یك غشا نیمه‌نفوذپذیر تصفیه می‌كند. در فرانسه، حدود هشت هزار در سال این درمان را آغاز می‌كنند و بیش از 35 هزار نفر به طور مرتب دیالیز می‌شوند. برخی اصول بسیار ساده به حفظ سلامت كلیه‌ها كمك می‌كنند. لانز در این‌باره توصیه‌هایی دارد: «باید متناسب با نیازتان آب كافی بنوشید (حداقل یك لیتر در روز) و این میزان را برای راحت‌تر شدن كار كلیه‌ها به چند مرحله تقسیم كنید. مراقب باشید تا تغذیه‌ای متعادل داشته باشید تا از افزایش وزن و بالارفتن كلسترول جلوگیری شود. زیاد نمك استفاده نكنید زیرا مصرف زیاد نمك باعث پرفشاری خون می‌شود. در رابطه با مصرف بیش از حد مسهل‌ها یا مدررها و مصرف محصولاتی كه تركیبات آنها برایتان شناخته شده نیست مانند برخی گیاهان چینی، مراقب باشید. در پایان، حواس‌تان به رژیم‌های غذایی پر پروتئین هم باشد، این دسته از خوراكی‌ها، كلیه‌ها را خسته می‌كنند.»

منبع: روزنامه شرق