سلامت نیوز : پدیده كودكان كار و كودكان خیابانی یكی از پدیده‌های اجتماعی است كه امروزه متخصصان مددكاری و علوم اجتماعی به آن می‌پردازند.

این پدیده معلولی از عوامل گوناگون و درهم پیچیده اجتماعی و اقتصادی است. نظریه‌های مختلفی در حیطه علوم اجتماعی به این قضیه پرداخته است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه جام جم علت ورود كودكان به دنیای كار مى تواند ناشى از فقر خانواده، ترس از آینده و فقیرترشدن در آینده یا معضلات خاص خانواده همچون بدسرپرستى یا بى‌سرپرستى باشد.

البته در كار كودكان معمولا ارزش افزوده بیش از دستمزد بوده و هزینه‌هاى اجبارى نهفته در مقررات كار مثل پرداخت حق بیمه و مالیات براى كودكان كارگر حذف مى شود و به همین دلیل كارفرما علاقه‌مند به كار كودكان است.

اقتصاددانان دلایل ورود كودكان به عرصه‌‏ كار را از زاویه‏‌ عرضه و تقاضا بررسی می‌كنند. از این منظر در میان عوامل مختلف «فقر» مهم‌ترین عاملی است كه كودكان را وادار به كار كردن می‌كند، زیرا درآمد حاصل از كار كودك برای زندگی او و خانواده‌اش ضروری است.

سازمان بین‌المللی كار علل كار كودك را به سه دسته‏ كلی علل بی‌واسطه، علل نهفته و علل ساختاری تقسیم كرده است.

علل بی‌واسطه عواملی مثل كمبود یا نداشتن پول یا غذا، افزایش قیمت كالاهای اساسی، مقروض بودن خانواده‌ها، مرگ یا بیماری سرپرست خانواده و... است.

علل نهفته به از هم پاشیدگی خانواده‌ها، بی‌سوادی یا كم‌سوادی والدین و انتظارات فرهنگی از كودكان در رابطه با كار و آموزش بر می‌گردد.

در واقع خانواده‌های دچار تشنج از مهم‌ترین عوامل خیابانی شدن كودكان هستند. علل ساختاری نیز مسائلی چون نابرابری بین ملیت‌ها و مناطق مختلف و وضعیت نامطلوب تجارت، شوك‌های اجتماعی مثل جنگ، بحران‌های مالی و اقتصادی، مهاجرت، ایدز و... است.

هر چند عواملی مانند علاقه كودكان به كار، اجبار خانواده‌ها، ضعف برنامه‌های حمایتی و رفاهی، خرده‌فرهنگ‌های ارزشی مثبت نسبت به كار كودكان پسر، نا آگاهی كودكان از حقوق قانونی خود یا عدم اتكای آنان به مراجع قانونی معین، سوءاستفاده كارفرمایان خیابانی و زندگی در مناطق حاشیه‌ای از عوامل موثر در شكل گیری كودكان كار در شهرهاست، اما در این بین فقر اقتصادی خانواده‌ها و نیاز مبرم این خانواده‌ها به درآمد كودكان، نقش برجسته‌ای در بین كل عوامل موجود دارد.

سازمان‌های مدافع كودكان، معتقدند با توجه به روند رو به رشد فقر و شكاف طبقاتی در جهان كه در سال‌های اخیر به اوج خود رسیده، به‌ناچار بخش زیادی از بار تامین درآمد خانواده‌های فقیر به ناچار بر دوش كودكان افتاده است.

تغذیه كودكان كار اغلب در شرایط نامناسبی قرار دارد این كودكان به دلیل محرومیت از موادمغذی و ویتامین‌ها و سایر ملزومات غذایی عمدتا به سوءتغذیه دچار می‌شوند.

براساس نتایج به دست آمده كودكان به ندرت میوه، سبزیجات یا پروتئین می‌خورند‏‏، تعدادی از كودكان فقط یك یا دو بار در روز غذا می‌خورند.

این موضوع باعث می‌شود آنها از نظر جسمی ضعیف شوند و در آینده این مشكل خود زمینه‌ساز فقر آنها می‌شود و این چرخه معكوس ادامه پیدا می‌كند.