سلامت نیوز: کمر درد می‌تواند علل گوناگونی داشته باشد. به عنوان مثال صدمات ناشی از تصادفات قبلی، علل ناشی از ستون فقرات مثل بیرون زدگی دیسک یا آرتروز مفاصل فقرات یا اختلال مفصل بزرگ ستون فقرات با لگن، علل ناشی از سیستم عصبی، علل ناشی از اعضا داخل لگن یا صدمات عضلانی و صدمات رباط ها رامی‌توان نام برد.

انجام شرح حال و معاینه فیزیکی کامل جهت بررسی علت کمردرد بیمار اهمیت زیادی دارد و از آنجایی‌که 30درصد افراد بالای 50 سال علایم بیرون زدگی دیسک در MRI دارند ولی کمردرد ندارند. بنابراین در صورتی‌که چنین افرادی دچار کمردرد به‌دلیل دیگری شوند، اگر تنها به MRI بیمار توجه شود علت کمردرد وی را ناشی از بیرون زدگی دیسک دانسته و ممکن است به اشتباه بیمار تحت عمل جراحی دیسک قرار گیرد و پس از عمل جراحی کمر درد بیمار بهبود نیابد.

بنابراین MRI تنها کمک کننده در تشخیص بوده و جهت بررسی علل دیگری مانند تومورها و بیماری‌های عفونی ستون فقرات و پارگی‌های یا شکستگی‌های ستون فقرات و جابه جایی‌های آن می‌تواند مفید باشد. در واقع علاوه بر موارد فوق باید افسردگی، اضطراب و هیجانات و استرس‌ها را نیز در بررسی کمر درد مدنظر قرارداد. این موارد می‌تواند موجب شروع یا تشدید کمردرد شودند.

ضمنا بعضی از کمردردها با شرح حال و معاینه فیزیکی و MRI قابل تشخیص نبوده و تنها با تزریقات تشخیصی می‌توان منشا کمردرد بیمار را کشف کرد. این تزریقات جنبه‌ی درمانی نیز دارد و در صورتی‌که درد بیمار با تزریق در مفصل مربوطه کاهش یابد مراحل بعدی درمانی را می‌توان جهت بیمار ترتیب داد.

برای مثال تزریقات درمانی جهت درد سیاتیک ناشی از بیرون زدگی دیسک سبب کاهش قابل توجه درد بیمار پس از 10 روز می‌شود. البته در مواردی دو تا پنج روز پس از تزریق نیز اثرات درمانی شروع شده و ادامه می‌یابد بیماران دو روز بعد از تزریق می‌توانند به سر کار خود برگردند ولی باید ساعت کار کوتاه شده و از فعالیت‌هایی که احتیاج به انرژی زیاد دارند خودداری کند ضمنا باید به‌تدریج فعالیت خود را افزایش دهند تا از عود درد جلوگیری کند.

فیزیوتراپی کمردرد
فیزیوتراپی غیر فعال: شامل برق گذاشتن در جلسات مختلف،استفاده از دستگاه TENS در منزل گذاشتن کیسه‌ی آب گرم یا سرد است.

فیزیوتراپی فعال: همان ورزش‎های کششی و قدرتی عضلات کمر و لگن و پاها و شکم است ورزش‌های آیروبیک شامل پیاده روی، شنا،دوچرخه سواری نیز شامل این نوع فیزیوتراپی است. ورزش‌های قدرتی عضلات باید به مدت حداقل 20_15 دقیقه در هر روز انجام شود. ورزش‌های آیروبیک نیز به مدت 40_30 دقیقه سه بار در هفته لازم است.

تزریقات تشخیص درمانی
تزریقات استخوان دنبالچه جهت تسکین دردهای سیاتیک و کمردردها به کار می‌رود داروهای ضدالتهاب و نیز استرویید ها جهت کاهش التهاب ناشی از تنگی کانال نخاعی، سیاتیک و بیرون زدگی دیسک استفاده می‌شود.

همچنین از داروهای بی حسی قبل از تزریقات استفاده شده تا درد موقع تزریق به حداقل برسد. پس از ورود سوزن به محل، ماده رنگی تزریق می‌شود. تزریق ماده رنگی جهت مشاهده محل دردناک و اطمینان از محل دقیق سوزن قبل از تزریق دارو است. اغلب بیماران پس از یک یا دوتزریق کاهش درد قابل توجهی را بیان می‌کنند.

حداکثر 3 تزریق در این محل انجام می‌شود،البته در صورتی‌که تزریق اول در 10 روز اول بهبودی قابل توجهی را ندهد باید این روش را کنار گذاشته و روش‌های دیگری مثل تزریق داخل دریچه کانال نخاعی را در نظر گرفت.


تزریق داخل سوراخ کانال نخاعی
بهترین روش کاهش درد بیماران مبتلا به درد‌های سیاتیک و درد ناشی از بیرون زدگی دیسک کمر یا گردن است. در این روش با کمک دستگاه فلوروسکوپی (مشاهده تلویزیونی) و تزریق ماده رنگی محل ورود به دریچه کانال نخاعی را کشف کرده و پس از اطمینان از محل دقیق سوزن،تزریق دارو در اطراف ریشه‌ی عصب مبتلا صورت می‌گیرد. دریچه‌های مربوطه در حقیقت شکاف‌هایی در بین مهره‌های ستون فقرات است که ریشه‌های اعصاب از وسط آن خارج شده و به طرف اندام‌ها عصب دهی می‌دهند.

این تزریق هم جنبه تشخیص و هم درمانی دارد و حتی در مواردی‌که احتیاج به عمل جراحی است جهت کشف محل دقیق انجام عمل جراحی مناسب است. در این روش از تزریق داروهای ضدالتهاب و استروئیدی جهت کاهش التهاب ریشه‌ی عصبی که در اثر بیرون زدگی دیسک ایجاد شده است استفاده می‌شود یک تا سه تزریق جهت از بین رفتن التهاب ریشه‌ی عصبی در 80درصد موارد موفقیت آمیز بوده و بیماران از درد رهایی می‌یابد.

در حین تزریقات و پس از آن ورزش‌های لازم تجویز می‌ شود. در درصد بقیه بیماران که به این تزریقات پاسخ مناسب را نداده‌اند از روش کوچک کردن دیسک به‌وسیله امواج رادیو فرکوئنسی استفاده می‌شود که این روش نیز بدون عمل جراحی انجام شده و موجب برداشته شدن فشار دیسک از روی عصب می‌شود.

تزریق داخل مفاصل Facet
از آنجایی‌که بین 40_20درصد دردهای کمر به‌دلیل آرتروز مفاصل است تزریق به‌داخل این مفاصل هم جنبه تشخیص و هم درمانی دارد، به صورتی‌که اگر درد بیمار پس از تزریق در این مفصل از بین برود نشان می‌دهد که منشأ درد مفصل مربوطه بوده و ناشی از بیرون زدگی دیسک نیست مفاصل Facet مفاصل کوچکی بین مهره های ستون فقرات هستند که در پشت دیسک قرار گرفته و سبب پایداری ستون فقرات و تحمل وزن می‌شوند.

همچنین تنها راه تشخیص این نوع آرتروز تزریقات داخل این مفاصل است و هنوز روش تشخیص مناسبی مانند MRI با سیتی اسکن جهت کشف آرتروز این مفاصل کشف نشده است پس از تشخیص آرتروز مفاصل Facet مرحله بعدی سوزاندن عصب کوچک حسی مربوط به این مفصل است که توسط امواج فرکوئنسی این مهم انجام می شود.

متخصص آنستزی فلوشیپ اینترونشنال درد و عضو انجمن پزشکان درد آمریکا ASIPP