سلامت نیوز :به رغم اینكه نمی‌توان برای تهران حد و مرزی قائل شد اما متكدیان این كلانشهر برای خود حد و مرزهای غیر قابل دسترسی دارند. متكدیان شهر ما هر كدام بنا به تخصصی كه دارند حوزه و محدوده تعریف شده‌ای برای خود دارند و هیچ كس حق تعدی به این محدوده را ندارد. سر قفلی‌های متكدیان در شهر تهران كاملا مشخص است و هیچ گروه دیگری به خود این اجازه را نمی‌دهد كه وارد محدوده كاری گروه دیگر شود. محل زندگی اكثر متكدیان در محله‌هایی چون مرتضی گرد، خلازیر، پاكدشت، قیامدشت، نسیم شهر، جاده قدیم و جاده مخصوص كرج،‌ولی‌آباد است .

به نوشته روزنامه تهران‌امروز بحث دیروز و امروز نیست. خیلی جاها دیده می‌شوند. ساعت كاری خاصی هم برای تامین معاش ندارند، این روزها می‌توان عنوان گدایان شبانه‌روز به آنها اطلاق كرد. فقط كافی است هنگام رد شدن از كنارشان كمی قدم‌هایت را آهسته برداری تا در دامشان گرفتار شوی، آن وقت است كه برای خلاص شدن از دست متكدیانی كه دست و پایت را چسبیده‌اند و تمام ارواح خاندانت را جلوی چشمانت می‌آورند تا چند صد تومانی به آنها كمك كنی.

هر روز هم اخبار عجیبی از روش‌ها مختلف تكدیگری در كشور منتشر می‌شود و حتی برخی مسئولان از درآمد‌های چند صد میلیونی باندهای گدایی خبر می‌دهند! حالا در بین تمام اینها، خبر واردات متكدی به كشور «نوبرانه»‌ای بود كه استاندار تهران از آن سخن به میان می‌آورد.

مرتضی تمدن با اشاره به وجود باندهای مافیایی تكدیگری در كشور تاكید می‌كنند كه مافیای تكدیگری برخی از اتباع بیگانه را كه نقض عضو داشته یا وضعیت ظاهری مفلوكی دارند گزینش كرده و پس از طی دوره‌های آموزشی برای تكدیگری به خیابان‌ها می‌فرستد. وجود این متكدیان خارجی كه با زبان‌های بیگانه از شهروندان استمداد كمك می‌كند به تكمیل شدن پازل متكدیان شهرمان كمك قابل توجهی كرده است. با این حساب برای كمك به این افراد به یك زبان بیگانه باید مسلط باشی تا بتوانی برای رضای خدا كمكی به خرجی خانواده این افراد كنی.

دكتر مجید ابهری، آسیب‌شناس اجتماعی در خصوص حضور متكدیان بیگانه در كشورمان می‌گوید:‌ اینكه بخواهیم متكدیان را خارجی معرفی كنیم پاك كردن صورت مسئله است. اما بر طبق پژوهش‌های صورت گرفته 75 درصد متكدیانی كه در تهران فعالیت می‌كنند تركیبی از مهاجران روستایی و شهرستانی،‌كولی‌های مهاجر، افراد خارجی و گدایان وارداتی هستند كه بیشتر از اتباع پاكستانی و افاغنه بوده ودر حاشیه شهرهای بزرگ و تهران سكونت دارند.

وی در عین حال تصریح می‌كند:‌ در بافت جمعیتی متكدیان در تهران می‌توان معتادان،‌ افراد بی‌خانمان، گدایان حرفه‌ای و افراد غیر بومی تهرانی را بر شمرد كه مهم‌ترین خطر از ناحیه متكدیان حضور طایفه فیوج در تهران و شهرهای بزرگ است كه اعضای این قبیله از كودكی به گدایی و دزدی مشغولند و حرفه‌ای غیر از سرقت و كیف‌قاپی و كف زنی بلد نیستند.



مدیریت بی‌نقص بر متكدیان

هر چند مدت یك بار اخباری مبنی بر اجرای طر حهای ضربتی برای جمع آوری متكدیان در تهران اجرا می‌شود اما بعد از گذشت چند روز دوباره چهره خیابان‌ها و معابر به روز اول برگشته و هیچ تغییر محسوسی در آنها پیدا نمی‌شود. متكدیان دوباره به جاهای اصلی خود برگشته‌اند و با قوایی تازه‌تر به تكدیگری مشغول می‌شوند.

رضا جاگیری معاون اجتماعی رفاه و خدمات اجتماعی شهرداری تهران در این باره به تهران‌امروز می‌گوید:‌ مافیای تکدی‌گری به راهکارهای فرار از قانون آگاهند و مدیریت بدون نقص آنها موجب شده به صورت سازمان یافته در شبکه‌های مافیایی کسب درآمد کنند.وی با انتقاد از تعلل و بی‌خیالی برخی از سازمان‌های عضو ستاد ساماندهی متکدیان تهرانی می‌گوید:ما چندین سال است می‌گوییم باندها و مافیای تکدی‌گری در تهران فعال هستند و روز به روز قوی‌تر می‌شوند ولی هیچ عکس‌العملی از نهادهایی که انتظار داریم مشاهده نمی‌شود. در این چند سال اخیر هیچ‌گونه خبری مبنی بر شناسایی و متلاشی شدن باندهای تکدی گری نشنیده و ندیده ایم که باید دستگاه‌های انتظامی و قضایی به طور جدی وارد شوند.

گدایی به شرط سر قفلی

به رغم اینكه نمی‌توان برای تهران حد و مرزی قائل شد اما متكدیان این كلانشهر برای خود حد و مرزهای غیر قابل دسترسی دارند. متكدیان شهر ما هر كدام بنا به تخصصی كه دارند حوزه و محدوده تعریف شده‌ای برای خود دارند و هیچ كس حق تعدی به این محدوده را ندارد. سر قفلی‌های متكدیان در شهر تهران كاملا مشخص است و هیچ گروه دیگری به خود این اجازه را نمی‌دهد كه وارد محدوده كاری گروه دیگر شود.

محل زندگی اكثر متكدیان در محله‌هایی چون مرتضی گرد، خلازیر، پاكدشت، قیامدشت، نسیم شهر، جاده قدیم و جاده مخصوص كرج،‌ولی آباد، صالح آباد و باقرشهر و در خانه‌های دسته جمعی است كه صبح به صبح با سرویس‌های مخصوصی كه برای آنها تدارك دیده شده به محل كارشان آمده و بعد از اتمام شیفت كاری با همان سرویس‌ها به مبدا باز می‌گردند. متكدیان شهر ما بعضی اوقات اقدامات محیر العقولی انجام می‌دهند، دستكاری سیستم‌های چراغ‌های راهنمایی و رانندگی و اضافه كردن به ثانیه‌های

چراغ قرمز از اقداماتی است كه متكدیان انجام می‌دهند تا بتوانند درآمد بیشتری را از رانندگان منتظر پشت چراغ قرمز كسب كنند.

سرهنگ سعید اسماعیلی، مدیر ارتباط با رسانه‌های راهور تهران در این‌باره به تهران امروز می‌گوید:‌از انسان دو پا هیچ حركتی بعید نیست. انسانی كه می‌تواند كابل‌های برق فشار قوی را در عرض چند دقیقه سرقت كند به طور قطع می‌تواند جعبه‌های راهنمایی و رانندگی را باز كرده و زمان بندی چراغ‌های راهنمایی و رانندگی را دستكاری كنند.

وی با اشاره به این موضوع كه متكدیان نیز مثل سایر اقشاری كه بی‌توجه به وضعیت ترافیك شهر هستند، می‌توانند در اختلالات ترافیك موثر باشند،‌ می‌گوید:‌هر چیزی كه بتواند مسیر حركت ترافیك را مختل كند می‌تواند در سیستم حمل‌ونقل عمومی نیز اختلال ایجاد كند. اسماعیلی از متكدیانی كه در سر چهارراه‌ها و پشت چراغ قرمز به كار اشتغال دارند نیز به عنوان مختل كنندگان ترافیك نام می‌برد و می‌گوید متكدیان تهرانی نیز جزو افرادی هستند كه بدون شك در ایجاد اختلال ترافیكی در خیابان‌ها موثرند.

اقدامات پر سر و صدا اما بی‌نتیجه

برای مبارزه با این افراد و جمع آوری آنها از سطح خیابان‌ها و معابر تا كنون اقدامات زیادی انجام شده كه به نظر می‌رسد چندان نتیجه بخش نبوده است. استاندار تهران از شهرداری، بهزیستی و نیروی انتظامی به عنوان متولیان جمع آوری متكدیان از سطح شهر نام می‌برد و می‌گوید:‌بهزیستی، نیروی انتظامی و شهرداری تهران مسئول برخورد با این پدیده هستند. اکنون در استانداری تهران دستگاه‌های مسئول را با هم هماهنگ می‌کنیم تا این مشکل هر چه زودتر برطرف شود زیرا این موضوع شایسته ‌ام‌القرای جهان اسلام نیست که سر چهارراه هایش افراد بی دلیل و تنها برای سودجویی تکدی گری کنند.

دكتر رضا جاگیری، معاون اجتماعی سازمان رفاه و خدمات اجتماعی شهرداری تهران درخصوص نحوه برخورد شهرداری تهران با متكدیان سطح شهر به تهران امروز می‌گوید: 90 درصد پولی كه متكدیان به همراه دارند از آنها گرفته می‌شود. به گفته وی دو قاضی برای رسیدگی به وضعیت متكدیان در مراكز شهرداری به صورت ثابت فعالیت می‌كنند كه بر اساس مواد قانونی 712 و 713 قانون مجازات اسلامی احكام خود را صادر می‌كنند. دكتر جاگیری با بیان این نكته كه سرعت عمل قضات در رسیدگی به این پرونده‌ها بسیار بالاست،‌ تصریح می‌كند:‌ در این میان خلأ قانونی بسیار مشهود است چرا که اگر متکدی دستفروشی کند دیگر دست و بال قاضی بسته است. دكتر ابهری نیز با اشاره به لزوم برخورد ریشه‌ای با متكدیان به تهران امروز می‌گوید:‌ برخورد ریشه‌ای با این افراد می‌تواند به حذف پدیده گدایی در تهران كمك شایانی كند.

وی با اشاره به تجربه موفق یك بنیاد خیریه در تبریز می‌گوید: جمع آوری، ساماندهی و طبقه بندی متكدیان و ارائه آموزش‌های فنی و حرفه‌ای و اشتغال زایی به این افرادمی توانند نتیجه خوبی در پی داشته باشد همانگونه كه یك بنیاد خیریه در تبریز با ارائه ابزار كار به متكدیان و نظارت مستمر بر عملكرد آنها از تكدیگری مجدد این افراد در این شهر جلوگیری كرده است.

وی درخصوص جمع آوری اتباع بیگانه نیز می‌گوید: بازگرداندن اتباع بیگانه كه به تكدیگری در كشورمان مشغولند به كشورهای مبدا و ثبت و ضبط عكس و مشخصاتشان از مهم‌ترین كارهایی است كه می‌توان انجام داد. به عقیده ابهری با انجام این كار و در صورت بازگشت مجدد این افراد به داخل كشور می‌توان درباره آنها به عنوان بزهكار حرفه‌ای اعلام جرم كرد. دكتر ابهری با اشاره به طرح‌های ضربتی جمع آوری متكدیان می‌گوید:‌ طرح‌های ضربتی وضعیت مسكن و آرام بخش دارند و با اجرای این طرح‌ها نمی‌شود با این پدیده مقابله كرد چرا كه برای به نتیجه رسیدن باید طرح به صورت مستمر و جاری اجرا شود و نهاد مقابله با این پدیده باید به طور دقیق تعیین و معرفی شود وگرنه سرگردان شدن وظیفه مقابله با گدایان بین بهزیستی و شهرداری و نیروی انتظامی و استانداری باعث ضعف مقابله می‌شود.

وی تصریح می‌كند:‌علت ضعف مقابله با تكدیگری وجود خلأ قانونی در دستگیری و مقابله اساسی با این قشر است وگرنه یك متكدی با دست گرفتن چند نوار چسب یا دعا یا چند دستمال كاغذی در ظاهر به دستفروشی مشغول است ولی عملا به گدایی می‌پردازد اما تصویب قوانین بازدارنده در دستگیری گدایان، جریمه آنها یا نگهداری آنها در مراكز آموزش فنی و حرفه‌ای میتواند مقابله اساسی با این پدیده باشد.

این آسیب‌شناس اجتماعی در عین حال تاكید می‌كند:‌ اولین راه برای مقابله با پدیده تكدیگری آموزش و اطلاع رسانی به شهروندان برای خودداری از پرداخت پول به این افراد است چرا كه متكدیان با اسلحه ترحم از ایمان و دلسوزی شهروندان حداكثر سوء استفاده را كرده و به درآمدهای نجومی می‌رسند.

وی تصریح می‌كند: باید كمك‌های اهدایی شهروندان و صدقات آنهابه نهادهای خیریه مسئول دولتی و غیر دولتی هدایت شود تا با متمركز شدن كمك‌ها بتوان خدمات مناسبی را برای شهروندان بی‌بضاعت انجام داد. این آسیب‌شناس اجتماعی با اشاره به كنترل مبادی ورودی شهر برای مقابله با ورود متكدیان به شهرها می‌گوید:‌برای مقابله با این كار می‌توان در ترمینال‌ها و راه‌آهن و مبادی ورودی به تهران و شهرهای بزرگ ایستگاه‌های كنترل مستقر كرد تا از ورود گدایان خارجی به شهرها جلوگیری شود.به عقیده ابهری برخورد ریشه‌ای با سران سازمان گ.ت.ت (گدایان تهران و توابع) كه برخی افراد نیازمند را در باندهای گدایی استخدام و از آنها بهره كشی می‌كنند نیز می‌تواند تا حدی در رفع این مشكل كمك كند.