سلامت نیوز :سال‌هاست آلودگی هوای شهر تهران معضلی برای شهروندان تهرانی و همچنین مسئولان مرتبط با آن است؛ معضلی که سلامتی مردم تهران را به شدت به مخاطره انداخته است. هرچند مدت هاست که شاید دیگر مردم نیز از پیدا شدن راه حل اساسی برای کاهش بار ترافیکی و آلودگی بیش از حد شهر تهران ناامید شده‌اند.

به گزارش سینانیوز، در حال حاضر روزانه سه میلیون و ۵۰۰ هزار خودرو به صورت عادی در شهر تهران در حال ترددند که با اضافه شدن تعداد ۳۰۰ هزار خودرو به این تعداد روزانه حدود ۱۰ تن به میزان آلودگی هوای شهر تهران و همچنین مسائل جانبی دیگر ترافیک تهران که بر سلامتی مردم شهر تهران بسیار تاثیرگذار است، افزوده می‌شود.
ترافیک و آلودگی هوا
سالیانه ۳ میلیون نفر در اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند که ۹۰ درصد آنان در کشورهای توسعه یافته هستند. دربعضی کشور‌ها تعداد افرادی که در اثر همین عامل جان خود را از دست می‌دهند، بیشتر از قربانیان سوانح رانندگی است. این مرگ و میر بطور خاص مربوط به آسم، برونشیت، تنگی نفس و حملات قلبی و آلرژی‌های مختلف تنفسی است. آلودگی هوا به طرق گوناگونی می‌تواند آثار زیانبار درازمدت و کوتاه مدتی بر سلامت انسان‌ها بگذارد. تاثیر آلودگی هوا بر افراد مختلف متفاوت است. آسیب پذیری برخی افراد در برابر آلودگی هوا بسیار بیشتر از سایرین است. کودکان کم سن و سال و سالمندان بیشتر از دیگران از آلودگی هوا آسیب می‌بینند. معمولا میزان آسیب‌ها بستگی به میزان قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی زیانبار دارد؛ یعنی مدت تماس با آلاینده‌ها و غلظت مواد شیمیایی. صدمات ریوی ناشی از هوای آلوده به اوزون، خطری است که هر ۳ نفر از ۵ نفر با آن روبرو هستند.
رییس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، سردرد، تنگی نفس و سرفه‌های توام با خس خس را از نشانه‌های آلوده بودن هوا و افزایش مونوکسیدکربن در محیط دانسته است.
اولین زنگ خطر
بنابر نظر برخی از کار‌شناسان محیط زیست، نخستین زنگ خطر جدی درباره آلودگی هوای تهران در سال ۱۳۷۴ به صدا درآمد. در آن هنگام نزدیک به یکصد نفر از کار‌شناسان و مدرسان محیط زیست، جغرافیا و شهرسازی در پی نشستی در سالن اجتماعات پارک شهر تهران، متنی موسوم به بیانیه «هوای تهران ۷۴» منتشر کردند که در آن برای نخستین بار از آلودگی هوای پایتخت به عنوان یک «بحران ملی» که راه مقابله با آن «عزم ملی» است، نام برده شد.
آلودگی هوای تهران، خطری جدی برای زنان باردار
متخصصان زنان و زایمان معتقدند گاز سمی مونواکسید کربن موجود در هوا در سه ماههٔ اول بارداری به راحتی از جفت عبور کرده و در صورت شدت زیاد مسمومیت به سقط جنین منجر می‌شود.
دکتر ناصر جلالی نایب رییس انجمن سم‌شناسی ایران و فوق تخصص مسمومیت در این خصوص به سینانیوز گفت: «خطر سقط جنین در زنان باردار بیشتر در سه ماهه اول بارداری است و این امر نیز به شدت مسمومیت به آلودگی هوا، شرایط سلامتی کبد، قلب و مقاومت بدنی مادر بستگی دارد.»
بنابراین بسیاری از متخصصان زنان و زایمان و همچنین سم‌شناسی معتقدند زنان باردار نباید مدت زیادی را در ترافیک اتومبیل‌ها به سر ببرند.
میزان آلودگی صوتی در تهران بالا‌تر از استانداردهای جهانی
به گفته بسیاری از کار‌شناسان، میزان آلودگی صوتی در برخی از نقاط شهر به خصوص معابر و حاشیه بزرگراه‌ها بسیار بالا‌تر از استانداردهای جهانی است. دست‌اندرکاران نهاد‌های مختلف مسوول در این امر باید تصمیمات تازه‌ای را در ارتباط با این بحران اتخاذ کنند.
«حسین مهرآوران»، با اشاره به چشم‌انداز ناامیدکننده پایتخت درباره آلودگی‌های صوتی خاطرنشان‌کرد: «با توجه به روند افزایشی خودروهای تولیدی، پیش‌بینی می‌شود که روند آلودگی صوتی هم صعودی باشد. روند صعودی یعنی رسیدن مناطق مختلف شهر به «نقاط بحرانی»، نقاطی که طبق تعریف کار‌شناسان ۱۵ دسی‌بل از حد استاندارد بالا‌تر هستند.»
ترافیک عاملی استرس زا
شهر نشینی و سکونت در محله‌های شلوغ و پرجمعیت و به دنبال آن ترافیک سنگین در راه خانه و محیط کار، همگی استرس زاست. بسیاری از مردم تهران هر روزه مدت زیادی از وقت خود را در راه محل کار و یا محل تحصیل خود در ترافیک به سر می‌برند. ترافیکی که زمان نمی‌شناسد و از صبح تا شب همراه شهروندان این شهر است. بسیاری از روان‌شناسان معتقدند معطلی زیاد در اتومبیل در ترافیک باعث بروز برخی اختلالات عصبی می‌شود که استرس یکی از آنهاست. استرس موجب اختلالات جسمی چون ضربان قلب و اختلال در تنفس و گوارش و احساس دردهای استخوانی و جسمی می‌شود. استرس عامل عمده کاهش کمیت و کیفیت نیروی انسانی و انرژی در کار و زندگی می‌شود. به عبارت دیگر میزان درآمد بهره وری را کم می‌کند. بنابراین روان‌شناسان معتقدند برای کاهش بار استرس زا بر شهروندان، باید فکری جدی برای کاهش بار ترافیک تهران شد.
دکتر اسماعیل ابراهیمی، رئیس انجمن فیزیوتراپی ایران، در این باره به سینانیوز می‌گوید: «مسائل روحی- روانی ناشی از حضور بیش از حد در ترافیک علاوه بر ازدیاد دردهای جسمی، اختلالات روحی و روانی را به شدت افزایش می‌دهد. بطوریکه به شدت پتانسیل و ظرفیت روحی و روانی انسان را کاهش می‌دهد و باعث رانندگی بد و همچنین بدخلقی با سرنشینان اتومبیل‌های گرفتار در ترافیک می‌شود.»
مواظب مفاصل خود باشید
به گفته متخصصان مفصل زانو مهم‌ترین مفصلی است که وزن بدن را تحمل می‌کند از این رو کاهش وزن موثر‌ترین راه پیشگیری و درمان آسیبهای وارده به این بخش از بدن است. مفصل زانو در تمام فعالیت‌های انسان مانند ایستادن، راه رفتن و حتی نشستن در معرض فشارهای مکانیکی زیاد که ناشی از وزن، حمل بار و حتی ماندن در یک موقعیت ثابت است، قرار دارد.
دکتر ابراهیمی، با اشاره به اینکه حضور بیش از حد در ترافیک، باعث نرمی غضروف می‌شود، می‌گوید: «حضور بیش از حد در اتومبیل در ترافیک باعث می‌شود فرد مبتلا به نرمی غضروف و به دنبال آن انواع دیسک‌ها می‌شود. دیسک‌های گردن و ستون فقرات از شایع‌ترین این دیسک‌ها هستند.» ابراهیمی ادامه داد: «حضور بیش از حد در اتومبیل هنگام ترافیک، خطری جدی برای مفاصل است و برخی به غلط بر این باورند که فقط با حذف فشار بر روی مفصل و ثابت نگه داشتن آن مشکل حل می‌شود در حالی که عدم تحرک مناسب خود خطری جدی برای بروز بیماری‌های مفصل همچون آرتروزاست؛ چرا که تغذیه مفصل از طریق تحرک انجام می‌شود.»
راهکار‌ها و پیامد‌ها
به گفته بسیاری از کار‌شناسان فرهنگی و همچنین سلامت کشور، از مهم‌ترین کارهایی که بایستی قبل از اجرای طرح‌های ترافیکی توسط دستگاه‌ها انجام گیرد، آموزش عموم مردم و آشنایی آن‌ها با آخرین قوانین راهنمایی و رانندگی و ترویج فرهنگ درست رانندگی کردن است و این امور زمانی مؤثر خواهد بود که این فرهنگ به درستی توسط رسانه‌های جمعی به خصوص صدا و سیما، روزنامه‌ها، خبرگزاری‌ها و غیره در جامعه نهادینه شود. هرچند پلیس راهنمایی و رانندگی در چند سال گذشته با ساخت تبلیغات متنوع و جذاب و همچنین برپایی نمایشگاه‌های ترافیکی و آموزش آن به خصوص درمیان قشر کودکان و نوجوانان، گام‌های موثری برداشته است، ولی کماکان شاهد بی‌نظمی ترافیکی و به نوعی آشفتگی در سطح شهر هستیم.
امروزه به دلیل افزایش تولید وسایل نقلیه در داخل کشور و همچنین روند روبه رشد واردات خودرو به کشور و در کنار آن حرکت کند طرح فرسوده کردن خودرو‌ها به خصوص در شهر تهران، موجب شده است هر روز سطح خیابان‌ها بیشتر به اشغال وسایل نقلیه (خودرو و موتورسیکلت) درآید و همین امر نیز بار ترافیکی در شهر‌ها را افزایش داده و تاثیر مخربش را بر سلامت مردم تهران افزایش داده است.