سلامت نیوز :شماره ۱۱۵ هرکسی را به یاد آمبولانس‌هایی می‌اندازد که سراسیمه خود را از نقطه‌ای به نقطه دیگری از شهر می‌رسانند و هرچند در مواردی دیر می‌رسند اما نمی‌شود نقش مهم آن‌ها و به طور کلی اورژانس پیش بیمارستانی را در هنگام بروز حوادث نادیده گرفت. اما این سوال به وجود می‌آید که اورژانس تهران در هنگام بروز حادثه‌ای به بزرگی زلزله چقدر آمادگی دارد که به وظایفش در این عرصه عمل کند؟ برای اطلاع از میزان آمادگی اورژانس تهران در مواقع بحران با دکتر رضا دهقان‌پور رئیس اورژانس تهران به گفت‌و‌گو پرداختیم.

اورژانس تهران چقدر آمادگی مقابله با حادثه‌ای مثل زلزه را دارد؟
اگر در تهران بحرانی مانند زلزله به وجود بیاید طبیعتا سیستم‌های مدیریتی، پشتیبانی و نظارتی که ما با آن‌ها در ارتباط هستیم ممکن است آسیب ببینند. پس کسانی که می‌توانند ما را کمک کنند از استان‌های هم جوار خواهند آمد. از طرفی ما با شهرستان‌های استان تهران هم جلسه گذاشته‌ایم و هماهنگی‌های لازم را انجام داده‌ایم، یکی دیگر از کارهای مهمی که در این زمینه انجام شده است تشکیل کمیته تریاژ و تخلیه است. وظیفه این کمیته برنامه ریزی برای مهار بحران و مقابله با آن است. اعضای این کمیته عبارتند از رئیس مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی کشور، رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران و شهید بهشتی، فرمانده بهداری ارتش و سپاه، رئیس هلال احمر، رئیس بسیج جامعه پزشکی، شرکت شهر سالم وابسته به شهرداری، آمبولانس‌های خصوصی، فرود‌گاه‌ها و چند ارگان حیاتی دیگر که می‌توانند برای حمل و نقل مصدومان و اقدامات پیش بیمارستانی به ما کمک کنند.
تشکیل اتاق فرماندهی بحران یا‌‌ همان EUC و تدوین چارت ساماندهی و فرماندهی حادثه یا‌‌ همان ICS جهت تقسیم وظایف در زمان بحران وتسهیل فراخوان مسئولان و پرسنل از دیگر اقدامات انجام شده برای مدیریت بحران است.
چقدر طول خواهد کشید تا این ارگان‌هایی که نام بردید کار عملیاتی خود را شروع کنند؟ آیا احتمال اینکه اعضای این کمیته‌ها خودشان آسیب دیده باشند در نظر گرفته شده است؟
ما برای هر مقوله‌ای که در بحران پیش بیاید تمهیدات لازم را در نظر گرفته‌ایم و برای تمام موارد جایگزین در نظر گرفته‌ایم؛ این کار هم در مورد افراد صدق می‌کند هم در مورد تجهیزات، به عنوان مثال اورژانس یک سیستم ارتباطی سیار دارد که در صورت ایجاد اختلال در سیستم ارتباطی ثابت، فعال خواهد شد که این سیستم در یک مکان امن قرار دارد. تمام افراد کلیدی در مدیریت بحران هم جایگزین دارند.
سرعت عمل اورژانس در هنگام بروز زلزله را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
اورژانس به معنی لحظه است، ما ۱۴۰ پایگاه در سطح تهران داریم که به علت پراکندگی پایگاه‌ها و تعداد بالای آن‌ها احتمال اینکه تعداد زیادی از آن‌ها همگی آسیب ببینند وجود ندارد؛ پایگاه‌های باقی مانده هم به محض مطلع شدن از حادثه شروع می‌کنند به ارسال نیرو به منطقه‌های اسیب‌های دیده.
آیا جدول زمان بندی دارید؟
اورژانس برای برنامه‌های خودش زمانبندی دارد اما نباید این را فراموش کنیم که وظیفه ما درمان‌های اولیه و ارائه خدمات پیش بیمارستانی و فوریت‌های پزشکی است و مدیریت‌های کلان در عرصه مقابله با بحران جزء وظایف ما نیست.
هماهنگی با شهرستان‌های اطراف تهران چطور بوده است؟
با مراکز اورژانس و دانشگاه‌های علوم پزشکی شهرهایی چون قزوین، سمنان، مازندران و کاشان جلساتی برگزار شده و تفاهم نامه‌هایی امضا شده است. آن‌ها مانورهای آمادگی هم در این زمینه برگزار می‌کنند و در مانورهای ما هم شرکت می‌کنند.
آیا اورژانس هم مانند ارگان‌های دیگر ذخیره دارو و تجهیزات دارد؟
ما تا آنجا که توانسته‌ایم در مناطق امن دارو و تجهیزات دپو کرده‌ایم، مانند پارک‌های بزرگی همچون بوستان ولایت، این دارو‌ها و تجهیزات در صورت نیاز به راحتی قابل دسترس هستند.
امکانات و تجهیزات اورژانس چقدر با نیاز واقعی فاصله دارد؟
اولا در حال حاضر نمی‌توان در این مورد اظهار نظر کرد زیرا هنوز حادثه‌ای با ابعاد زلزله تهران را تجربه نکرده‌ایم از طرفی در هنگام بحران همیشه کمبود وجود خواهد داشت ثانیا اورژانس در امر امداد رسانی به مردم تنها نیست، مثلا در حال حاضر ما یک دستگاه بالگرد داریم اما در صورت بروز بحران، بالگردهای هلال احمر، آتش نشانی، سپاه و ارتش هم به کمک ما خواهند آمد.
ساختمان‌ها و تشکیلات اورژانس چقدر در برابر زلزله ایمن هستند؟
این ساختمانی که اکنون در آن هستیم بسیار قدیمی و آسیب پذیر است اما ساختمان جدیدی در غرب تهران در حال تکمیل است که به زودی تشکیلات ما به آنجا منتقل خواهد شد. در مورد پایگاه‌ها هم باید بگویم آن تعدادی که در کانکس‌ها و سوله‌های بحران شهرداری هستند امنیت بالایی دارند اما شاید درباره آن تعدادی که درساختمان‌ها هستند نشود اطمینان کامل داشت.
از نظر نیروی انسانی اورژانس چه وضعیتی دارد؟
از نظر نیروی انسانی هم بعید است اورژانس در هنگام بروز بحران با مشکل مواجه شود، زیرا درصورت نیاز تمام نیرو‌ها اعم از نیروهای ذخیره و نیروهای شهرستان‌های اطراف فراخوانده خواهند شد.
از صحبت‌های شما اینگونه به نظر می‌رسد که همه چیز آماده است و ما آمادگی کامل داریم.
همانطور که گفتم در هنگام بحران کمبود وجود خواهد داشت اما اورژانس تمام تلاش خود را برای هرچه کمتر کردن این کمبود‌ها انجام داده است؛ از طرفی چون چندین سال است موضوع زلزله تهران مطرح شده ما آزمون و خطاهای بسیاری کرده‌ایم و روز به روز آمادگی خود را افزایش داده‌ایم. علاوه بر این ما تجربه‌هایی مانند دفاع مقدس، زلزه منجیل، زلزله بم و... را داریم که به ما کمک بسیار زیادی می‌کنند.
با وجود تمام آمادگی‌هایی که ذکر کردید جای چه چیزی هنوز خالی است؟
مردم باید آموزش‌های لازم را بیش از پیش دریافت کنند. البته اورژانس در این زمینه هم کارهایی انجام داده است مثل برگزاری کلاس‌های آموزشی برای دانش آموزان و بسیجیان که بسیار موثر خواهد بود.