سلامت نیوز : نام بیماری ام اس را تقریباً اکثر مردم شنیده اند، اما اطلاعات دقیق و روشنی از آن بیماری ندارند، زیرا نسبت به بسیاری از بیماریهای مغزی و نخاعی و عصبی از شیوع کمتری برخوردار است. در امریکا 350 هزار نفر مبتلا به این بیماری هستند. این بیماری بیشتر در اوایل بزرگسالی ( 40 ـ 30 سالگی ) رخ می دهد و در زنان دو برابر شایع تر از مردان است. در سفیدپوستان شایع تر از سیاه پوستان و سرخ پوستان و در بستگان درجه یک ، پانزده برابر شایع تر است.

علت بیماری
علل « خود ایمنی » را می توان عامل اصلی این بیماری دانست، یعنی به صورت خود به خودی در سیستم ایمنی بدن اشکال پیش می آید. هر چند عوامل ژنتیکی و محیطی ، استعداد ابتلای به آن را معین می کنند، امروزه مشخص شده است که عامل عفونی نیز می تواند در آن دخیل باشد. در مناطق با آب و هوای معتدل بیشتر از گرمسیر شایع است.

علایم بالینی
 ضعف و کاهش حس در یک اندام ، مثلاً بی حسی یک دست یا یک پا، اختلالات بینایی مثل دو بینی و درد پشت و کاهش بینایی، اختلالات راه رفتن و هماهنگی ، تکرر ادرار و بی اختیاری ادرار، خستگی غیر طبیعی ، درد بدن ، سرگیجه ، ناتوانی جنسی، لرزش دست . شروع بیماری غالباً ناگهانی است و بیمار می گوید در یکی دو روز گذشته در یکی از چشمان خود کاهش دید داشته و در پشت چشم هم احساس درد می کند.

انواع ام اس

1ـ ام اس راجعه ـ بهبود یابنده
در این نوع بیماری معمولاً حملاتی هر از چند هفته یا ماه در فرد رخ می دهد و علایم عصبی در بدن بروز می کند و سپس بهبود می یابد.

 2ـ ام اس پیش رونده
 در این نوع که به صورت اولیه و ثانویه است معمولاً در ادامۀ نوع اول ( ام اس راجعه ) رخ می دهد و مراحل بیماری به صورت پیش رونده و غیر قابل برگشت است.

 3ـ ام اس پیش رونده ـ عود کننده
 این شکل از بیماری نادر است و در آغاز به صورت پیش رونده ایجاد می شود اما گاه ، مراحل عود و شعله وری رخ می دهد.

 به طور کلی در بیماری ام اس زمان بسیار مهم است و 15 سال پس از تشخیص ، هنوز 20 درصد از بیماران مشکل و محدودیت عملکردی ندارند. اما 70 درصد بیماران در انجام فعالیت های اصلی روزمره، محدودیت ویا ناتوانی حرکاتی دارند و بدین دلیل است که حدود 75 درصد بیماران ام اس بیکار هستند.

معیارهای تشخیصی بیماری ام اس
 1ـ سن شروع معمولاً بین 15 تا 60 سالگی است.
2ـ در معاینه باید اختلالات عینی اختلالات مغزی را داشته باشد.
3ـ  در MRI مغز باید سه یا چهار ضایعه در مادۀ سفید مغز، با بیش از 3 میلی متر قطر، موجود باشد.  
4ـ باید حمله های پیشرفت علایم مغزی به فاصلۀ هر یک ماه تا شش ماه رخ دهد و هر بار حداقل 24 ساعت طول بکشد.
5ـ بررسی های سرم شناسی خونی از نظر بیماریهای متعدد و مشابه و تأیید بیماری از نظر ایمونوگلبولین مایع مغزی نخاعی (CSF ) یا الکتروفورز مشخص شود.
 6ـ درگیری ضایعات مغزی باید در مسیر ماده سفید مغز باشد، مثلاً مسیرهای مخچه ای و عصب چشمی و هرمی و ستون خلفی .

 درمان ام اس
درمان بیماری ام اس به شرایط خاص بیماری دارد. مثلاً گاهی باید درمان پیشگیرانه بر علیه عود بیماری انجام شود و یا درمان برای عود حاد بیماری صورت پذیرد و یا اینکه باید برای پیشرفت مزمن بیماری داروی مربوطه تجویز شود که در مجوع عبارتند از :

 1ـ برای پیشگیری بر علیه عود بیماری
 الف) اوونکس (IFN-Bla اینترفرون ).
ب) بتاسرون (IFN-Bla اینترفرون) .
ج ) کوپاکسون ( کوپولیمریک ).

2ـ برای عود حاد
 پردنیزولون و متیل پردنیزولون
سایر داروها عبارتند از : میتوکسانترن برای ام اس پیش روندۀ ثانویه ، همچنین گاهی از متوترکسات ، آزاتیوپرین، سیکلوفسفامید می توان استفاده کرد.