سلامت نیوز : شیر مادر به عنوان گرانبهاترین هدیۀ مادر به کودک است که همانا انتقال گنجینۀ مهر و عاطفه ، صفا و صمیمیت از مادر به فرزند در روزهای آغازین زندگی است.
پژوهشها نشان داده است کودکانی که مدت 2 سال از شیر مادر تغذیه کنند کمتر به بیماریهای عفونی مانند عفونتهای تنفسی ، ذات الریه ، سرماخوردگی و التهاب گوش میانی مبتلا می شوند. البته باید در نظر داشت که پس از 6 ماهگی ، شیر مادر به تنهایی نمی تواند نیازهای تغذیه ای و انرژی کودک را که سریعاً در حال رشد و نمو است ، تأمین کند. اگر در این سنین مکملهای غذایی کودک تأمین نشود ممکن است نمو کودک متوقف شود.
مزایای شیر مادر
1ـ روز کمتر بیماریهای مانند آسم، آلرژی ، قلبی ـ عروقی ، استخوانی ، چاقی ، دیابت ، راشی تیسم ، سیستم ایمنی ، کم خونی ، اسهال ، عفونتهای مختلف گوارشی ، تنفسی ، گوش ، انگلی ، روحی ـ روانی، برفک و پوسیدگی دندان.
2ـ شیر مادر به تنهایی قادر است از لحظۀ تولد تا 6 ماهگی ، و از آن پس همراه با مکملهای غذایی تمام نیازهای ضروری برای رشد و نمو را از نظر پروتئین ، قند، چربی ، ویتامین و املاح فراهم سازد. تغذیۀ کودک با شیر مادر کمتر از این مدت ، 2 تا 4 برابر خطر به بیماریها را افزایش می دهد.
3ـ آغوز ( کلستروم یا ماک ) یعنی همان شیر در روزهای اول تولد نوزاد ، افزون بر این که بسیار پر انرژی است به عنوان بهترین واکسن برای حفاظت بر علیه عفونتهای متعدد است و می تواند انواع باکتریها و ویروسها را کشته و محیط بدن را از بروز عفونتهای مختلف واکسینه کند.
4. شیر مادر دارای چربی و پروتئین بهتر است و راحت هضم می شود و اختلالات گوارشی از جمله استفراغ و اسهال و حساسیت به پروتئین نمی دهد و دارای سدیم، پتاسیم ، کلسیم ، آهن ، مس و دمای مناسب و بهتری است. همچنین ایمونوگلبولین و ماکروفاژهای دفاعی با شیر مادر بیشتر ایجاد می شود.
5.به دلیل اسیدیته بیشتر و لاکتوفرین فراوان تر در شیر مادر ، جذب آهن شیر مادر بهتر است و حتی نیاز به قطرۀ آهن تا شروع تغذیۀ کمکی نیست.
6.شیر مادر به علت دارا بودن آراشیدونیک اسید و اسید چرب امگا 3 نقش مهمی در رشد و نمو سلولهای مغز دارد و ضریب هوشی کودک را افزایش می دهد و تأثیرات مثبت دراز مدتی بر روی رشد سلولهای مغزی و تکامل عقل و هوش کودک دارد.
7. رابطۀ عاطفی و فیزیکی میان مادر و کودک هنگام شیر دادن هم یکی دیگر از عوامل رشد مغزی است.
8. به دلیل رابطۀ روانی ـ روحی و عاطفی که هنگام شیر دادن بین مادر و فرزند به وجود می آید، و همچنین هزینۀ ارزانتر و فواید سودمندتر شیر مادر، بهتر است همۀ کودکان از شیر مادر استفاده کنند.
9. مادرانی که به فرزندانشان شیر می دهند احتمال بروز سرطان های پستان و تخمدان و دهانۀ رحم و کم خونی و حاملگیهای زودرس و اختلالات عادت ماهانه و رحمی در آنها بسیار کمتر از مادرانی است که به کودکانشان شیر نمی دهند.
در چه مواردی مادر مجاز نیست به کودک خود شیر بدهد؟
1. هنگام شیمی درمانی سرطان ، استفاده از مواد رادیواکتیو، لیتیوم ، متی مازول ، بروموکریپتین و ترکیبات طلا.
2. وجود بیماریهایی چون سل فعال ، سیفیلیس، ایدز، تبخال ، آبسۀ دو طرف پستان ، مالاریا ، خونریزی فعال ، اکلامپسی یا مسمومیت حاملگی ، عفونت خون ، اختلال عصبی شدید در مادر.
مواردی که مادر شیرده نباید از آن استفاده کند
سیگار ، مشروبات الکلی ، مواد مخدر ، کلرامفنیکل ، تتراسایکلین، مترونیدازول ، املاح طلا، مپریدین.
نکات اساسی که باید مورد توجه مادران شیرده قرارگیرد
ـ استعمال دخانیات و قرص های ضد بارداری هر دو قادرند بر کیفیت و کمیت شیر مادر اثرات منفی بگذارند، پس باید از آنها پرهیز کرد.
ـ فواصل شیر دادن به کودک را بیشتر کنید تا هم ذخیرۀ شیر در پستان در حد کافی باشد و هم شیر مصرفی کودک بهتر هضم شود. البته در روزهای اول تولد در هر 3 ـ 2 ساعت به کودک شیر بدهید.
ـ از پستانک یا بطری برای دادن مایعات یا آب میوه یا شیر استفاده نکنید زیرا این عمل سبب می شود که کودک کمتر پستان را بمکد و شیر کمتری تولید شود.
بهتر است بلافاصله پس از تولد، به کودک شیر مادر نوشانده شود.
ـ در مواردی که کودک دچار اسهال شده است نباید شیر دادن از پستان مادر قطع شود بلکه به همراه شیر مادر، باید از محلول ORS نیز استفاده کرد و تعداد دفعات شیر دادن را نیز افزایش داد.
پربازدیدترین اخبار سلامت در سال 1402
پیشنهاد سردبیر
-
چه کسانی کاندید جراحی برداشتن «لوزه» هستند؟
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با تاکید بر اینکه نباید به بهانه کوچکشدن یا از بین رفتن خود به خودی لوزه بزرگ، نسبت به جراحی و برداشتن آن بیتفاوت باشیم، گفت: لوزههای بزرگ با بالارفتن سن، کوچک میشوند ولی عارضههای جبرانناپذیری برای فرد به دنبال خواهند داشت.
نظر شما