سلامت نیوز: استقبال زنان ایرانی از مصرف لوازم آرایشی، مسیر قاچاق را چنان هموار كرده كه بنا بر آمارهای غیررسمی، فقط 10درصد از لوازم آرایشی موجود در بازار ایران، از معابر معتبر و قانونی وارد كشور شده و 90 درصد از این لوازم به صورت قاچاق و غیرقانونی و بدون هیچ نظارت بر كیفیت و نحوه ساخت و نگهداری آنها به بازارهای داخلی نفوذ می‌كند.

ورود بی‌رویه لوازم آرایش قاچاق تا آن حد از حیطه كنترل متولیان مبارزه با قاچاق كالا خارج شده كه مسوولان هفته گذشته در نشستی از رقم 800 میلیون دلاری واردات غیرقانونی لوازم آرایشی به كشور خبر دادند. در حالی كه مصرف لوازم آرایش فاقد برچسب‌های كنترل و نظارت وزارت بهداشت، بارها مورد هشدار كارشناسان بهداشت و درمان و متخصصان پوست و زیبایی كشور قرار گرفته و بر عوارض استفاده از آنها تاكید شده اما به نظر می‌رسد كه این لوازم كه تنوع بیشتری از تولیدات مجاز داشته و قیمت ارزان‌تری هم در مقایسه با لوازم عرضه شده در داروخانه‌ها و فروشگاه‌ها و ممهور به نشان كنترل وزارت بهداشت دارند، هنوز آنقدر پرطرفدار هستند كه سهم مصرف سالانه لوازم آرایش توسط زنان ایرانی، رقمی در حدود یك میلیارد و 200 میلیون دلار از بازار 160 میلیارد دلاری محصولات آرایشی جهان باشد كه یك میلیارد و 40 میلیون دلار از این بازار را هم كالاهای قاچاق در اختیار گرفته‌اند.

هشدارها بی‌تاثیر است

گشتی در معبرهایی كه به عرضه لوازم آرایشی و بهداشتی معروف شده‌اند، نشان می‌دهد كه خریداران این محصولات، بیش از آنكه به كیفیت بهداشتی محصول توجه داشته باشند، متقاضی جلوه بیشتر و قیمت ارزان‌تر هستند. لوازم آرایشی و بهداشتی كه به صورت عمده و بدون مجوزهای قانونی از مرزهای غرب و جنوب كشور وارد می‌شوند، در بازار عمده‌فروشی تهران و سایر كلانشهرها و پایانه‌های مرزی خریدارانی دارند كه هیچ ارزشی برای برچسب تایید وزارت بهداشت قایل نیستند. اغلب محصولاتی كه در این بازارها عرضه می‌شود، فرآورده‌هایی است كه در بدترین شرایط با نازل‌ترین كیفیت در كشورهای چین، تركیه، كره‌جنوبی و امارات تولید شده و ممهور به نشان‌های پرطرفدار اما تقلبی هستند كه هیچ‌یك از داروخانه‌های كشور حاضر به فروش آنها نیستند زیرا كمترین اطمینانی نسبت به كیفیت ساخت و نگهداری آنها ندارند. اغلب این محصولات توسط مسافرانی كه در پس پرده باید نام «كوله‌بر» را بر آنها گذاشت، به صورت فله‌یی، در بدترین شرایط نگهداری و انتقال و به صورت غیرمجاز به كشور وارد می‌شوند و به همین سبب، فروشنده با وجود تبلیغات وسیعی كه برای این محصولات انجام می‌دهد اما بطور معمول، هرگونه مسوولیت را از خود دور دانسته و هیچ تضمینی برای سلامت محصول ارایه نمی‌دهد. یكی از كارشناسان وزارت بهداشت تایید می‌كند كه درصد مهمی از شاكیان معترض به عوارض ناشی از مصرف فرآورده‌های آرایشی و بهداشتی در دادسرای جرایم پزشكی، همین مصرف‌كنندگانی هستند كه محصولات فاقد اعتبار و نظارت را خریداری و مصرف كرده‌اند و اكنون، راه به جایی ندارند زیرا این محصولات فاقد هرگونه پشتوانه قانونی ایرانی یا خارجی هستند.

این اتفاق چند سال قبل با نمایی متفاوت تعداد زیادی از طرفداران و مصرف‌كنندگان محصولات آرایشی را گرفتار كرد. محصولی كه قرار بود در یك كشور اروپایی تولید شود، به دلیل ترجیح سود به كیفیت از سوی تولید‌كننده، به یكی از كشورهای اروپای شرقی منتقل شد و كیفیت نازل این محصول در حدی بود كه تولید‌كننده اصلی، زنان ایرانی را بهترین گزینه مصرف محصولات خود یافت و محصولات شركت به صورت غیرقانونی و قاچاق به ایران روانه شد و به علت آنكه وزارت بهداشت این محصولات را كنترل نكرده بود، هیچ‌یك از داروخانه‌های ایران حاضر به عرضه این محصولات نشدند. تولید‌كننده دست به ابتكاری زد كه فقط در كشورهای جهان سوم می‌توان از آن سراغ گرفت. زنان و مردانی به عنوان نماینده فروش محصولات شركت انتخاب شدند كه با فروش هر محصول، رقمی به عنوان پورسانت دریافت می‌كردند و در هر خانواده ایرانی، از دختران و پسرانی سراغ گرفت كه بدون هرگونه دانش دارویی و پزشكی، فقط سعی در فروش این محصولات فاقد كیفیت داشتند تا پورسانتی راهی جیب كنند. این تولید‌كننده دو سال قبل به كلاهبرداری متهم شد و امروز، پرونده چند هزار صفحه‌یی برای آن در محاكم دادگستری گشوده است.

دومین مصرف‌كننده پس از عربستان

رتبه اول مصرف لوازم آرایش در منطقه خاورمیانه از آن عربستان است و رتبه دوم به ایران تعلق دارد. هر چند كه كارشناسان اقتصاد معتقد هستند كه ایران به دلیل آنكه مصرف‌كننده لوازم آرایشی ارزانقیمت است، می‌تواند گوی سبقت را از عربستان هم ربوده و سهم مصرف ایران، دو یا سه برابر عربستان هم افزایش یابد. با این حال، از آنجا كه سهم بیش از 30 درصدی مصرف لوازم آرایش منطقه خاورمیانه همچنان در اختیار ایران است، رتبه هفتمین مصرف‌كننده لوازم آرایش جهان سال‌هاست كه به نام ایران رقم خورده است.

14 میلیون زن در ایران یك میلیارد دلار لوازم آرایش در سال مصرف می‌كنند

سال گذشته گزارشی منتشر شده در یك روزنامه چاپ اسپانیا، بر صفحه رسانه‌های مجازی ایران قرار گرفت كه اعلام می‌كرد: «براساس تحقیقی كه در موسسه تحقیقاتی TMBA انجام شده، حدود 14 میلیون دختر و زن بین 15 تا 45سال ساكن شهرهای بزرگ ایران، بطور متوسط ماهانه 7/5 یورو برای خرید لوازم آرایشی هزینه می‌كنند و این درحالی است كه متوسط حقوق بین 490 تا570یورو است. زنان و دختران ایرانی به دلیل حجاب توجه خاصی به چهره خود می‌كنند. دخترانی هستند كه بیش از یك ساعت جلوی آینه آرایش می‌كنند. اگر در اروپا مردم ترجیح می‌دهند طبیعی باشند، در ایران جوانان ترجیح می‌دهند آرایش كنند. مردم ایران سالانه حدود 1630 میلیون یورو برای كالای آرایشی هزینه می‌كنند و بیشتر محصولات آرایشی وارداتی هستند، ولی قسمت اعظم این واردات خارج از شیوه قانونی انجام می‌شود و اكثر كارشناسان معتقدند كه حجم محصولات وارداتی غیرقانونی بین 570تا610میلیون یورو است.»

نتایج بررسی‌های جدید روانشناسان و روانپزشكان اعلام می‌كند كه امروز، مصرف لوازم آرایش در ایران صرفا در انحصار زنان نبوده و مجید ابهری؛ كارشناس علوم رفتاری دانشگاه شهید بهشتی، از تحقیقی خبر می‌دهد كه بر مبنای نتایج آن، مردان ایرانی، مصرف‌كننده 12 درصد از لوازم آرایش موجود در بازار هستند.

ستاد مبارزه با قاچاق كالا و ارز آخرین رقم را اعلام كرد

هفته اول آبان ماه، كارشناسان متولی بهداشت و درمان و مبارزه با قاچاق كالا و ارز در برنامه آموزشی ضابطین خاص وزارت بهداشت سازمان غذا و دارو و نحوه پیشگیری و مبارزه با قاچاق و تقلب حاضر شدند آخرین ارقام از وضع ورود كالای غیرمجاز را مرور كنند. سردار مهدی ایوبی؛ معاون پیشگیری ستاد مركزی مبارزه با قاچاق كالا و ارز، در حالی كه وزارت بهداشت را نسبت به واردات غیرقانونی فرآورده‌های آرایشی غیرمجاز مورد اعتراض قرار داده بود، به حجم 150 میلیون دلاری واردات فرآورده‌های آرایشی از مبادی مجاز در مقابل حجم یك میلیارد و200 میلیون دلاری محصولات آرایشی كه هر سال به صورت غیرقانونی وارد ایران می‌شود اشاره و اعلام كرد كه «از ابتدای آبان ماه سال جاری، گروهی از كالاها برای قابلیت رهگیری، باید با كدینگ وارد كشور شوند كه یكی از اقلام مدنظر، محصولات دارویی و تجهیزات پزشكی و فرآورده‌های آرایشی است.»

وزارت بهداشت فقط متولی فرآورده‌های رسمی است

بهروز جنت، معاون غذای سازمان غذا و دارو تاكید می‌كند كه حدود 25 درصد از محصولات موجود در بازار كشورهای در حال توسعه و بیش از 50 درصد از محصولات موجود در كشورهای جهان سوم، غیرمجاز (قاچاق- تقلبی) است اما اطمینان می‌دهد كه واردات رسمی مواد آرایشی و بهداشتی در ایران تحت كنترل قرار دارد. با این حال وی اذعان دارد كه «وزارت بهداشت بانی و متولی مبارزه با قاچاق كالا و ارز نیست و اطلاعات مربوط به قاچاق فرآورده‌های بهداشتی و آرایشی را ندارد و ما نمی‌دانیم كه چه حجمی از این كالا‌ها قاچاق می‌شوند زیرا ستاد مبارزه با قاچاق كالا و ارز، مسوول رسیدگی به این قضیه است و كشفیات آنها در اختیار ما قرار نمی‌گیرد. ما فقط مسوول پایش سلامت‌ كالا‌ها هستیم و هر فرآورده‌یی كه مجوز واردات از وزارت بازرگانی دریافت كند، ما آن را از نظر بهداشتی كنترل می‌كنیم. یعنی برچسب وزارت بهداشت بر این محصولات نصب می‌شود و مصرف‌كننده باید به این برچسب فارسی توجه كند. ضمن آنكه باید از مكان‌های قانونی مانند داروخانه‌ها و مراكزی كه مجوز وزارت بازرگانی یا صنعت و معدن و تجارت را دارند، خرید كند.»

بیش از یك میلیارد دلار فرآورده آرایشی در حالی به صورت غیرقانونی وارد كشور و در فروشگاه‌ها عرضه می‌شود كه بنا بر گفته سیدعیسی حسینی، معاون امور حقوقی مجلس ستاد مبارزه با قاچاق كالا و ارز، «به استناد مفاد لایحه مبارزه با قاچاق كالا و ارز كه سال 88 به مجلس ارایه شده، مجازات قاچاق سازمان‌یافته دارو و لوازم آرایشی و بهداشتی، حتی می‌تواند حكم محارب هم باشد و به سبب همین اهمیت، مجازات قاچاق دارو، لوازم آرایشی و بهداشتی یك درجه بالاتر از تقلب دیده شده و برای این جرم به میزان دو تا 10 برابر قیمت اصل كالا جریمه منظور شده، علاوه بر آنكه این جرم مشمول حبس و شلاق هم می‌شود.»

منبع: انتخاب