سلامت نیوز: چندی پیش ششمین همایش سالانه انجمن لیزر پزشکی ایران برگزار شد. در این همایش درباره کاربرد لیزرهای کم توان، تبلیغات غیرواقعی در این باره، خطرات و ایمنی های آن بین متخصصان بحث و تبادل نظر انجام شد.امروزه لیزر برای درمان دسته بزرگی از بیماری ها، جراحی لیپولیزر، دندان پزشکی، از بین بردن خونریزی ها، درمان واریس، جراحی های زیبایی و ... کاربرد دارد و روز به روز بر میزان کارآیی آن افزوده می شود.اما تبلیغات غیرواقعی که در آن بر بدون درد و بدون خونریزی بودن جراحی با لیزر تاکید می شود، رواج زیادی پیدا کرده است به نحوی که متخصصان انجمن پزشکی لیزر تلاش می کنند در این زمینه اطلاعات بیشتری در اختیار مردم قرار دهند.

کاهش عوارض جراحی با لیزر

استفاده به جا و درست از لیزر توسط متخصص سبب کاهش خونریزی، کاهش درد پس از جراحی، عفونت زخم و انتشار بعضی سرطان ها می شود.ماهرخ دایمی دبیر علمی ششمین دوره همایش انجمن لیزرپزشکی ایران با بیان این مطلب به ایلنا می گوید: استفاده صحیح از لیزر توسط جراح ماهر و آموزش دیده هم چنین باعث ترمیم سریع تر زخم می شود و وسعت جراحی را کم می کند. به گفته وی لیزر نخستین بار در چشم پزشکی مورد استفاده قرار گرفت و سپس متخصصان پوست، دندان پزشک و دیگر رشته ها از آن استفاده کردند. لیزرهای با توان خروجی پایین در تسریع بهبود زخم ها، کاهش تورم نسوج، کاهش چربی اضافه زیر پوست(سلولیت) نقش موثری دارد. هم چنین در جراحی های عمومی از لیزر با طول موج های متفاوت برای بریدن ، انعقاد، از بین بردن و برداشتن بافت ها، دستگاه سوزاننده یا منجمدکننده و در جراحی های باز و لاپاراسکوپی استفاده می شود. هم چنین از لیزر دی اکسید کربنCO2 در جراحی هایی مانند جراحی سینه، کیسه صفرا، فتق، هموروئید، جراحی سینوس و ترمیم زخم استفاده می شود.به گفته دکتر دایمی لیزر در جراحی به ۲ شکل مورد استفاده قرار می گیرد.از بخشی از لیزرها روی سطح پوست استفاده می شود اما برخی از لیزرها قابل نفوذ به بدن است. وی با اشاره به تبلیغاتی که در زمینه کاربرد لیزر وجود دارد، اظهار می کند: در برخی تبلیغات برای جلب مشتری در زمینه توانایی لیزر بزرگ نمایی می شود. به عنوان مثال این روش بدون درد و برش معرفی می شود در حالی که لیزر هم باعث درد و هم تورم و خونریزی می شود اما عوارض آن بسیار کمتر از روش های معمولی است.

استفاده نادرست از لیزرهای پرتوان

اگر از لیزرهای پرتوان برای لاغری درست استفاده نشود، ممکن است عضله آسیب ببیند و پوست بسوزد. دکتر طیبه نیکوخرسند در این باره به خبرگزاری مهر می گوید: با استفاده از لیپولیزر فقط می توان ۴ تا ۵ کیلوگرم از وزن بدن را کاهش داد. از این رو این روش برای مبتلایان به چاقی مفرط کارآیی چندانی ندارد. لیپولیزر برای افرادی که دچار چاقی موضعی هستند بهتر است با این حال اگر فردی پس از لاغری به هر شیوه ای سبک زندگی خود را تغییر ندهد، همیشه لاغر نمی ماند.به گفته وی تقریبا در ۷۰ درصد عمل های جراحی انجام شده در تهران لیپولیزر و لیپوساکشن به طور هم زمان انجام می شود و به همین دلیل پوست بر اثر برداشته شدن چربی ها شل نمی شود لیزرهای کم توان ۳۰ تا ۶۰ درصد و لیزرهای پرتوان ۷۰ تا ۸۰ درصد در این زمینه موثر است.با این حال استفاده از لیزر باعث بازگشت پوست به حالت اول نمی شود بلکه باعث کاهش پهنا و عمق ترک ها می شود.نیکوخرسند درباره کاربرد لیزر در زمینه لاغری می افزاید: با استفاده از لیزرهای کم توان می توان در سلول های چربی سوراخ هایی ایجاد کرد که با ورزش و فعالیت بدنی این چربی ها سوزانده و فرد لاغر می شود. البته اگر از این لیزر با طول موج و انرژی نامناسب استفاده شود، اثربخشی لازم را ندارد. هم چنین لیزرهای پرتوان از طریق فیبر به زیر پوست هدایت و چربی با حجم زیاد سوزانده می شود. البته این کار باید با لیپوساکشن همراه باشد. بنابراین استفاده از لیزر پرتوان مستلزم فرستادن بیمار به اتاق عمل است و عوارض جراحی و لیپوساکشن در انتظار بیمار خواهد بود. اگر از این لیزر به درستی استفاده نشود، ممکن است عضله آسیب ببیند و پوست بسوزد. بنابراین پیش از جراحی باید بیمار را از عوارض آن آگاه کرد.بیمار باید بداند که لیپوساکشن عمل جراحی برای کاهش وزن نیست و فقط در موارد معدودی کارآیی دارد.

جوان سازی پوست با لیزر

استفاده از لیزر در زمینه بهداشت و زیبایی پوست از چندین دهه قبل آغاز شد اما با گذشت زمان دامنه انجام جراحی های پوست با لیزر وسعت بیشتری یافت. دکتر مسعود ملکی مدیر گروه بیماری های پوستی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان این مطلب به خراسان می گوید: رفع موهای زائد، رفع لک ها و خال های پوستی، حذف خالکوبی، رفع خال ها، ماه گرفتگی، رفع لک های ناشی از آکنه و جوان سازی پوست از طریق لیزر انجام می شود هم چنین در بعضی از بیماری های پوستی که لک آن باقی می ماند و لک های ناشی از سوختگی نیز لیزر کاربرد دارد.باید متذکر شد لیزر کاربردهای خاص خود را دارد و ممکن است صد در صد جوابگوی تقاضای فرد نباشد. البته در مقایسه با دیگر روش ها در بسیاری از موارد، موفقیت آن بالاست اما مانند هر روش دیگری عوارض خود را دارد.به گفته دکتر ملکی حتی در رفع موهای زائد استفاده از لیزر باعث رفع دائمی موها نمی شود و از طرفی موی زائد حتما باید رنگدانه داشته باشد و ضخیم باشد. گاهی ممکن است پزشک چندین جلسه برای رفع موی زائد لیزر را ادامه بدهد.بنابراین درباره کاربرد و یا آسانی استفاده از لیزر نباید مبالغه گویی شود. بهتر است بیماران قبل از انجام عمل اطلاعات کافی دریافت کنند. در حال حاضر بیشترین دلیل اقبال مردم به انجام عمل جراحی لیزر، رفع موهای زائد است که روشی نسبتا کم خطر است. در مرحله بعد بسیاری از افراد برای رفع جوش صورت و جوشگاه به متخصصان مراجعه می کنند تا جوش صورتشان رفع شود. دکتر ملکی با اشاره به این که در درمان جوش لیزر قطعا انتخاب اول نیست، تاکید می کند: در بیشتر موارد درمان طبی شامل داروهای موضعی و خوراکی مشکل بیماران را برطرف می کند و استفاده از لیزر صرفه اقتصادی ندارد. اما در مواردی که جوشگاه ناصاف است یا گود شده است می توان از لیزر استفاده کرد.البته هر قدر پوست تیره تر باشد به علت وجود رنگدانه بیشتر کارآیی لیزر بهتر است. درباره مراقبت های قبل و بعد از عمل به بیمار توضیحاتی داده می شود و بیماران باید مراقبت های کافی را انجام دهند. به ویژه در مورد لیزر CO2 که سوزاننده است مراقبت های قبل و بعد از عمل بسیار ضروری است. در این نوع لیزر که برای رفع زخم یا لک جوش مورد استفاده قرار می گیرد، لایه خارجی پوست سوزانده و پوست تحریک می شود که اپیدرم جدیدی که رشد می کند صاف و بی عیب و نقص است.

دانشیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد درباره میزان رضایت بیماران از این نوع عمل ها می گوید: بسته به این که فرد نامزد مناسبی برای انجام عمل باشد و عمل جراحی توسط فرد مهارت دیده و با تجربه انجام شود عوارض کمتر و رضایت بیمار بیشتر است. در مواردی بیماران از حذف نشدن تمام موهای زائد بدن خود شکایت داشته اند که با تکرار جلسات، این مشکل رفع می شود اما اگر بیماری دچار سوختگی ناشی از لیزر شد، نیاز به درمان های تکمیلی دارد.
ترمیم ضایعات عروقی با لیزر امکان پذیر است

رئیس انجمن پزشکی لیزری ایران با بیان این که از لیزر در زمینه‌ تشخیص بیماری ها کمتر استفاده می‌شود، گفت: از لیزر می‌توان در تشخیص تومورهای سرطانی و ضایعات عروقی بهره برد. «رضا فکرآزاد» به ایرنا افزود: تاثیر لیزرهای کم توان را به چهار گروه آثار بیولوژیک، متابولیک، ضد التهابی و ضد درد، تقسیم کرد .و ی گفت: به عنوان مثال لیزرهای با اثر متابولیک باعث تسریع روند ترمیم زخم‌ها و برش های ناشی از جراحی می شود.فکرآزاد درباره ساخت لیزر در ایران افزود: لیزر در ایران ساخته شده است اما هنوز قابل استفاده برای بیماران نیست. این لیزرها کنترل فیزیکی شده‌ و هرچند با استانداردهای بین‌المللی قابل رقابت است اما سنجش میزان کارآیی و کنترل کیفی آن ها زمان می‌برد.