توصیه به مراقبت از پوستطبیعی Skin care نیاز به شناسایی ساختمان وعملکرد پوست دارد. پوست سدی است بین محیط خارجی واعضای داخل بدن به طوری که بدون آن انسان نمیتواند زنده بماند. پوست شامل سه لایهی اپیدرم، درم وبافت زیر جلدی میباشد
پوست حدود 18تا20 درصد حجم آب بدن را درخود جای میدهد. پوست اندامی است وسیع با وزن متوسط 4 کیلوگرم که سطحی معادل 2 مترمربع رامیپوشاند و دارای بافتهایی است که رشد میکنند و دائماً خود را نوسازی مینمایند همچنین پوست دارای اعمال مختلف میباشد.
دانستن واکنش پوست نسبت به فرآوردههای آرایشی و بهداشتی که به طور موضعی مصرف میشوند. دانستن این که پوست، خشک، طبیعی، چرب و یا مختلط میباشد. همچنین نوع تیپ پوست و عکسالعمل پوست نسبت به نور خورشید مهم میباشد.
بعضی از فرآوردههای پوستی ممکن است سبب حساسیت تماسی تحریکی یا آلرژی، حساس شدن پوست به نور خورشید و یا آکنه بشوند. برای استفاده از فرآوردههای بهداشتی پوست بهتر است با پزشکان پوست با تجربه و آگاه مشورت شود. از عوامل محیطی مانند نورخورشید، سیگار کشیدن و عوامل شیمیایی (اسیدی، قلیایی) و عوامل فیزیکی (سرما، گرما، باد، خشک کنندههای شدید) که باعث آسیب به پوست میشوند پیشگیری شود.
اپیدرم فولیکول مو و ماتریکس ناخن از عروق درم تغذیه میشوند.
برای تقویت موضعی پوست اطلاعات زیادی در دسترس نمیباشد ولی بعضی از مکملهای غذایی برای تقویت مو، پوست و رشد ناخن مؤثرند. استفادهی موضعی از پروتئین، اسید آمینه، کلاژن و الاستین اثر تقویتی ندارد. ماساژ صورت و سونا ممکن است باعث بهبودی موقت پوست بشوند ولی دائمی نمیباشد.
1- تمیز کردن پوست
شستشوی پوست Cleansing The Skin قسمتی از کارهای مهم روزانه میباشد. شستشوی زیاد پوست با آب و صابون و یا تمیز کنندههای دیگر ممکن است باعث خشکی پوست بشود. به خصوص در کسانیکه پوست خشک دارند. شستشو با صابون ملایم و کاهش دفعات شستشو (1 تا 3 مرتبه روزانه) از خشکی پوست جلوگیری مینماید و بعد از شستشو از کرمهایO/W استفاده گردد. پوستpH=6.8 دارد و اکثر صابونها و شامپوهای مصرفی قلیایی میباشند. از روشهای مختلفی برای برطرف کردن چربی اضافی پوست، برداشتن پوستهها، آلودگیهای سطحی پوست استفاده میگردد. باید در نظر داشت که بهترین روش تمیز کردن پوست برای هر فردی با فرد دیگر متفاوت میباشد.
صابون Soap
الف- صابونهای معمولی:
ترکیبی از اسیدچرب و نمکهای قلیایی می باشند با pH=9-10 که مناسب برای پوست صورت نمیباشند ولی برای پوستهای چرب مناسب میباشند.
ب- صابونهای سنتتک Syndet:
pH=5.5-7کمتر باعث خشکی پوست میشوند وبرای پوست خشک و حساس مناسب میباشند.
ج- صابونهای مخلوط:
که ترکیبی از صابونهای قلیایی و سنتتیک میباشند با pH=9-10 و اثر تمیز کنندگی ملایم تری دارند.
تمیز کنندههای فاقد چربی Oil Free:
زمانی که تمیز کنندهی ضعیف برای پوست مورد نیاز است از آنها استفاده شود.
کرمهای تمیز کننده Cleansing Cream:
مانند Cold Cream برای پاک کردن آرایش در پوست خشک مصرف میشوند. ممکن است باعث ایجاد ضایعات آکنهیی درصورت بشوند.
صابونها و تمیز کنندههای آنتیباکتریال:
که حاوی Triclosan و Triclo carbane (TCC) میباشند و در عفونتهای پوستی مصرف میشوند.
صابون شفاف Transparent:
حاوی گلیسرین میباشند و برای پوست خشک و حساس مناسب است.
صابون Deodorant:
حاوی مواد آنتیباکتریال میباشند.
صابون صورت Facial Soap:
اندازهی آنها کوچکتر از صابون معمولی است.
صابون حمام Bath Soap:
اندازهی آنها بزرگتراست.
صابونهای پرچرب:
حاوی مواد چربی از قبیل کره کاکائو و یا کلد کرم میباشند و کمتر از صابونهای معمولی پوست را خشک میکنند و برای پوست خشک مطلوب میباشند.
صابونهای مایع Liquid Soap:
حاوی چند پاک کنندهیترکیبی میباشند و اثر آنها مانند صابونهای جامد میباشد و فقط کاربردی آسان دارند.
شستشو دهندههای بدن Body wash:
باعث افزایش مرطوب کنندگی پوست بدن میشوند.
صابونهای گیاهی:
گل بابونه Chamomile، آلوئهورا، گل همیشهبهار (کالاندولا)، گل ختمی و عصارهی آنها خاصیت ضد التهابی دارند.
لیف پاک کننده Cleansing pouch:
از فیبر ساخته شده است و برای تمیز کردن پوست پس از خیس کردن با آب استفاده میشود.
تمیز کنندههای ساینده Abrasive Scrub:
ترکیباتی از اکسیدآلومینیوم و هستهی میوهها دارند و با اثرات مکانیکی باعث لایهبرداری و در نتیجه تمیز کردن پوستهها، بدون آسیب رساندن به اپیدرم میشوند. برای کسانی که پوست حساس دارند مناسب نمیباشند و در پوستهای معمولی و خشک با احتیاط استفاده شوند. پس از مرطوب کردن صورت ماساژ داده شود و 1 تا 2 دقیقه بعد با آب ولرم شستشو شود. هفتهیی1 تا 2 مرتبه.
ماسک صورت Facial Mask:
محتوی گل رس و یا رزین سنتتیک میباشند با پایه میوه، نمکهای معدنی و روغنهای گیاهی که باعث تحریک ملایم پوست و اثری شبیه قابضها دارند. اثرات آنها سطحی و کمک به تمیز کردن پوست مینمایند. ماسک صورت حاوی گل رس Clay mask باعث خشک کردن سطح پوست میشود و برای پوستهای چرب مناسب میباشد. هفتهیی یک مرتبه روی پوست قرار داده شود و پس از خشک شدن با آب گرم شستشو شود.
قابض-تونر و طراوت افزا Astringent-Toner-Skin Freshener:
بعد از کرمهای تمیز کنندهی صورت جهت برداشتن چربی باقیمانده استفاده میشود. محلول با پایهی الکلی و یا بدون پایهی الکلی و یا گیاهی میباشند (تمیز کنندههای ثانویه) کمک به برداشتن ترشحات اضافی غدد چربی و لایه بردار ضعیف میباشند و با تحریک ملایم سبب بسته شدن منافذ پوست میشوند. برای کسانی که پوست خشک و حساس دارند مناسب نمیباشند.
لوسیون بعد از اصلاح After Shave حاوی الکل و آب میباشد که پس از مصرف صورت را خنک میکند و شخص احساس شادابی مینماید.
مرطوب کنندهها:
تماس با هوا اگر رطوبت کم باشد و یا زندگی کردن در آب و هوای گرم و یا سرد باعث کم شدن رطوبت پوست میشود. مرطوب کنندهها Moisturisers با ایجاد پوشش نازک محافظ باعث نگهداری مقداری آب و تأمین نرم کردن اپیدرم میشوند. مرطوب کنندهها باعث بهبودی خشکی پوست و در نتیجه پیشگیری از پیری پوست شده عملکرد سددفاعی پوست را بهبود میبخشد. مرطوب کنندهها در درمان بعضی از حالات پوست مانند اگزما، پسوریازیس و خارش پوست نیز تجویز میشوند. کرمها یا لوسیونهای مرطوب کنندهاز 2 ترکیب ساخته شدهاند که باعث مرطوب کردن یا آبرسانی به پوست میشوند.
الف- مواد پوشاننده مرطوب کنندهOcclusive:
وازلین، پارافین، اسکوالن (روغن کبد ماهی) و همچنین سیلیکون (دیمتیکون) که هیپوآلرژیک میباشد و کمد و ژنیک نمیباشد. فرآوردههایی که فاقد روغن معدنی و یا گیاهی و یا حیوانی باشند Oil free نامیده میشوند. روغنهای گیاهی (کره کاکائو، روغن هستهی انگور، روغن دانهی سویا، روغن عناب Jojoba)لانولین (روغن پشم گوسفند)، الکل چرب Cetyl Alcohol، پروپیلن گلیکول، موم زنبورعسل، فسفولیپیدها، (لسیتین) و استرولها (کلسترول–سرامیدها)
ب- مواد جاذب الرطوبه مرطوب کنندههاHumectant :
باعث مرطوب کردن پوست از رطوبت محیط و یا جذب آب از قسمتهای عمیقتر اپیدرم و یا درم میشوند و شامل گلیسرین، لاکتات سدیم، اوره، ژلاتین، اسیدهیالورونیک، بعضی از ویتامینها (E ,C ,B5 ,B3 ,A)، عسل، پروپیلن گلیکول، سوربیتول، پروتئینها (کلاژن والاستین) و AHA میباشند.
2- محافظت پوست در برابر نور خورشید و استفاده از ضدآفتاب
گرچه تماس با نورخورشید اثرات مفیدی مانند فتوسنتز ویتامینD را دارد ولی تماس زیاد با آن سبب آفتاب سوختگی Sun Burn و برنزه شدن تأخیری پوست و تماس طولانی با آن موجب پیری زودرس پوست photoaging و سرطان پوست میشود. UVR شامل NM) UVB290 تا 320) باعث اریتم پوست UVA (NM 320تا 400) که همراه با UVB مرتبط با برنزه شدن و پیری زودرس پوست و سرطان پوست میباشد. UVA از شیشه عبور مینماید.
ضدآفتاب Sunscreen باعث به تأخیر انداختن روند پیری پوست، جلوگیری از سوختگی و تیره شدن پوست و پیشگیری از سرطان پوست میشود و همچنین از عوارض پوستی داروهایی که به نورحساس هستند پیشگیری مینماید.
نظر شما