سلامت نیوز: شب ادراری کودکان اختلال شایعی است که در پسرها بیشتر از دخترها دیده می شود. این اختلال که به احساس ناامنی در کودک می انجامد، علت های متعددی دارد که از جمله آن می توان به وراثت اشاره کرد.

خوشبختانه این اختلال در بیشتر موارد به درمان خاصی نیاز ندارد و به مرور زمان برطرف می شود. برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر در این باره با دکترمیترا نصیری، متخصص کودکان و فوق تخصص بیماری های کلیوی و سیستم ادراری کودکان و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد به گفت وگو نشستیم. وی در ابتدای این گفت وگو با بیان این که شب ادراری یکی از اختلالات اورولوژی شایع در گروه سنی کودکان است و ۵ تا ۱۰ درصد کودکان مقطع ابتدایی به آن دچار هستند، افزود: سن طبیعی کنترل ادرار در کودکان ۳ تا ۴ سالگی است که طی روز کودک باید بتواند ادرار خود را کنترل کند. کودکان بالای ۵ سال که رختخواب خود را خیس می کنند و قادر به کنترل ادرار خود نیستند دچار اختلال شب ادراری اند. البته باید بررسی کرد که آیا این اختلال تنها هنگام شب رخ می دهد یا این که کودک در طول روز نیز با این مشکل مواجه است. نشانه های شب ادراری را می توان به ۲ بخش تقسیم کرد؛ شب  ادراری تک علامتی و غیر تک علامتی.

وی ادامه داد: شب ادراری تک علامتی زمانی است که این اختلال فقط در شب روی می دهد و کودک هیچ مشکل ادراری طی روز ندارد. باید یادآوری شود که تعداد دفعات دستشویی رفتن کودک بین ۴ تا ۷ نوبت در روز طبیعی است و کمتر از ۳بار غیرطبیعی تلقی می شود. مواردی هم که دفع ادرار ۸بار در روز باشد اگر همراه با افزایش حجم ادرار نباشد و کودک مایعات زیادی مصرف نکرده باشد، غیرطبیعی تلقی می شود. این متخصص افزود: نوع دیگر اختلال شب ادراری غیر تک علامتی است که کودک علاوه بر مشکل شب ادراری ممکن است علایمی در طول روز نیز داشته باشد. بیشتر مردم متوجه این مسئله شده اند که عامل وراثت در بروز اختلال شب ادراری نقش دارد. اگر یکی از والدین در دوران کودکی سابقه شب ادراری داشته باشد، احتمال دارد فرزندان وی نیز دچار این عارضه شوند و در صورتی که هر دو والد این سابقه را داشته باشند این احتمال به ۷۵درصد می رسد. در کودکانی که هیچ یک از والدین دچار این اختلال نبوده اند احتمال بروز شب ادراری ۱۵درصد است. عامل دیگری که در ایجاد این اختلال دخیل است، اختلالات تکامل در کودک است که شامل تاخیر در تکامل حرکتی، تاخیر در تکامل و رشد روانی، اختلالات توجه و یادگیری می شود. به عنوان مثال کودکانی که عقب مانده ذهنی هستند بالطبع مشکل اختلال کنترل ادرار در شب دارند و در روز نیز این مشکل دیده می شود. برخی از کودکان که با اختلال تکاملی پیشرفته تر مواجه اند مانند سندروم داون (نوعی عقب افتادگی ذهنی ارثی که با نشانه های جسمانی خاصی همراه است)، ممکن است با یکسری اختلالات تکاملی رو به رو باشند که آنان را به شب ادراری مستعد می کند. بچه هایی که مبتلا به فلج مغزی هستند نسبت به کودکان دیگر، بیشتر دچار این اختلال می شوند. کودکانی که اختلالات توجه یادگیری دارند مانند مبتلایان به بیش فعالی نیز نسبت به بچه های طبیعی بیشتر دچار شب ادراری می شوند. باید مشکل این کودکان را با پزشک متخصص در میان گذاشت و آن ها را تحت درمان قرار داد. وی در ادامه صحبت هایش افزود: مشکلات دستگاه گوارشی هم به بروز شب ادراری به خصوص در کودکانی که دچار یبوست مزمن هستند می انجامد زیرا یبوست مزمن تشدید کننده یا ایجاد کننده شب ادراری تلقی می شود. البته در برخی موارد، یبوست غیرمزمن باعث کاهش دفعات شب ادراری می شود. عفونت های ادراری، مشکلات و اختلالات مثانه هم ممکن است منجر به شب ادراری شود. عامل استرس زا مانند جدا شدن والدین از یکدیگر، مرگ یکی از والدین، تغییر منزل یا مدرسه و تولد یک فرزند جدید در خانواده در بروز یا تشدید شب ادراری تاثیرگذار است.

عامل مهم دیگری که در بروز شب ادراری نقش دارد، ایجاد اختلالات در سیستم تنفسی، بزرگی غدد لنفاوی یا لوزه ها در کودکان است. بنابراین لازم است که مشکل تنفسی برطرف شود. یکی از علت های شب ادراری بیماری دیابت است که دفع شبانه را افزایش می دهد. برای پیش گیری از شب ادراری باید چند نکته رعایت شود، از جمله این که مصرف مایعات هر شب و قبل از خواب محدود و قبل از خواب مثانه تخلیه شود. مصرف شکلات و نوشیدنی هایی مانند نوشابه، چای و قهوه که میزان دفع را افزایش می دهد، در هنگام شب مناسب نیست.

وی گفت: شب ادراری بر حسب دفعات دفع از خفیف، متوسط تا شدید تقسیم بندی می شود. اگر دفعات خیس کردن تا ۲ نوبت در شب باشد شب ادراری خفیف است و رعایت توصیه های مذکور کمک کننده خواهد بود. گاهی والدین در طول شب کودک را برای رفتن به دستشویی بیدار می کنند، در این مورد باید گفت اگر کودک نیاز به دفع داشته باشد این کار منعی ندارد اما اگر بیدار شدن کودک همراه با تنش های عصبی باشد این کار باعث تشدید مشکل ادراری کودک می شود. برای کودکانی که دچار اختلال شب ادراری شدید هستند و با وجود رعایت توصیه ها باز هم مشکل کودکان برطرف نشده است باید از روش های درمانی استفاده کرد. اگرچه شب ادراری در صورت ارثی بودن درمان ندارد اما می توان با رعایت نکات توصیه شده آن را کنترل کرد. وی تاکید کرد: برای برطرف شدن این اختلال نمی توان زمانی را تعیین کرد. هر روش درمانی باید حداقل به مدت یک ماه کامل انجام گیرد تا پزشک بتواند نتیجه آن را ارزیابی کند. البته یک ماه پس از شروع درمان به میزان ۵۰درصد از اختلال شب ادراری کودک کاسته می شود. در بعضی موارد طول درمان ۳ تا ۶ ماه به طول می انجامد. وی در پایان این گفت وگو به احتمال بازگشت این اختلال در درصدی از کودکان پس از قطع درمان اشاره کرد.

منبع: روزنامه خراسان

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha