سلامت نیوز: هنوز یك سال از آزمون استخدامی وزارت بهداشت برای به‌كارگیری 23 هزار نیروی كار در نظام سلامت نگذشته است كه وزیر بهداشت از كمبود شدید نیرو در بیمارستان‌های آموزشی كشور خبر می‌دهد.علت كمبود نیرو در نظام سلامت ظاهرا برای مسوولان نیز مشخص است؛ چرا كه معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس‌جمهور اعلام می‌كند: ما نیروی انسانی كم نداریم؛ بلكه با پدیده بی‌انگیزگی مواجه هستیم كه باید آن را حل كنیم . همین كمبود انگیزه سبب شده است كه در سال‌های اخیر مهاجرت پرستاران و برخی از گروه‌های پزشكی برای كار در خارج از كشور، افزایش یابد تا جایی كه چندی پیش رئیس هیات مدیره انجمن كاریابی‌های بین‌المللی از اعزام ۲۰۰۰پرستار ایرانی به تركیه خبر داد.

ششم اسفند سال گذشته آزمونی از سوی وزارت بهداشت برگزار شد كه قرار بود بر اساس آن 23هزار نیرو در رشته‌های پیراپزشكی استخدام شوند كه از این تعداد دست‌كم 18هزار نفر قرار بود از رشته‌های پرستاری باشند.

اما به گفته وزیر بهداشت، در حال حاضر بیش از 77 هزار تخت بیمارستانی به سیستم بیمارستانی كشور اضافه شده درحالی كه بیمارستان‌های آموزشی با كمبود شدید نیروی انسانی مواجه است.

مرضیه وحید دستجردی یكی از چالش‌های مهم در بیمارستان‌ها را كمبود نیروی انسانی در رشته‌های مختلف اعلام و اظهار می‌كند: با توجه به شوق ارائه خدمات در مدیران بیمارستان‌ها، تخت‌های بیمارستانی افزایش پیدا كرده و برای ارائه خدمات بهتر نیز باید نیروی انسانی را افزایش دهیم.

ظاهرا طی شش سال گذشته 14 هزار و 400 تخت بیمارستانی به سیستم درمانی كشور اضافه شده و 35 هزار تخت نیز در حال ساخت است كه سال آینده به بهره‌برداری خواهد رسید.

به گفته وزیر بهداشت، بیشترین نیروی انسانی وزارت بهداشت در بیمارستان‌ها مشغول هستند و رسیدگی به وضعیت آنها در ارتقای خدمات كیفی به مردم نقش مهمی دارد و رضایت آنها می‌تواند تاثیر زیادی در جلب رضایت مردم داشته باشد.

نتیجه آزمون استخدامی چه شد؟

ظاهرا آزمون استخدامی سال گذشته بیشتر برای گروهی از پرسنل بیمارستانی و پرستاران مثمرثمر بوده كه به شكل قراردادی مشغول به كار بودند و این آزمون كمكی برای رسمی‌شدن نوع استخدام آنها محسوب می‌شد.

بر این اساس، آزمون استخدامی سال گذشته لزوما نمی‌توانست تعداد نیروهای استخدامی را افزایش دهد؛ چرا كه تعداد زیادی از شركت‌كنندگان نیروهای مشغول به كاری بودند كه به این آزمون به شكل فرصتی برای تغییر قرارداد كاری نگاه می‌كردند.

محمد شریفی‌مقدم، دبیركل خانه پرستار و عضو شورای عالی سازمان نظام پرستاری با تایید این موضوع به «جام‌جم» می‌گوید: آزمون استخدامی وزارت بهداشت علاوه بر رسمی كردن نیروهای قراردادی، توانست به جذب نیرو در بیمارستان‌های شهرهای كوچك كمك كند؛ اما شهرهای بزرگ از جمله تهران همچنان با كمبود نیرو خصوصا در بخش پرستاری مواجه است.

شریفی‌مقدم معتقد است كه كمبود نیرو در سیستم وزارت بهداشت و البته كمبود پرستار به عوامل دیگری از جمله سختی كار و نبود درآمد كافی بر می‌گردد.

به گفته او، بیشتر فارغ‌التحصیلان پرستاری در مواجهه با سختی كار پرستاری و متوسط حقوق 450 هزار تومان، بیكاری را ترجیح می‌دهند.

دبیركل خانه پرستار ادامه می‌دهد: شمار پرستاران خانه‌نشین با وجود زیاد بودن تعداد فارغ‌التحصیلان بالاست. در واقع به‌خاطر سختی كار و كم بودن درآمد‌ها بیشتر فارغ‌التحصیلان این رشته مجبورند خانه‌نشین شوند.

بجز این مساله، تفاوت نحوه ارائه خدمت، میزان درآمد و شأن و جایگاه پرستاران در بخش‌های خصوصی و دولتی هم حكایت پیچیده‌ای دارد.

شریفی‌مقدم با اشاره به بررسی‌های انجام شده در زمینه تمایل پرستاران برای استخدام در بخش دولتی، می‌گوید: بررسی‌ها نشان می‌دهد تمایلی برای استخدام وجود ندارد و این نشان از وخامت وضعیت پرستاری دارد.

دبیركل خانه پرستار با اعلام این‌كه استخدام در بخش دولتی یك امتیاز ویژه محسوب می‌شود، ادامه می‌دهد: با توجه به این‌كه داوطلبی برای استخدام وجود ندارد، می‌توان گفت كه پرستاری در بدترین شرایط خود به سر می‌برد.

او مهم‌ترین علامت این ركود و بحران در پرستاری را ترك شغل و عدم تمایل برای استخدام از سوی پرستاران می‌داند و می‌گوید: مشكلات پرستاران و وعده‌های محقق نشده باعث شده تا پرستاران خودشان تكلیف پرستاری را مشخص كنند.

به گفته شریفی‌مقدم، اشتغال در خارج از كشور، ترك شغل، تغییر شغل و درنهایت خانه‌نشینی پرستاران با توجه به حقوقی كه می‌گیرند، باعث كمرنگ شدن انگیزه شغلی در پرستاری شده است.

وقتی انگیزه نباشد

علت كمبود نیرو در نظام سلامت ظاهرا برای مسوولان نیز مشخص است؛ چرا كه معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس‌جمهور اعلام می‌كند: ما نیروی انسانی كم نداریم؛ بلكه با پدیده بی‌انگیزگی مواجه هستیم كه باید آن را حل كنیم و در این خصوص علاوه بر آموزش باید انگیزش هم برای نیروها ایجاد شود. همین كمبود انگیزه سبب شده است كه در سال‌های اخیر مهاجرت پرستاران و برخی از گروه‌های پزشكی برای كار در خارج از كشور، افزایش یابد تا جایی كه چندی پیش رئیس هیات مدیره انجمن كاریابی‌های بین‌المللی از اعزام ۲۰۰۰پرستار ایرانی به تركیه خبر داد.

مهرداد ایوبی اظهار امیدواری كرد: با اعزام ۲۰۰۰ پرستار به تركیه در سال ‌جاری، تعداد كل اعزام‌های نیروی كار در رشته‌های مختلف به ۷۰۰۰ نفر افزایش یابد.

براساس اعلام خانه پرستار، متوسط حقوق یك پرستار در كشور در بهترین حالت حدود 600 هزار تومان است.

در مراكز بیمارستانی كشور به دلیل كمبود نیروی پرستار به ازای هر 12 تا 15 تخت بیمارستانی، یك پرستار مشغول به كار است، در حالی كه در كشوری مانند آمریكا، یك پرستار تنها مسئول چهار تخت است و در شیفت كاری‌اش، مسوولیت بیشتر از چهار بیمار را ندارد.

به مشكلات پرستاری رسیدگی شود

در كنار هم گذاشتن این مسائل، ازجمله كمبود نیروی كار در مراكز بیمارستانی، مطالبات پرستاران، سختی كار، حقوق پایین و ساعت كاری زیاد می‌تواند وزارت بهداشت و مسوولانش را به پاسخ نگرانی درخصوص تخت‌های بیمارستانی بدون نیروی كار برساند.

بر این اساس چاره كار تنها در افزایش انگیزه به پرسنل بیمارستانی شامل انگیزه مالی، ارتقای جایگاه و شأن كاری آنها برمی‌گردد كه دست‌كم درخصوص نیروهای پرستار این كار تنها با اجرای قانون ارتقای بهره‌وری و تعرفه‌گذاری خدمات آنها قابل اجراست.

طرح تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری با بیش از 400 نوع خدمت انجام شده و حدود چهار سال پیش در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده، اما هنوز به مرحله اجرا نرسیده است.

علاوه بر این، قانون ارتقای بهره‌وری كاركنان بالینی نظام سلامت نیز فروردین سال 88 به تصویب رسید و در پی آن، دولت آیین‌نامه اجرایی این قانون را با پیگیری‌های وزارت بهداشت تصویب كرد.

براساس این قانون قرار شد تا با استخدام نیروی جدید، ساعت كاری پرستاران كاهش یابد، اما این قانون نیز مشمول گذشت زمان شده است.

منبع: جام جم آنلاین