سلامت نیوز: تحقیقات جدید نشان می‌دهد اكثر زنان معتاد در جنوب تهران، كارتن‌خواب، بی‌سواد و بی‌خانواده‌اند و پس از ترك، بار دیگر به سراغ مواد برمی‌گردند. تحقیقی كه ستاد مبارزه با مواد مخدر با همكاری دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد در تابستان سال 90 انجام داده، نشان می‌دهد بیش از 72 هزار زن معتاد در كشور وجود دارد. این تحقیق، همچنین نشان می‌دهد سهم زنان معتاد از كل جامعه یك میلیون و 200 هزار نفری معتادان، از شش‌درصد بیشتر نشده، ولی مشكلات آنان بسیار بیشتر از سایر معتادان غیرهمجنس‌شان است.

به گفته یك جامعه‌شناس و محقق حوزه زنان، این تحقیق نشان می‌دهد اكثر زنان معتادی كه در تهران، به اعتیاد گرفتارند، كارتن‌خواب هستند و بدون داشتن مهارت شغلی زندگی می‌گذرانند.
ژاله شادی‌طلب در گفت‌وگو با ایسنا، ضمن بیان این یافته‌ها اعلام می‌كند برای این زنان، در كل تهران، یك پناهگاه‌ مناسب وجود ندارد و تنها یك «سرپناه» برای زنان معتاد وجود دارد. آن هم در حالی كه با ظرفیت 40نفری در فصل سرما به 80 نفر خدمات می‌دهد. به عبارت دیگر از میان تعداد انبوهی از زنان معتاد تهرانی كه به فحشا و كارتن‌خوابی تن در داده‌اند، تنها در زمستان، 80 نفر شانس آن را دارند كه از سرما یخ نزنند. نتایج این تحقیق در حالی منتشر می‌شود كه مطابق قانون، سازمان‌های حمایتی مثل بهزیستی، موظف به تهیه احتیاجات ابتدایی این زنان در قالب اقشار آسیب‌پذیر هستند. سازمان بهزیستی نیز با وجودی كه به روشنی اعلام نكرده چند مركز را در كل كشور زیر پوشش خود دارد، پیش از این، جسته گریخته از افتتاح یكی، دو مركز نگهداری از زنان معتاد در استان‌های خراسان جنوبی و هرمزگان خبر داده است.

شادی‌طلب، با اعلام اینكه «اكثر زنان معتاد مراجعه‌كننده به مراكز نگهداری در تهران، گفته‌اند خانه‌دار هستند» توضیح می‌دهد: «زنان معتاد جنوب شهر مهارت شغلی نداشته و همه آنها تجربه ازدواج در سن پایین را داشته‌اند. بخش زیادی از این گروه از زنان به صورت انتخابی یا اجباری خانواده را ترك كرده‌اند. بنابراین از حمایت‌های خانواده نیز بهره‌ای نمی‌برند و حتی بعد از ترك مصرف مواد مخدر مایل به بازگشت به خانواده نیستند.» به گفته این استاد بازنشسته جامعه‌شناسی، زنان معتاد جنوب شهر غالبا مدرسه را در سطح ابتدایی و راهنمایی رها كرده‌اند بنابراین از نظر آموزشی در سطح بسیار پایین‌تری نسبت به زنان معتاد مركز شهر هستند. زنان جنوب شهر به علت سواد كم تقریبا مهارت شغلی ندارند و همه آنها تجربه ازدواج در سن پایین و گاه دو تا سه ازدواج را نیز داشته‌اند. این تحقیق نشان می‌دهد بستری كردن این زنان در دوره‌های 28روزه سم‌زدایی، فایده‌ای ندارد و زنان بهبودیافته به علت نداشتن محل ‌درآمد مناسب به چرخه تن‌فروشی و اعتیاد باز‌می‌گردند. یافته‌ها نشان می‌دهد زنان معتاد معمولا دارای مهارت‌های شغلی نیستند آنها یا شغلی پیدا نمی‌كنند یا توسط كارفرما استثمار می‌شوند بنابراین چون بعد از ترك اعتیاد هم ممر درآمد مناسبی ندارند راه دیگری جز كارتن‌خوابی پیدا نمی‌كنند و دوباره به چرخه تن‌فروشی و اعتیاد بازمی‌گردند.
تحقیقات گذشته در مردان معتاد نشان می‌داد مردان متاهل و شاغل، بیش از افراد بیكار و مجرد، به اعتیاد رو می‌آورند. تحقیق جدید در زنان معتاد تهران نیز چنین نظریه‌ای را تقویت كرده است. یافته‌های پژوهش اخیر نشان می‌دهد زنان معتاد جنوب تهران، بیشتر توسط والدین خود به مواد مخدر آلوده شده‌اند. شادی‌طلب در توضیح این موضوع می‌گوید: «زنان معتاد جنوب شهری مصرف مواد را با والدین آغاز كرده‌اند. اسكان این زنان در نقاط مختلف شهر به خصوص با تمركز بر منطقه 12 در میدان شوش و خیام است و همچنین، بسیاری از آنها به دلیل مقابله با «درد» به مواد مخدر روی آورده‌اند.» این در حالی است كه زنان معتاد در مركز و شمال تهران، با همسر خود، پای بساط مواد مخدر نشسته‌اند. نتایج این پژوهش می‌گوید زنان معتاد مركز و شمال شهر از نظر حمایت‌های خانواده از سطوح بالایی برخوردارند و خانواده از درمان آنها پشتیبانی می‌كند و مصرف مواد را با همسر خود آغاز كرده‌اند. این یافته، فرضیه‌هایی را كه قبل از این درباره علل اعتیاد زنان كلانشهر تهران مطرح شده بود، رد می‌كند. در فرضیه‌های سابق، موضوعاتی مانند فریب خوردن توسط تبلیغات دروغ ماهواره‌ها درباره داروهای لاغری، توصیه به كشیدن شیشه برای تناسب اندام و همچنین سوءمصرف مواد مخدر جهت رفع مشكلات جنسی را عامل ابتلای زنان به اعتیاد می‌دانست. ولی اكنون، یافته‌های تحقیق جدید نشان می‌دهد: «در شمال و مركز شهر، زنان با این پیش‌فرض كه مصرف مواد درد را تسكین می‌دهد به اعتیاد روی آوردند؛ اما در جنوب شهر به طور میانگین خانواده‌ها بسیار دیرتر از مصرف فرزند خود مطلع می‌شوند.»

در تحقیق اخیر، سازمان‌های غیردولتی و NGOها عامل اصلی شناسایی این افراد بودند. به گفته شادی‌طلب، وضعیت زنان معتاد جنوب شهر تهران به قدری اسفناك است كه شناسایی آنها كار دشواری نیست. با این وجود كمك‌هایی كه به آنها می‌شود، به هیچ عنوان كافی نیست و وضعیت آنها روز به روز بدتر می‌شود. این تحقیق، با استفاده از كمك افراد خیر و «سمن»هایی انجام شده كه برای بهبود این افراد تلاش می‌كنند. با این وجود، جای خالی مراكز دولتی حمایت‌كننده در موضوع اعتیاد، همچنان احساس می‌شود. نهادهای حمایتی مانند بهزیستی و شهرداری در بحث مقابله با آسیب‌های اجتماعی در حوزه زنان، مانند زنان خیابانی و كارتن‌خواب، مبتلایان به HIV، دختران فراری، زن‌ها و دختران بزهكار و همچنین متكدیان، كارنامه قابل قبولی از خود ارایه نكرده‌اند.

منبع: خبرآنلاین