سلامت نیوز: یكی از اختلال‌های خواب در كودكان وحشت شبانه است كه تفاوت قابل توجهی با كابوس شبانه دارد.


  وحشت شبانه چیست؟

اختلال خواب معمولا در كودكان 3 تا 12 سال اتفاق می‌افتد اما اوج آن در كودكان 5/3 ساله است. خواب به 2 قسمت تقسیم می‌شود: قسمت REM كه با حركات سریع چشم همراه است و قسمت non-REM كه قسمت حركات غیر سریع چشم محسوب می‌شود. فاز حركات غیرسریع چشم خود به 4 مرحله تقسیم می‌شود. اختلال خواب هم در مرحله سوم تا چهارم از فاز حركات غیر سریع چشم اتفاق می‌افتد كه معمولا 90 دقیقه بعد از این‌كه كودك به خواب می‌رود ایجاد می‌شود. وحشت شبانه معمولا در فاز حركات سریع چشم اتفاق می‌افتد. وحشت شبانه با دوره‌های مداوم عود گریه شدید هنگام خواب و سخت بیدار كردن كودك همراه است. در هر حال وحشت شبانه چیزی است كه می‌تواند در زندگی خانوادگی اخلال ایجاد كند. حدود یك تا 6 درصد كودكان وحشت شبانه را تجربه می‌كنند و دختران و پسران به یك نسبت با آن دست به گریبان هستند. در این میان به‌نظر می‌رسد، كودكان مختلف از نژادهای گوناگون نیز به یك نسبت با این مسئله درگیر باشند اما این اختلال معمولا در دوران بلوغ برطرف می‌شود.


  نشانه‌های وحشت كدام است؟

علاوه بر عود مكرر گریه‌های شدید و ترس هنگام خواب و سخت بیدار كردن كودك، كودكانی كه وحشت شبانه دارند برخی علائم دیگر را هم تجربه می‌كنند:

• افزایش ضربان قلب
• افزایش تنفس
• تعریق زیاد


  علل این وحشت چیست؟

مسائل خانوادگی و والدین در این زمینه بسیار حائز اهمیت است اما علاوه بر آن، ‌خستگی و مسافرت‌های طولانی كه ریتم خواب كودك را به هم می‌زند، افسردگی و مصرف برخی داروها می‌تواند وحشت شبانه را در پی داشته باشد. اگر همه شرایط روحی كودك مساعد باشد، شرایط جسمانی مثل پایین آمدن قند خون، تب، اختلالات گوارشی و.... می‌توانند علل زمینه‌ساز باشند.وحشت شبانه می‌تواند به دلایل مختلف دیگر نیز ایجاد شود كه از میان آن‌ها می‌توان به حوادث استرس‌زا در زندگی، تب و داروهایی كه بر سیستم عصبی مركزی (مغز) اثر می‌گذارند، اشاره كرد.


كابوس و وحشت شبانه چه تفاوتی با هم دارند؟

برخلاف كابوس‌ها بیشتر كودكان پس از قسمت وحشت شبانه خوابی را كه دیده‌اند به یاد نیاورده و معمولا صبح روز بعد هم چیزی از این وحشت به خاطر نمی‌آورند. وحشت شبانه اغلب 2 ساعت بعد از خوابیدن ایجاد می‌شود. پیش از ایجاد این حالت كودك به تدریج و به صورت پیشرونده دچار بی‌قراری می‌شود. در خلال وحشت شبانه كودك بیدار و وحشت‌زده به‌نظر می‌رسد و ممكن است فریاد بزند یا ناله كند. لازم به ذكر است كه كودك در این حالت بیدار نیست و به راحتی نیز بیدار نمی‌شود و به محرك‌ها هم پاسخی نمی‌دهد. كودك به هیچ عنوان نسبت به حضور پدر و مادر آگاه نیست و معمولا صحبت نمی‌كند. در اغلب موارد این حالت یكی، 2 دقیقه طول می‌كشد اما حتی امكان دارد تا30 دقیقه هم ادامه داشته باشد تا كودك آرامش خود را بازیابد و بتواند دوباره بخوابد.


چه زمانی به پزشك مراجعه كنید

اختلال خواب یكی از نگرانی‌های مكرر پدر و مادر در طول سال اول زندگی كودك است. نیمی از كودكان دچار اختلال خواب نیاز به كمك پزشك دارند. كودكان كمتر از 5/3 سال دست‌كم یك شب در هفته با این مشكل مواجه هستند. اگر به‌نظر می‌رسد فرزند شما وحشت شبانه دارد باید توسط متخصص اطفال ارزیابی شود. در طول این ارزیابی متخصص اطفال ممكن است قادر به تشخیص موارد دیگری از اختلال باشد كه احتمال دارد وحشت شبانه را ایجاد كند. پزشك ممكن است برای مدتی كوتاه داروهای خواب‌آور برای كودك تجویز كند تا عمق خواب كودك تغییر كند.

متاسفانه هیچ درمان قطعی برای وحشت شبانه وجود ندارد اما در درجه اول باید خانواده در مورد این نوع اختلال آموزش ببیند. در موارد شدید بیماری‌ می‌توان برای كودك داروهای ضدافسردگی از قبیل ایمی‌پرامین تجویز كرد.

چطور می‌توان ازوحشت‌های  شبانه جلوگیری كرد؟


بهتر است اتاق كودك را برای جلوگیری از آسیب احتمالی ایمن كنید. تمام عواملی كه اختلال خواب را ایجاد می‌كنند از بین ببرید. یك برنامه منظم خواب و بیداری برای كودك قرار دهید.

مراقبت و پیگیری مكرر خانواده و حمایت و جلب اطمینان كودك به كاهش نگرانی‌های آن‌ها كمك می‌كند.

برای پیشگیری بهتر است سطح تحمل روزانه فرزندتان را درك كنید و وقت او را با برنامه‌های پرمشغله و فشرده پر نكنید. به الگوهای خواب فرزندتان توجه كنید و روالی برای برنامه خواب او در نظر بگیرید. اگر كودك یك روز پرمشغله داشته باشد، والدین باید یك چرت یا خواب نیمروزی در طول روز برای او در نظر بگیرند یا كودك را كمی زودتر از شب‌های قبل به تختخوابش بفرستند. سعی كنید كودك را قبل از خواب به حمام بفرستید تا بدنش به آرامش برسد و از انگیزه‌ها و افكار وحشت‌آور خلاصی یابد. امكان یك‌ساعت خواب راحت و با آرامش را برای او فراهم كنید. پخش موزیك ملایم، آوردن یك عروسك دلخواه یا انجام تفریح مورد علاقه او می‌تواند به خواب آرام او كمك كند.

با توجه به این‌كه كودك‌تان وحشت شبانه را روز بعد به یاد نخواهد آورد، در مورد آن با او بحث نكنید. با خواهر یا برادر او نیز صحبت كنید كه در مورد این حادثه با او بحث نكنند و این موضوع را در ذهن او بزرگ جلوه ندهند. خودتان هم نگران نشوید؛ دیدن وحشت‌های شبانه، اضطراب‌آور است اما معمولا از لحاظ جسمی و عاطفی مشكلی برای كودك‌تان پیش نمی‌آید. ممكن است كودكی همراه وحشت شبانه، خوابگردی نیز داشته باشد این مسئله دلیل یك مشكل حاد و جدی نیست اما می‌تواند خطرناك باشد. این حالت هنگامی اتفاق می‌افتد كه كودك به خواب عمیق فرو رفته است. بنابراین حتی اگر كودك‌تان شما را بیدار هم بكند، نمی‌توانید با او ارتباط برقرار كنید. نگرانی اصلی، سلامت و امنیت كودك شماست. مطمئن باشید كه پنجره‌ها و درهای خروجی را بسته‌اید و آن‌ها را قفل كرده‌اید.

منبع: برترین ها