سلامت نیوز: بی‌اختیاری ادرار یكی از بیماری‌های شایع زنان است. این بیماری در زنان جوان و مسن هر دو رخ می‌دهد و عوامل زمینه‌ساز متفاوتی دارد.

قبل از شرح انواع بی‌اختیاری‌های ادرار باید كمی ‌در مورد سیستم ادراری و چگونگی كنترل دفع ادرار توضیح دهیم. ادرار در كلیه‌ها از تصفیه خون و به صورت مداوم تولید می‌شود.

همان‌طور كه همه می‌دانیم، هرچه مایعات بیشتری بخوریم، حجم ادرار افزایش می‌یابد. كلیه‌ها با دفع آب اضافی بدن، مواد سمی‌ تولیدشده در بدن را دفع می‌كنند و هرچه مایعات بیشتری بنوشیم، ادرار رقیق‌تر می‌شود، یعنی غلظت مواد سمی‌ در ادرار كمتر می‌شود.

نتیجه این كه این ادرار رقیق آسیب كمتری به بافت‌های مثانه و مجاری انتقال‌دهنده ادرار می‌رساند.

ادرار از طریق حالب‌ها (دو لوله كه ادرار را از كلیه به مثانه منتقل می‌كند) به مثانه می‌رسد. مثانه كیسه‌ای است از جنس عضله كه مثل بادكنك قابلیت ارتجاعی داشته و بر اساس میزان ادرار بزرگ و كوچك می‌شود.

با رسیدن حجم ادرار به میزان خاصی، گیرنده‌های عصبی در مثانه و اطراف آن تحریك‌شده و اطلاعات به مغز می‌رسد و در شرایط مناسب دستور از مغز به مثانه و مجاری تحتانی ادراری می‌رسد و دفع ادرار انجام می‌شود.

حجم ادراری كه موجب این تحولات می‌شود در اشخاص مختلف متفاوت است، اما به طور متوسط از حجم 150 سی‌سی شروع می‌شود و با افزایش حجم ادرار میزان این اطلاع رسانی و احساس داشتن ادرار افزایش می‌یابد.

برخی افراد می‌توانند تا بیش از 1500 سی‌سی ادرار را تحمل كرده و دفع ادرار بی‌اختیار نداشته باشند. ادرار از طریق مجرای ادرار تحتانی از بدن خارج شده و دفع می‌شود.

همین جاست كه كنترل دفع ادرار به صورت ارادی انجام می‌شود. عضلات موجود در كف لگن و انتهای مجرای ادرار به صورت عادی مانع از دفع ادرار می‌شود، اما زمانی كه مغز اجازه و فرمان دفع ادرار را داد، ضمن شل‌شدن عضله انتهای مجرای ادرار و عضلات كف لگن، عضله مثانه منقبض شده و ادرار از مثانه به مجرای تحتانی ادرار منتقل و دفع ادرار صورت می‌گیرد.

حال در هر جای این مسیر اختلالی ایجاد شود، دفع ادرار به صورت خود به خود و بی‌اختیار صورت می‌گیرد یا بر عكس دفع ادرار به سختی و با درد انجام می‌گیرد.

انواع بی‌اختیاری ادرار

بی‌اختیاری ادرار استرسی: در این حالت فرد هنگامی‌كه دچار سرفه، عطسه یا هر حالتی كه فشار داخل شكم افزایش یابد مثل چمباتمه نشستن و زور زدن (مثل حالتی كه در توالت وجود دارد) دچار بی‌اختیاری و دفع ادرار می‌شود. این حالت شایع‌ترین نوع بی‌اختیاری ادرار در زنان است كه بخصوص در زنان جوان دیده می‌شود.

این مشكل بخصوص در دوران بارداری و پس از آن دیده می‌شود كه معمولا طی سه تا شش ماه بعد بهبود پیدا می‌كند.

عواملی مثل چاقی، تعداد حاملگی‌ها و وزن جنین و البته ژنتیك و سن زن در بروز این مشكل نقش خاصی دارد.

منبع: جام جم آنلاین