به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا انتقال خون تهران با وجود کمبودهای فراوانی که دارد، سالهاست که به اذعان مسوولان در زمره بهترین ادارات تهران در راستای تکریم ارباب رجوع قرار گرفته و توفیقات خود را مرهون مهربانی و حضور مردم نوع دوست تهران می داند، مردمی که شیرین ترین لبخند هماره بر لبان اراده شان می نشیند تا مباد اشکی از گوشه چشمان بیمار مستاصلی که بر روی تخت بیمارستان خوابیده جاری شده و غم بر جان عزیزانش سایه بیفکند...
دكتر بشیر حاجی بیگی در ابتدای این گفتوگو با بیان این که بالاترین نوع ایثار، اهدای خون به نیازمندانی است كه هیچگاه آنها را ندیده و نمیشناسیم، اظهار کرد: انتقال خون، حافظ سلامت خون است. زمانی كه فرد برای اهدای خون مراجعه میكند، توسط پزشك مورد مشاوره قرار میگیرد و به تمامی سولات مرتبط با سلامتی اش پاسخ میدهد. دریافت مدارك شناسایی معتبر از مراجعه كننده نیز به این خاطر است كه باید سلامت خون را برای شخصی كه به ما اطمینان كرده و بناست خون به او تزریق شود، نیز تضمین كنیم، چرا كه منبع تامین خون از اهمیت ویژهای برخوردار است.
به گفته وی، هر فرد سالم معمولا 5.5 تا شش لیتر خون دارد كه معادل یك سیزدهم وزن اوست و با هر مرتبه مراجعه، 450 سیسی خون اهدا میكند.
حاجی بیگی با بیان این كه حدود 60 فرآورده دارویی از خون اهدا شده قابل استحصال است، اظهار كرد: كرایو، پكسل یا گلبول قرمز فشرده شده، پلاسما و پلاكت از این جملهاند.
هیچ جراحی تا خون نباشد به اتاق عمل نمی رود
مدیر كل انتقال خون استان تهران، نجات جان بسیاری از انسانها را وابسته به خون دانست و عنوان كرد: هیچ جراحی تا خون نباشد به اتاق عمل نمیرود، حتی اگر تمامی امكانات و تجهیزات موجود باشند. این امر از اهمیت خون و فرآوردههای مشتق از آن در پروسه درمان حكایت دارد.
مدیر كل انتقال خون استان تهران، ادامه داد: انتقال خون تهران، یونیك و منحصر به فرد است و مسوولیت سنگینی بر دوشش قرار دارد. پاسخگویی روزانه به دو هزار اهداكننده كه با هدف خیرخواهانه به مراكز ما مراجعه كردهاند، كارآسانی نیست؛ اما انتقال خون از عهده آن برآمده و برای هشتمین سال پیاپی در طرح تكریم ارباب رجوع در میان ادارات استان تهران و یادواره شهید رجایی حائز رتبه ممتاز شده است.
وی همچنین با بیان این كه انتقال خون تهران پاسخگوی نیاز 160 بیمارستان و مركز درمانی با توقعات مختلف در استان تهران است، اظهار كرد: تمامی این مراكز خون و فرآوردههای مشتق از آن نظیر پلاكت را به صورت رایگان از ما دریافت میكنند كه بیمارستانهای تحت پوشش دانشگاه علوم پزشكی تهران، دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی، بیمارستانهای تحت پوشش ارتش، سپاه و تامین اجتماعی از این جملهاند.
حاجی بیگی از بیمارستان امام خمینی(ره) به عنوان پرمصرفترین مركز درمانی استان یاد كرد و گفت: مصرف این بیمارستان به قدری بالاست كه میتوان گفت انتقال خون یك استان باید به طور کامل بسیج شود تا بتواند نیاز آن را تامین كند.
به گفته مدیركل انتقال خون استان تهران، روزانه سه هزار واحد خون و فرآوردههای آن از انتقال تهران درخواست میشود كه حدود 1300 واحد آن پكسل، 600 تا 700 واحد آن پلاسما و حدود 1700 واحد آن پلاكت است. انتقال خون تهران یك چهارم خون كشور را تامین میكند و سال گذشته 900 هزار واحد خونی را دریافت و در میان مراكز درمانی توزیع كرد.
اهدای خون در سال جاری 3 درصد رشد داشت
وی در ادامه به تشریح کارنامه عملکرد یک ساله انتقال خون تهران پرداخت و گفت: در 11 ماه ابتدایی سال 90، 414 هزار و 571 نفر جهت اهدای خون مراجعه كردند كه از این تعداد، 352 هزار و 377 نفر موفق به اهدای خون شدند كه این آمار نشان دهنده رشد سه درصدی اهدای خون در مقایسه با سال گذشته است.
مدیرکل انتقال خون استان تهران، ضمن تاكید بر این كه مردم سرمایه اصلی ما هستند، گفت: ورودی پروسه اهدای خون كه مردم هستند و خروجی آن كه رساندن خون به نیازمندان است، قداست دارد.
حاجیبیگی گفت: موفقیت و یا عدم موفقیت ما در امر دریافت و تزریق خون سالم برای بیماران به حضور مردم وابسته است. تصور میكنم در راستای خدمترسانی به مردم موفق عمل كرده و توانستهایم جوابگوی نیازها باشیم. با وجود این كه پیچیدگیهای انتقال خون كم نیست، در ردیف پنج كشور برتر انتقال خون دنیا هستیم كه كشورهای كره، ژاپن، مالزی و سنگاپور را نیز شامل می شود. به گونهای كه انتقال خون ایران میتواند از نظر علم انتقال خون به همسایهها كمك و آنها را رهبری كند.
وی با اشاره به این كه در چند سال اخیر شاهد رشد خدمات فنی در مجموعه بودهایم، گفت: ارائه خون اشعه دیده به مراكز درمانی به عنوان نخستین پایگاه انتقال خون در كشور، ارائه كیسههای خون فیلتردار برای بیماران تالاسمی، آغاز جذب اهداكنندگان سلول های بنیادی خون ساز در مركز سپاس، تهیه پلاكت Single Donor به روش اتوماسیون از سال 84 تاكنون و تولید و توزیع فرآورده پولد پلاستیكی و پلاكت آفرزیس تنها بخشی از خدمات نوین صورت پذیرفته در انتقال خون استان است.
دیگر هیچ گونه نگرانی در خصوص خون های آلوده وجود ندارد
حاجیبیگی در پاسخ به این پرسش كه آیا هنوز هم وجود خونهای آلوده مطرح است، عنوان كرد: زمانی بود كه امكانات نداشتیم و داروهای مشتق از پلاسما كه بالغ بر 60 ماده دارویی بود از خارج از كشور وارد میشد؛ اما اكنون این مساله تا حدود زیادی برطرف شده و نگرانی از این بابت وجود ندارد. ایران تنها كشوری است كه دغدغه اهدای خون ندارد، چرا كه فرهنگ اهدای خون در میان مردم جا افتاده و بسیاری از مردم روزهای ویژهای در سال را برای اهدای خون تعیین و در تقویم خود یادداشت كردهاند.
وی با بیان این كه اگر روزی هم كمبود خون به وجود بیاید با درخواست از مردم این نیاز برطرف میشود، گفت: روزانه یك هزار واحد خونی از مردم دریافت می شود اما آمار اهدای خون از 700 تا 4000واحد به طور میانگین متغیر است.
انتقال خون تهران با ذخیره بیش از 10 هزار واحدی خون، دارای شرایطی ایده آل است
حاجیبیگی با بیان این كه اگر در شرایط عادی یك مركز انتقال خون بالغ بر 10 هزار واحد خونی ذخیره داشته باشد، دارای شرایطی ایدهآل است، درباره میزان آمادگی این مرکز برای مقابله با مواقع بحرانی نظیر بروز زلزله در تهران به ایسنا گفت: در مواقع پیشامد بحرانها، نخستین نیاز مردم، خون است. البته هر كشوری برای ذخایر خونی خود تعریف ویژهای دارد. پس از اهدا، خون به فرآوردههایی نظیر پلاكت، پلاسما و ... تقسیم میشود اما در مواقع بحران دیگر فرآوردهها را جدا نمیکنیم زیرا خون كامل اهمیت پیدا میكند و مشكل عمده ما در حجم خون است که باید سعی كنیم آن را به مقدار كافی و مورد نیاز برسانیم.
وی ادامه داد: ذخیره 10 هزار واحدی در مركز داریم و وضعیتمان از این لحاظ قابل قبول است و آمادگی لازم در مواقع بحرانی را داریم. البته استان البرز و شهرستان ورامین، پشتیبان تهران هستند تا در مواقع لزوم تهران را حمایت كنند.
مدیر كل انتقال خون استان تهران با بیان این كه در زلزله بم هم چهار هزار نفر برای اهدای خون مراجعه كردند، گفت: مردم ما در ایثارگری همیشه اول هستند و در هنگام بروز چنین مشكلات و كمبودهایی به یاری نیازمندان میشتابند.
وی با اشاره به این كه لازم است مركز ورامین گسترش یابد، گفت: ورامین استعداد خوبی دارد، البته یك ساختمان در ورامین داریم كه كافی نیست.
کمتر از یک چهارم تهرانی ها دارای گروه های خونی منفی هستند
حاجیبیگی درباره تامین گروه های خونی كمیاب در تهران گفت: حدود 33 درصد افراد هر جامعه دارای گروه خونی O مثبت هستند. در استان تهران حدود 25 درصد دارای گروه خونی A مثبت، 22 تا 32 درصد دارای گروه خونی B مثبت، هفت تا هشت درصد دارای گروه خونی AB مثبت، زیر یك درصد دارای گروه خونی AB منفی، دو تا سه درصد دارای گروه خونی B منفی، سه تا چهار درصد دارای گروه خونی A منفی و پنج تا شش درصد دارای گروه خونی O منفی هستند.
وی اضافه كرد: سه نفر نیز در تهران به عنوان دارندگان گروه خونی نادر چون گروه خونی بمبئی شناسایی شدهاند كه در آیندهای نزدیك و طی برنامهای هماهنگ شده با اهدای لوح و پلاك شناسایی از آنها قدردانی خواهد شد.
50 نیروی انسانی اردیبهشت سال آینده به بدنه انتقال خون تهران می پیوندند
حاجیبیگی درباره وضعیت نیروی انسانی انتقال خون تهران گفت: نیروهایی كه در دهه 50 به استخدام سازمان درآمدهاند، طی سالهای دهه 80 به تدریج بازنشسته شدند. در استان تهران در سال 89 ، حدود 31 نفر و در سال 90 ، 9 نفر بازنشسته شدند و نیرویی جایگزین آنها نشد، ضمن آن كه انتقال خون كرج هم از ما جدا و مستقل شد.
مدیرکل انتقال خون استان تهران ادامه داد: البته مصوب شد 50 نیروی انسانی به پرسنل انتقال خون تهران بپیوندند كه آزمون استخدامی آنها در بهمنماه برگزار و اردیبهشتماه سال 91 ، وارد سیستم میشوند اما با این حال كمبود نیروی انسانی ما پابرجاست.
وی در ادامه با بیان این كه یكی از شاخصهای پیشرفت و ترقی مراكز انتقال خون در دسترس بودن مراكز است، اظهار كرد: مردم نباید دغدغهای برای اهدای خون داشته باشند، ما اكنون مراكزی داریم كه متاسفانه به علت كمبود نیروی انسانی مجبور هستند یك روز درمیان فعالیت كنند. در حالی که ما مردمی مشتاق به اهدای خون داریم و باید جوابگوی نیاز آنان باشیم.
تامین خون مورد نیاز 160 بیمارستان تهران شوخی نیست
مدیر كل انتقال خون استان تهران با بیان این كه انتقال خون تهران تنها مركزی است كه در تمامی ایام سال از جمله روزهای تعطیل، ایام عزاداری محرم، لیالی قدر و اعیاد مشغول فعالیت است، گفت: بسیار پیش آمده همکارانم تا هنگام اذان صبح، مشغول كار بودهاند.نباید فراموش کرد که تامین خون مورد نیاز 160 بیمارستان تهران شوخی نیست.
بیش از 60 درصد بیماران مراکز درمانی پرمصرف، شهرستانی هستند
حاجیبیگی با بیان این كه گسترش بیمارستانها و مراكز درمانی تهران نیاز به خون را افزایش داده است به ایسنا گفت: تهران پذیرای تعداد زیادی از هموطنان شهرستانی هم هست. بیش از 60 درصد بیماران بیمارستان امام خمینی(ره) و بیمارستان قلب شهید رجایی، شهرستانی هستند و انتقال خون تهران نیاز این بیماران را هم علیرغم مشكلات عدیدهای كه دارد تامین میكند.
افزایش دو برابری بودجه انتقال خون تهران ضروری است
حاجی بیگی با تاكید بر نیاز به افزایش دوبرابری بودجه انتقال خون تهران گفت: بودجه پایه انتقال خون تهران بسیار ضعیف و پایین است. امسال استانداری تهران خارج از سیستم، حدود یك میلیارد تومان به انتقال خون كمك كرد و امید است بتوانیم در آینده نزدیك و پس از پایان تعطیلات عید نوروز پایگاه مركزی در وصال را تكمیل و افتتاح كنیم.
مدیر كل انتقال خون استان تهران با بیان این كه اكنون مذاكراتی انجام شده و درحال پیگیری افزایش بودجه هستیم، گفت: اگر این افزایش بودجه محقق و قطعی شود، در یك سال آینده میتوان كاری انجام داد كه طی 20 سال گذشته انجام نشده است.
حاجیبیگی درباره طرح استقرار هموویژیلانس نیز گفت: اجرای طرح هموویژیلانس را پذیرفتهایم و مركز پیگیری بیمارستانیاش نیز راهاندازی شده است.
هر هفته حدود 120 واحد پلاكت و 100 واحد پكسل تحت اشعه قرار میگیرند
هم درباره خون اشعه دیده به خبرنگار ایسنا اینگونه توضیح داد: خرید و نصب دستگاه اشعه دهنده خون در سال 88 جهت كاهش خطر آسیب ناشی از تزریق خون در بیماران دارای نقص ایمنی صورت پذیرفت كه پیش از این تاریخ تنها بیمارستان شریعتی از این امكان برخوردار بود.
وی ادامه داد: اكنون انتقال خون تهران آمادگی كاملی برای تهیه و تحویل فرآوردههای خونی سلولی اشعهدیده (خون متراكم، خون كامل و پلاكت) را دارد.
عباسیان با اشاره به این كه فرآوردههای خونی سلولی اشعهدیده برای پیشگیری از ایجاد بیماری پیوند علیه میزبان ناشی از تزریق خون (TA – GVHD) در بیماران در معرض خطر مورد استفاده قرار میگیرد، اظهار كرد: بیمارانی كه پیوند مغز استخوان اتولوگ و آلوژن دریافت میكنند، مبتلایان به نقص ایمنی مادرزادی، مبتلایان به سرطان، هوچكین و لنفوم / لوسمی، بیماران مبتلا به آنمی آ پلاستیك، بیماران تحت پیوند ارگانهای توپر(Solid)، بیمارانی كه واحدهای خونی اهدایی خویشاوندان درجه یك یا دو را دریافت میكنند، افرادی كه نیازمند پلاكتهای آفرزیس با HLA سازگار هستند، مواردی كه نیاز به تزریق خون داخل رحمی یا تزریق خون به نوزادان با وزن خیلی پایین (V.L.B.W) وجود دارد و بیمارانی كه بر فرآوردههای تهیه شده از اهدای خون مستقیم نیاز دارند، از این جملهاند.
مدیر تضمین كیفیت اداره كل انتقال خون استان تهران با اشاره به این كه دستگاه پرتودهی به خون و فرآوردههای آن دارای بیس رادیواكتیو است، گفت: این اشعه در محفظه خاصی به خون و فرآوردههای آن تابانده میشود و لنفوسیتها را از بین میبرد. حداقل زمان فرآیند اشعهدهی به خون حدود 45 دقیقه است. وی با بیان این كه پیش از این، بیمارستان شریعتی در ساعات معین و محدودی اقدام به پرتودهی خون و فرآوردههای آن میكرد، خاطرنشان كرد: اكنون انتقال خون تهران به صورت 24 ساعته آماده ارائه این خدمت و تامین نیاز بیمارستانها و مراكز درمانی به ویژه مراكزی است كه پیوند مغز استخوان انجام میدهند.
وی اضافه كرد: در حال حاضر دستگاههای اشعه خون علاوه بر استان تهران در شهرهای اصفهان، شیراز، تبریز، مشهد، ساری و اهواز نیز مستقر شده است.
به گفته مدیر تضمین كیفیت اداره كل انتقال خون استان تهران حدود 100 تا 120 واحد پلاكت و 100 واحد پكسل در هر هفته تحت اشعه قرار میگیرند.
مصرف پولد پلاكتی در تهران بالاست
دکتر عبادالله سالک مقدم، معاون فنی اداره كل انتقال خون استان تهران هم با بیان این كه دستگاه های پرتودهی كاملا محافظت شده و خطری جان پرسنل را تهدید نمیكند، گفت: زیر نظر سازمان انرژی اتمی فعالیت میكنیم و محیط به صورت ماهانه دوزیمتری شده و مورد ارزیابی قرار میگیرد. البته هفت دستگاه پرتودهی برای تمامی پایگاههای انتقال خون كشور كافی نیست و نیاز به گسترش آنها احساس میشود البته به مرور زمان تعداد این دستگاهها افزایش خواهند یافت.
مدیر فنی اداره كل انتقال خون استان تهران، درباره تهیه فرآورده «پولد پلاکتی» كه از خدمات نوین قابل ارائه در انتقال خون است، توضیح داد: انتقال خون استان تهران، نخستین پایگاهی است كه اقدام به تولید و توزیع فرآورده پولد پلاكتی (Poold platelet concentrate) كرده است. این فرآورده حاوی پنج واحد Random donor platelet در داخل یك كیسه است كه با استفاده از فیلتراسیون اقدام به كاهش لوكوسیتها شده است.
وی، هدف از انجام این خدمت را مقابله با عوارضی نظیر مقاومت پلاكتی و واكنشهای تبزای غیرهمولتیك در بیماران با تزریق خون مكرر و كاهش ابتلا به عفونت CMV در نوزادان، اطفال و بیماران گیرنده عضو پیوندی دانست و گفت: زمانی كه بیماری نیاز به پلاكت پیدا میكند معمولا مشكلش با یك واحد پلاكت حل نمیشود و پزشك ناچار است بر اساس وزن و میزان كمبود پلاكت در بدن بیمار، تا چندین كیسه پلاكت تزریق كند؛ این چند كیسه پلاكت را در یك كیسه مجتمع میكنیم. البته روند یكی كردن پنج كیسه پلاكت، روند ویژهای است كه باید طی آن لوكوسیتها نیز كاهش یابند، لوكوسیتها میتوانند سیستم ایمنی فردی را که به خون و فرآوردههای خونی نیاز دارد تهدید كند. مزیت مهم حذف لوكوسیت جلوگیری از كاهش سطح پلاكتها است. مصرف پولد پلاكتی در تهران بالا است.
«من ضعیف هستم و نمیتوانم خون بدهم» باوری منفی در میان زنان ایرانی است
دکتر مریم صادقی، مدیر روابط عمومی، آموزش، جذب و حفظ اهداكنندگان انتقال خون استان تهران در ادامه میزگرد با بیان این كه سنگ بنای اهدای خون بانوان در مركز گذاشته شده است، اظهار كرد: آمار اهدای خون بانوان در استان شش درصد است و بالاترین آمار مشاركت اهدای خون بانوان حدود 13 تا 12 درصد برای استانهای ایلام، كردستان و لرستان است، در حالی كه آمار اهدای خون بانوان در كشورهای اروپایی 50 درصد است. بانوان نیروی بالقوه اهدای خون هستند و ضمن آن كه 50 درصد خونهای اهدایی را به مصرف میرسانند، اما مشاركت پایینی دارند.
صادقی ضمن تاكید بر این كه فرهنگسازی بیش از هر امر دیگری حائز اهمیت است، گفت: بهترین مكان نگهداری خون، بدن انسان است تا افراد در زمان کمبود و بحران بتوانند در دسترس بوده و خون اهدا كنند.
وی در ادامه توضیح درخصوص علل پایین بودن مشاركت زنان ایرانی در امر اهدای خون گفت: یك باور منفی مبنی بر این كه «من ضعیف هستم و نمیتوانم خون بدهم» در زنان ما وجود دارد كه البته یك علت آن هم میتواند شیوع بالای كمخونی در میان آنها باشد. شاید كمی قبلتر كمخونی مانع اهدای خون میشد اما اكنون هموگلوبین مراجعهكننده چك میشود و اگر شرایط اهدا را داشت برای انجام آن به سمت واحدهای خونگیری هدایت میشود، پس از آن هم قرص آهن به وی داده و مشاورههای لازم ارائه میشود.
صادقی با بیان این كه زنان میتوانند سه مرتبه در سال خون اهدا كنند، اظهار كرد: جای هیچگونه نگرانی نیست چرا كه فرد تحت آزمایش و معاینه قرار میگیرد و اگر مشكلی داشته باشد، عمل خونگیری از او انجام نمیشود. چرا كه نمیخواهیم سلامت اهداكننده به مخاطره بیفتد، شعار اصلی ما در انتقال خون حفظ سلامت دهنده و گیرنده خون است.
مدیر روابط عمومی انتقال خون تهران در پایان سخنانش گفت: در تلاش هستیم اهداكنندگان مستمر و كسانی كه برای اولینمرتبه خون اهدا كردهاند از بدنه انتقال خون جدا نشوند. البته شخصی كه چندین مرتبه خون اهدا میكنند ضرورت آن را درك كرده است.
تو را من چشم در راهم: اهدای خون را در روزهای پایانی سال از یاد نبرید
دكتر مجید مسلمی، معاون اهداكنندگان انتقال خون استان تهران نیز با اشاره به این كه با نزدیك شدن به آغاز بهار طبیعت و رسیدن به روزهای پایانی سال، ذخایر خونی به علت مشغله مردم كاهش مییابد از آنها دعوت كرد تا اهدای خون را در این روزها از یاد نبرند.
وی با بیان این كه ایران از جایگاه مناسبی در امر انتقال خون در آسیا و همچنین دنیا برخوردار است، عنوان كرد: ما در انتقال خون به صورت روزانه، آمار موجود و كیفیت خونهای اهدایی را رصد و مورد ارزیابی قرار میدهیم. در سال جاری با افزایش آمار اهدای خون و ذخایر روزانه خونی روبهرو بودیم. این ارزیابیهای روزانه منشأ تحولات مثبت و كسب توفیقات فراوانی شده است.
مسلمی با بیان این كه اهدای صددرصد داوطلبانه اهدای خون از سوی مردم تحسینبرانگیز و قابل تقدیر است، گفت: به منظور ارتقای امر فرهنگ انتقال خون، سیاستهای تشویقی سرلوحه برنامههای جذب اهداكننده در مركز قرار گرفته است.
معاون اهداكنندگان انتقال خون استان تهران با اشاره به این كه سعی میشود فرهنگ اهدای خون به درون كوچكترین عنصر هر جامعه كه خانواده است، برود، عنوان كرد: طی چندسال اخیر در حال ترویج اهدای خون در مدارس به ویژه در مقطع راهنمایی هستیم تا هم اهدای خون را در میان خانواده خود ترویج كنند و هم با رسیدن به سن اهدا، انتقال خون را در امر تهیه خون سالم برای نجات بیماران نیازمند یاری دهند.
وی ادامه داد: اخیرا ارتباط خوبی هم با خانههای سلامت شهرداری برقرار شده و افرادی كه مسوول خانههای سلامت هستند در هر قسمت توسط انتقال خون مورد آموزش قرار میگیرند تا اعضا بتوانند این اطلاعات را به خانوادهها منتقل كنند.
معاون اهداكنندگان انتقال خون استان تهران با اشاره به این كه استقبال مردم در روزهای بسیار سرد یا گرم سال، فصل بارندگی و شرایط جوی كاهش مییابد، گفت: این در حالی است كه نیاز به خون همیشگی است و برخی فرآوردهها را نمیتوان به مدت طولانی ذخیره كرد. به عنوان مثال بیشترین مدت زمان نگهداری گلبول قرمز فشرده شده 42 روز و پلاكت 3 روز است.
مسلمی با اشاره به نیاز بیش از دوبرابری انتقال خون تهران به نیروی انسانی تاكید كرد: خدمات انتقال خون گسترش یافتهاند، در حالی كه بر تعداد نیروها افزوده نشده است.
نظر شما